De ruggengraat van Bayer

Bayer viert dit jaar zijn 150ste verjaardag. Dat het Duitse concern geolied draait, is mee de verdienste van de Vlaming Dirk Van Meirvenne. Hij leidt de weinig visibele maar cruciale divisie Bayer Technology Services, zeg maar de Handige Harry van Bayer.

Wanneer de drie grote divisies van Bayer (Healthcare, Crop- Science en Material- Science) op nieuwe producten broeden, kloppen ze voor de praktische uitwerking ervan meestal aan bij Dirk Van Meirvenne. Zijn equipes van Bayer Technology Services (BTS) zijn gespecialiseerd in procesontwikkeling en -optimalisatie, engineering en constructie. “Wij zorgen ervoor dat het nergens verkeerd loopt. Wij zijn de technologische ruggengraat van het concern, de facilitator voor de ontwikkelingen in de businessunits”, zegt Van Meirvenne. De 49-jarige chemicus staat sinds midden 2010 aan het hoofd van het technologiebedrijf van 2700 mensen, dat desgewenst ook volledige fabrieken op poten zet. “Als je over innovatie spreekt, is het product het meest zichtbare. Maar voor de technologie en de processen die nodig zijn om een product te ontwikkelen, zijn wij er”, legt Van Meirvenne uit.

Het speelterrein van BTS is bijzonder breed. Zo tekende het niet alleen voor de engineering van fabrieken voor kunststoffen van Thailand tot Texas, het heeft ook minireactoren ontwikkeld voor het testen van nieuwe molecules uit chemie of farma. Om de efficiëntie van door CropScience ontwikkelde muskietenwerende spray niet te schaden, ontwikkelde BTS bijvoorbeeld een nieuw, kunststoffen muskietennet. “En als er ergens in een installatie pompen uitvallen, bellen ze ons ook”, zegt Van Meirvenne.

Paradepaardje

Een van de paradepaardjes van BTS is het onderzoekscentrum Invite, een joint venture met de technische universiteit van Dortmund. Dankzij die publiek-private samenwerking kan het centrum in het hart van het bedrijvenpark van Bayer in Leverkusen rekenen op genereuze overheidsfinanciering.

Een van de eerste projecten van Invite is de zogenaamde F3 Factory, die moet leiden tot een nauwere samenwerking tussen rivaliserende chemiebedrijven. Het doel van de door de Europese Unie gesubsidieerde F3 Factory is uniforme productieprocessen en -standaarden te ontwikkelen voor de hele sector. “We promoten als eerste in chemie open innovatie, naar analogie met de autosector en de elektronicawereld”, legt Van Meirvenne uit. “Waarom? Omdat we slim zijn. In een nieuwe economische omgeving met meer concurrentie zullen we ook meer ideeën nodig hebben. Om er een echt succesverhaal van te maken, moeten we wel samenwerken met onze concurrenten, en dat doen we via Invite.”

Zo staan binnen de muren van het centrum in de F3 Factory installaties voor projecten van Bayer, BASF en Evonik broederlijk naast elkaar. “We spreken natuurlijk niet met elkaar over de specifieke kenmerken van de producten die in de installaties worden ontwikkeld of getest. Dat zou ons zwaar in de problemen brengen.” Het project F3 Factory telt 25 partners uit negen EU-landen. Ook het door het Belgische Solvay overgenomen Rhodia neemt eraan deel.

In een ander opmerkelijk project wordt het kwalijke broeikasgas CO2 getransformeerd tot nuttige grondstof voor polymeren. Intussen heeft dat project, dat samen met de businessunit Material- Science wordt ontwikkeld, al geleid tot de proefproductie van de kunststof polyurethaan (PU), die voor tot 40 procent bestaat uit getransformeerd CO2. Het project wordt met argusogen gevolgd omdat CO2 het steeds schaarsere en dure petrochemische basismateriaal kan vervangen. Bovendien is er voor PU een belangrijke afzetmarkt, door de vele toepassingen zoals in matrassen of isolatiemateriaal voor huizen en koelkasten. CO2 zou in een latere fase eventueel ook gebruikt kunnen worden in combinatie met waterstof om koolstofmonoxide te vormen, dat dan weer kan dienen voor de productie van PU en polycarbonaat.

Powerhouse in Leverkusen

BTS is wereldwijd actief, maar wil het zwaartepunt van de organisatie houden in Leverkusen, waar het bedrijf ruim 700 ingenieurs tewerkstelt. “Dat is een enorme powerhouse van engineering”, zegt Van Meirvenne. “We moeten die kennis wel centraliseren, want je vindt ook niet zomaar in andere contreien de nodige brains.”

Ook buiten de muren van Bayer raakt de expertise van BTS steeds beter bekend. Bijna een kwart van zijn jaaromzet van ongeveer 450 miljoen euro puurt het uit opdrachten voor derden. Kapers op de kust vreest Van Meirvenne niet. “Ik denk niet dat we een concurrent hebben, omdat we niet concurreren met de klassieke engineeringdiensten of technische kantoren. Wij proberen bij de bedrijven waarin we werken de eigenaarsrol tijdelijk over te nemen. Dat vraagt een enorme vertrouwensbasis en het duurt jaren om zoiets op te bouwen.”

BERT LAUWERS IN LEVERKUSEN