De tanden van de pitbullterriër

“Ze moeten ze opsluiten,” zei George W. Bush vorige zaterdag tijdens zijn wekelijkse radiotoespraak. In ongemeen scherpe bewoordingen veroordeelde de Amerikaanse president de bedrijfsleiders en boekhouders die miljarden aan uitgaven verbergen en winst rapporteren terwijl ze eigenlijk verlies maken. Na de recente schandalen rond Enron, Tyco en WorldCom maakte ook Xerox onregelmatigheden in zijn resultatenrekening bekend. De Amerikaanse beurswaakhond Securities and Exchange Commission ( SEC) stelde onmiddellijk een hardere aanpak van dergelijke fraude in het vooruitzicht.

Ook in eigen land is de controle op ondernemingen heel actueel. In het zog van de L&H-affaire keurde de bevoegde kamercommissie eind vorige maand het wetsontwerp over de hervorming van het financieel toezicht goed. Auteur van, en drijvende kracht achter die tekst is Jean-Paul Servais, adjunct-kabinetschef van minister van Financiën Didier Reynders ( MR). Hij is dan ook de grote kanshebber voor de nieuwe functie van secretaris-generaal bij de Commissie voor het Bank- en Financiewezen ( CBF) en de Controledienst der Verzekeringen ( CDV). Maar zijn naam wordt ook genoemd als mogelijke opvolger van Jean-Claude Laes, de huidige kabinetschef van Reynders, die in het licht van de Copernicushervorming deze maand de nieuwe topman van de fiscale administratie wordt.

In 1963 volgde paus Paulus VI zijn illustere voorganger Johannes XXIII op. In dat jaar zag een nieuwe telg uit het Brusselse geslacht Servais het levenslicht. Ondanks de liberale roots (moeder was jarenlang gemeenteraadslid voor de PRL in Sint-Pieters-Woluwe) noemden de kersverse ouders hun boreling naar de twee kerkvaders. Vanaf de kleuterjaren blonk Jean-Paul uit als een briljante leerling. Na zijn universitaire studies aan de Université Libre deBruxelles (grootste onderscheiding) volgde hij nog een postgraduaat Economie aan de Vrije Universiteit Brussel.

De perfect tweetalige Brusselaar startte zijn professionele carrière bij KPMG. Maar de wat militaire aanpak binnen het internationale auditkantoor lag de vrijgevochten Servais niet, en hij stapte vrij vlug over naar de publieke sector. Een maatschappelijke bewogenheid – zoals zovelen behoorde hij tijdens zijn jeugdjaren tot het zogenaamde linkse kamp – en de idee van civil servant draagt hij hoog in het vaandel.

Binnen de toenmalige Bankcommissie, vandaag CBF, ontpopte de joviale Servais zich tot een heel dynamische secretaris van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen. Zo legde hij de basis voor de geconsolideerde en de sociale balansen. Samen met zijn goede vriend Bruno Colmant, professor aan de fiscale hogeschool Ichec en hoofd van de interne audit bij de BankBrussel Lambert ( BBL), brak de wetenschappelijk medewerker aan de ULB in 1995 een lans voor fiscale vrijstellingen in ruil voor meer werkgelegenheid: de zogenaamde aanwervingsaandelen. Dit alternatief op de oude wet Cooreman-De Clercq (KB 15) bleef echter in een la liggen.

In 1999 benoemde de nieuwe minister van Financiën Reynders hem tot adjunct-kabinetschef. Met succes zette de luitenant van Peter Praet, het voormalige hoofd van de studiedienst van de Generale Bank en nu directeur van de Nationale Bank, zijn schouders onder de hervorming van de financiële sector. Als een pitbullterriër beet hij zich in dit delicate dossier vast, en slaagde er dankzij zijn politieke voeling en kennis van de overheid in een realistisch compromis door te drukken. Ook legde de studiemakker van Jacques Simonet (MR), de burgemeester van Anderlecht, de fundamenten voor de nieuwe wet op de werknemersparticipatie. Tijdens het Europese voorzitterschap van België vorig jaar wist Servais zelfs de respectieve ministers van Financiën achter zijn reeks van maatregelen te scharen om de financiële fraude aan te pakken. Zo besloten de lidstaten hun bestaande witwaswetgeving uit te breiden. Voortaan zijn niet alleen de banken, maar ook de advocaten en andere vrije beroepen verplicht om verdachte financiële transacties te melden aan de bevoegde instanties. Een groot succes, want het geheim van de verdediging was tot dan toe een heilig huisje geweest.

Als voorzitter van de Hoge Raad voor Economische Beroepen speelde Servais ten slotte een grote rol in de beroemde bocht van het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Sinds enkele maanden verzet deze traditionele beroepsfederatie, vermurwd door de talrijke schandalen, zich niet langer tegen de oprichting van een extern toezichtsorgaan. Ook legde hij in onderling overleg de nieuwe grenzen van de revisoren vast.

Servais is een doorduwer, besluiten vriend en vijand. Maar in al zijn vernieuwingsdrang trapt workaholic Jean-Paul soms op gevoelige tenen van de bureaucraten in dit land. De recente rel rond de rol van de Nationale Bank in de CBF en CDV als waakhonden van de financiële sector spreekt boekdelen. “Hij gaat soms wat te cru tewerk,” vindt een intimus. “Maar dat betekent niet dat zijn argumenten niet juist zijn.” Ondertussen geniet de adjunct-kabinetschef, die op 22 juni jongstleden trouwde, van zijn wittebroodsweken in Sri Lanka.

Eric Pompen [{ssquf}]

Servais beet zich als een pitbull vast in de hervorming van de financiële sector, en slaagde er dankzij zijn politieke metier in een realistisch compromis door te drukken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content