De Val(c)k, de prooi

De Valck Engineering, een sterk groeiend Vlaams ingenieursbedrijf en sinds vorige zomer 100%-dochter van de Franse, beursgenoteerde ingenieursgroep Altran, geniet van het meezuigeffect van zijn overnemer. De Altran Group, genoemd als één van de vijf best presterende Europese bedrijven, biedt het Vlaamse studiebureau nieuwe bestemmingen op de engineering- markt.

Beide zijn koplopers op hun eigen terrein. Ze begonnen quasi op eenzelfde kleinschalige manier en in eenzelfde niche, als een klein engineeringbureau. Het bureau uit Brussegem, De Valck Engineering ( DVE) van stichter Leo De Valck, dat bestaat sinds 1989, werd marktleider voor Vlaanderen van productontwikkeling en -innovatie. Het Parijse engineeringbureau, Altran, werd opgericht in 1982 en telde een zestigtal medewerkers in 1985, toen Michel Friedlander, de huidige topman van Altran Group, in het bedrijf begon. Vandaag werken er 6000 medewerkers en noemt Altran zich de Europese koploper in spitstechnologisch O&O. Door interne groei en acquisities van hoogtechnologische engineeringfirma’s, zoals het studiebureau van Leo De Valck, groeide Altran Group met gemiddeld 30% per jaar in het voorbije decennium.

“We koesteren de entrepreneurspirit in elk van de zestig consultancybedrijven in elf landen van Europa. Het Altran-model is een gedecentraliseerd netwerk van ondernemende creatievelingen: studiebureaus met tien tot enkele honderden medewerkers, stuk voor stuk groeiers in hun regio en in hoogtechnologische marktsegmenten. De Valck Engineering beantwoordt aan die criteria. Het bedrijf groeide fors en zal nog sterker groeien nu het kan terugvallen op de synergie, kennis en kunde van de Altran-groep.” Algemeen directeur Friedlander benadrukt dat Altran gevoelig is voor de doorgroeiproblematiek van kleine studiebureaus, “omdat we niet zo lang geleden zelf nog een kmo waren.” Leo De Valck trekt een parallel: “Alle verhoudingen in acht genomen, doen wij wat André Leysen met Gevaert heeft gedaan door zich aan Bayer vast te klinken.”

DVE/De Valck Engineering zette de stap in juli 1997. Het bedrijf – met een omzet van 230 miljoen Belgische frank aan erelonen en vier vestigingen – werd een 100%-dochter van Altran Group. De sedert 1988 beursgenoteerde engineeringgroep haalde in 1997 een geconsolideerde omzet van 12 miljard Belgische frank aan erelonen. Het Amerikaanse zakenblad Forbes bestempelt Altran als één van de vijf best presterende Europese ondernemingen: de sterkste groeier van het voorbije decennium op de beurs van Parijs. Het Altran-aandeel vermenigvuldigde met 56 in waarde sedert zijn beursintroductie. The Boston Consulting Group weerhield Altran in 1998 als het beursgenoteerde bedrijf met de beste meerwaarde op het aandeel: ruim 65% gespreid over tien jaar.

Atypisch Frans

Leo De Valck omschrijft zijn overnemer als atypisch Frans. “Altran heeft veeleer een Angelsaksische bedrijfscultuur en respecteert de culturele eigenheid van zijn buitenlandse acquisities.” Contractueel blijft Leo de Valck het roer minstens tot 2002 in handen houden. “We rapporteren wel aan Parijs,” zegt financieel directeur Gustaaf Borremans, “maar kunnen ook, indien nodig, voor bijkomende financiële middelen uit de centrale pot van Altran putten.”

Voor Leo De Valck (55 j.) was de stap naar Altran in eerste instantie een oplossing voor zijn opvolgingsprobleem en een garantie voor zijn werknemers. Daarnaast biedt het Altran-netwerk DVE extra mogelijkheden op de engineeringmarkt: “De nieuwste technologische ontwikkelingen volgen in de meest diverse toepassingsgebieden, vergt heel wat energie. Er wordt expertise uitgewisseld met andere Altran-bedrijven. Medewerkers kunnen terecht in het Institute for Management Altran in Parijs voor managementtraining en bijscholing. Ook op het gebied van marketing is er een professionele ruggensteun – het soort zaken waar je als klein bedrijf tijd noch middelen voor hebt. Bovendien krijgen onze jongere ingenieurs nu de kans om mee te draaien in Europese projecten: via onze Altran-partners raken we betrokken bij interessante ontwikkelingen elders in Europa. We doen bijvoorbeeld ervaring op met de hogesnelheidstrein of met satellietsystemen. De euro zal de mobiliteit verder aanwakkeren.”

Leo De Valck wijst op bijkomende evoluties in het engineeringsvak: “De trend naar outsourcing van onderzoeksactiviteiten zet zich door. Multinationale bedrijven zijn ook geneigd hun O&O-activiteiten samen te brengen op één plaats in Europa, zoals General Motors (GM) in Luxemburg. Gelukkig heeft DVE een stevige reputatie in Vlaanderen en beslisten Pharmacia-Upjohn en Atlas Copco hun Europese onderzoeksactiviteiten in België te centraliseren. Maar in een land dat almaar meer afhankelijk wordt van buitenlandse beslissingscentra, biedt het meezuigeffect van Altran extra zekerheid op de lange termijn.”

Kruisbestuiving

DVE’s oriëntatie op innovatie in diverse bedrijfssectoren – van chemie over elektronica en farma tot automobiel – charmeerde de Fransen. Altran is immers ook toegespitst op de meest uiteenlopende technologische toepassingen en streeft naar een continentale dimensie. Altran Group mikt op 15.000 consulenten en een groepsomzet van 40 miljard Belgische frank in 2002, waarvan één derde buiten Frankrijk. De engineeringgroep is momenteel actief in dertig landen. Onder de cliëntèle namen als Lockheed en Hewlett Packard in de Verenigde Staten, Procter & Gamble in Brazilië, Daimler Benz Aerospace, Krupp en Hoechst in Duitsland, British Telecom, Jaguar en Railtrack in het Verenigd Koninkrijk.

Friedlander: “Toepassingen die we ontwikkelden voor Airbus hebben we bijvoorbeeld ingebracht bij de Franse TGV. Het Altran-netwerk is een rijke kweek- en visvijver. We brengen innovaties vanuit de ene industrie over in een totaal andere bedrijfstak. In elk van onze vakgebieden hebben we concurrenten. Maar door de brede waaier van technologieën die we beheersen, zijn we uniek in Europa en wellicht in de wereld. Onze troef is de sterke kruisbestuiving waartoe we in staat zijn tussen de bedrijfssectoren en over de landsgrenzen heen. In Europa is het toegepast onderzoek nog sterk in hokjes opgesplitst. Wij slaan bruggen over de bedrijfstakken heen en komen tegelijk steeds met de nieuwste technologische ontwikkelingen over de brug.”

Hervé Lefebure, managing director Altran Belgium, noemt De Valck Engineering een belangrijke schakel in Europa, “omdat De Valck in zijn niche de belangrijkste speler is in Vlaanderen.” DVE was de geschikte partner om in Nederlandstalig België voet aan de grond te krijgen (ruim 70% van de Altran-activiteit in België ligt in het Vlaamse landsgedeelte – zie kader). In zijn tienjarig bestaan heeft DVE een reputatie opgebouwd als het gespecialiseerde studiebureau voor productontwikkeling in de industrie, meer bepaald in de mechanica en de elektromechanica. DVE is nauw betrokken bij het ontstaan van producten voor de Philipsen, Atlas Copco’s, Siemensen en de Upjohns in Vlaanderen, maar is evengoed ingeburgerd bij de creatievelingen van eigen bodem zoals Barco, Xeikon, Verhaert of Agfa Gevaert.

Terwijl tal van Belgische studiebureaus het in het begin van de jaren negentig hard te verduren kregen of met bosjes kopje onder gingen, stuwden Leo De Valck en zijn ploeg DVE jaar na jaar de hoogte in: “Omdat wij ons bewust positioneren bij de bron. We sleutelen niet stroomafwaarts aan productielijnen. We sturen mee de ontwerpfase van innovatieprojecten en sleutelen aan prototypes,” zegt de stichter van DVE.

Na twintig jaar ervaring bij andere Belgische studiebureaus, ging Leo De Valck in 1989 zijn eigen weg. DVE zou meteen dertig ingenieurs meer aan het werk kunnen zetten. De Valck Engineering doet daarom aan continue recrutering in hogescholen en schrijft recent afgestudeerden persoonlijk aan. “Maar we vinden ze niet,” zucht business manager Dirk Willems.

Op een zoveelste talentenjacht nam Willems onlangs deel aan het door Altran georganiseerde Forum des ingénieurs te Rijsel. Altran is de grootste aantrekkingspool voor ingenieurs in Frankrijk: het bedrijf ontvangt per jaar 30.000 sollicitaties, daarvan ondergaan er 12.000 een test en wordt er jaarlijks 5% weerhouden. De groep organiseert ook contactdagen tussen bedrijven. De Noord-Franse arbeidsreserve doet het wel voor louter technische jobs in de West-Vlaamse textielbedrijven, maar kandidaten uit Rijsel voor DVE’s studie-opdrachten in Vlaanderen struikelen over de taalbarrière. Toch was het Forum in Rijsel geen maat voor niets, want onder meer door de notoriëteit van Altran, gaan er straks voor DVE deuren open bij de automobielsector in Noord-Frankrijk.

ERIK BRUYLAND