DE STAAT IS REEDS HERVORMD NU DE POLITICI NOG

De regeringsformatie zit dus in een crisis. Vlaanderen eist een verdere staatshervorming. Franstalig België zegt non. Veel emotie en veel geruzie om een gegeven dat zich eigenlijk in 2001 al heeft voltrokken. Met de herziening van de financieringswet uit 1989 heeft de Paarse regering zes jaar geleden meer dan alleen de funderingen gelegd voor de staatshervorming die vandaag moet worden voltrokken. België is in de loop van de jongste twintig jaar financieel hervormd in het voordeel van de gemeenschappen en gewesten. Ongeveer 70 % van de fiscale inkomsten die de federale regering int, stroomt rechtstreeks door naar de deelstaten, de gemeenten en de sociale zekerheid. De federale regering houdt nog 15 % van alle overheidsinkomsten over voor eigen beleid. Wat overblijft, gaat naar de betaling van schulden. De financiële bal ligt dus in het kamp van de deelstaten. En waar het geld is, schuilt de macht.

De Franstaligen hebben de financieringswetten mee ondertekend en maken even gretig als de Vlamingen gebruik van hun financiële draagkracht. Vandaag weigeren ze echter de politieke verantwoordelijkheid voor hun financiële (on)afhankelijkheid te dragen. Want daar draait de Vlaamse eis om een verdere staatshervorming om. Link de bevoegdheden aan de overheid die het geld uitgeeft. Enkel zo creëer je efficiënt beheer in zowel sociaaleconomische als in politieke termen. Weigeren de Franstaligen de politieke verantwoordelijkheid, dan stemmen ze in met een herziening van de financieringswet in het voordeel van de federale overheid.

Want laat het duidelijk zijn, het is het één of het ander. Daar kan geen enkele politicus iets aan veranderen. Hier gelden de wetten van het geld. De federale kas kan de huidige financieringswet niet blijven dragen. Ofwel wordt er dus voort hervormd in het voordeel van de deelstaten. Ofwel neemt de federale overheid terug het heft in handen om inkomsten en uitgaven beter op elkaar af te stemmen ten nadele van de deelstaten. “Non”, zegt Rudy Demotte (PS) alvast op het laatste. Bij zijn eedaflegging als minister-president van de Waalse regering, verzette hij zich tegen ook maar enige wijziging van de financieringswet, die de dotaties aan de gewesten in gevaar brengt. Met zijn non tegen een hervorming van de financieringswet in het voordeel van de federale regering, zegt Demotte dus ja tegen de voltrekking van de staatshervorming in het voordeel van de gewesten. Hoe een non dus eigenlijk een ja is.

Geld staat centraal in de besprekingen. De jongste jaren was geld ook dé reden waarom de Franstaligen een verdere staatshervorming afwezen. Een staatshervorming zou de financiële solidariteit tussen Vlaanderen en Wallonië immers in gevaar brengen. Een gerechtvaardigde angst, want Wallonië staat nog ver van de economische remonte om zelfbedruipend te zijn. Leterme en co hebben verklaard de solidariteit niet (dadelijk) te willen laten varen. Maar dat is niet voldoende. Want vandaag heeft het non tegen de staatshervorming niets meer te maken met het behoud van solidariteit. Wie denkt dat Joëlle Milquet (CDH) en Didier Reynders (MR) ook maar iets inzitten met de financiële toekomst van Waal Modaal moet hun eisenbundel eens lezen.

Boerenverstand zou veronderstellen dat de Vlaamse eisen gevolgd zouden worden door Franstalige eisen om de financiële solidariteit niet te breken tot een aantal voorwaarden in Wallonië vervuld zijn. Maar wat leert de Franstalige eisenbundel: meer macht voor de Franstalige Brusselaars en de Franstalige inwoners in de Vlaamse rand. Een Waal moet hier toch zijn bedenkingen bij hebben. Zijn politieke leiders wijzen efficiënt bestuur af, veroorzaken met hun halsstarrige houding een verdere radicalisering in Vlaanderen en denken bij het indienen van hun eisenbundel niet eens aan het financiële welzijn van hun kiezers. Enkel aan deze van de rijkere Franstaligen in Brussel en de rand en aan de extra stemmen die hun eisen wel eens voor hen, politici, kunnen opleveren.

Het land is hervormd. Financieel in 1989 en 2001, door de kiezer op 10 juni. Het is aan de politici om in wet om te zetten wat organisch is gegroeid. Er zijn geen vaderlandse redders in nood meer. Het geld is op, de Belgische elite heeft zich teruggetrokken in haar internationale omgeving, de werknemers- en werkgeversorganisaties zijn verdeeld en hebben hun politieke invloed zien afkalven. Elke non komt te laat.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content