De Steve Jobs van de fitness

Nerio Alessandri bouwde het Italiaanse Technogym uit tot marktleider voor het betere fitnesstoestel. Alessandri, bijgenaamd de Steve Jobs van de fitness, profileert zich zelf het liefst als de goeroe van de wellness, een term die hij ooit zelf introduceerde.

Wie al eens een fitnesstoestel heeft gebezigd in het betere hotel of het lokale fitnesscentrum, heeft allicht een product van het Italiaanse Technogym in handen of onder de voeten gehad. In de fitness- en sportwereld klinkt de naam Technogym als een klok. Het bedrijf uit het Noordoost-Italiaanse Cesena was de exclusieve leverancier van trainingstoestellen – 750 stuks in Londen 2012 – voor de voorbije vier olympische zomerspelen en heeft honderden professionele sportclubs op de klantenlijst staan. Het was ook industrieel ontwerper Alessandri die begin jaren 2000 de aantrekkingskracht van fitnesszalen gevoelig verhoogde door schermen en multimedia in te bouwen in zijn toestellen, ondanks verzet van zijn eigen technici.

Wereldwijd heeft Technogym ongeveer 160.000 toestellen uitstaan, waarvan 65.000 in fitnesscentra. Het bedrijf, dat nog steeds in handen is van de 52-jarige Nerio Alessandri en diens jongere broer Pierluigi, realiseerde vorig jaar een omzet van ruim 400 miljoen euro, tegen 350 miljoen in 2010. Andere cijfers houdt Alessandri halsstarrig geheim. Behalve op fitnessclubs, topclubs en -teams als AC Milan, Chelsea en Ferrari, en de groeiende thuismarkt, mikt Technogym steeds nadrukkelijker op de bedrijfsmarkt. Daarin is het vooral in de VS al succesvol. Onder meer Google en Facebook klopten bij Technogym aan om hun fitnessruimte te vullen. In België staan onder meer Coca-Cola, BNP Paribas Real Estate, PwC en het Europees Parlement op de referentielijst.

Imperium

Technogym Village, het hypermoderne zenuw- en productiecentrum dat vorig jaar door Bill Clinton werd geopend, pronkt majestueus langs de autosnelweg van Bologna naar Rimini. Zo groot is de impact van het bedrijf, dat de streek wordt omschreven als de wellnessvallei.

Binnen in het complex is het pronkstuk het eerste fitnesstoestel dat Alessandri in 1983 als 22-jarige sportfanaat in de garage van het ouderlijke huis ineen knutselde op vraag van de eigenaar van de lokale fitnesszaak. Alessandri soldeerde een zogenaamde hack squat, die vooral de quadriceps, de spier aan de voorkant van de dij, moet versterken. Zijn ontwerp werd enthousiast onthaald en vormde de kiem van zijn imperium, dat nu 2200 werknemers telt en uitvoert naar 113 landen.

Alessandri is een onbetwist icoon van het Italiaanse bedrijfsleven. Tien jaar geleden werd hij gekroond tot Italiaans ondernemer van het jaar. Zijn voorliefde voor design en technologie leidde tot vergelijkingen met Steve Jobs en Bill Gates. Alessandri straalt, maar lacht de vergelijking wat weg. “Ik hou het liever low profile. Maar als designer is het verhaal inderdaad heel vergelijkbaar met dat van Steve Jobs. Het belangrijkste is echter dat we beiden een business hebben gecreëerd. Daarom ook dat ik op het World Economic Forum in Davos werd uitgenodigd, als iemand die een nieuwe industrie, wellness, heeft uitgevonden en vorm heeft gegeven.”

Alessandri bedacht de term ruim twee decennia geleden. “Ik nam de ‘well’ van well-being en de ‘ness’ van het Amerikaanse concept fitness. Een gezonde geest in een gezond lichaam”, zegt Alessandri, die een copyright nam op zijn vondst en er diverse boeken over schreef. Ook de eigen werknemers worden extra gestimuleerd om te werken en leven volgens de wellnessregels. De liftdeuren en muren zijn bezaaid met gepaste slogans (“Neem de trap om te genieten van beweging” of “Neem de trap om calorieën te verbranden”), en het bedrijfsrestaurant biedt gezonde voeding voor een prikje. In de kantoren hangen videoschermen waarop continu de rangschikking – met foto! – wordt bijgehouden van de meest actieve werknemers. Alessandri stoomt ook tijdens ons bezoek door de gangen van zijn Village en wil als volbloed designer zijn zegje hebben over alle ontwerpen. Gemiddeld duurt het twee jaar voor nieuwigheden van de ontwerptafel tot op de markt geraken. Opvallend is de snel toenemende impact van multimedia, met de integratie van smartphones en bijbehorende apps en wereldwijd bruikbare geheugensticks in het Technogym-universum, wat het bedrijf zelf omschrijft als wellness cloud.

Kritiek op de kwaliteit van industriële Italiaanse producten – zie de desastreuze lancering van de Fyra-trein in België en Nederland – wordt streng weggewuifd. “Neem bijvoorbeeld Ferrari, Ducati, Lamborghini en vele luxemerken. En Olivetti heeft de pc uitgevonden”, reageert Alessandri. “Maar het is wel zo dat de Italiaanse bureaucratie te zwaar weegt”, zegt Alessandri, die maar van één ding spijt heeft. “Ik had erg graag enkele jaren gewoond en gewerkt in de VS. Dat zou het bedrijf erg hebben geholpen. Als Technogym zou zijn opgericht in Silicon Valley, zouden we nu vijf keer groter zijn. Een frustratie? Neen, dat is het leven. Je kunt niet alles hebben.”

“Leven in de VS zou ook goed geweest zijn voor mijn Engels, wat ik niet op school heb geleerd. Dat zou ook de ontwikkeling van internationale relaties hebben vergemakkelijkt”, zegt Alessandri, die vindt dat Italianen in het algemeen vaker naar het buitenland zouden moeten trekken.

Beursgang

Over het groeipotentieel voor zijn toestellen maakt de CEO en voorzitter zich geen zorgen. Vooral de VS, Brazilië, Japan, China en het Midden-Oosten bieden opportuniteiten. “Maar ik geloof dat op lange termijn ook Afrika interessant zal zijn. Zo is Zuid-Afrika nu al heel sterk voor ons.” Dichter bij huis zit het snor in het VK, Duitsland, Nederland en België, terwijl onder meer in Italië de markt dan weer veel moeilijker is.

Alessandri heeft intussen ook geïnvesteerd in het sportvoedingsbedrijf Enervit en 40 procent verworven in de Italiaanse producent van spa’s Starpool, en in een bedrijf dat persoonlijke training biedt. “Dat zijn enkel minderheidsinvesteringen, waarmee we andere Italiaanse bedrijven willen helpen. De focus blijft liggen op Technogym. Het is al moeilijk genoeg om dat goed te doen. Apple is ook alleen maar Apple. Het doet geen andere dingen”, zegt Alessandri, die nog niet van plan is de touwtjes uit handen te geven.

Of Technogym ooit naar de beurs gaat, weet hij niet. “Ik sluit het niet uit, maar ik heb geen plannen in die richting.” Wie ongetwijfeld een zegje zal hebben in dat debat is de durfkapitaalgroep Candover Partners, die in 2008 een belang van 40 procent in Technogym verwierf. Candover, intussen herdoopt in Arle Capital Partners, heeft twee leden in de raad van bestuur van Technogym, onder wie Arle-voorzitter George Buckley. Op geruchten dat Alessandri Arle opnieuw wil uitkopen, krijgen we geen commentaar.

Over de concurrentie geen woord. Het zelfvertrouwen is groot. “Over andere bedrijven spreken wij nooit”, zegt een woordvoerster zonder verpinken. “Die produceren stukken fitnessmateriaal. Wij leveren geen machines maar wellness-oplossingen.”

BERT LAUWERS IN ITALIË

“Ik werd op het World Economic Forum uitgenodigd als iemand die een nieuwe industrie, wellness, heeft uitgevonden en vormgegeven”

In de kantoren hangen videoschermen waarop continu de rangschikking wordt bijgehouden van de meest actieve werknemers.