De revolutionaire gastarbeiders

Indien Europa meer immigranten ontvangt dan de bevolking wenst, dan is dat een goede illustratie dat de democratie disfuncties vertoont. Europese leiders houden er een andere overtui- ging op na. Immigranten politiek asiel verlenen, is een soort van morele plicht waarover niet gestemd wordt. ” Het citaat komt uit Reflections on the Revolution in Europe van de Amerikaanse journalist Christopher Caldwell. Iemand met een conservatieve inborst, maar zonder ranzigheid. En hij gaat verder door naar een opiniepeiling te verwijzen waaruit blijkt dat 19 procent van de ondervraagden gelooft dat een immigratie ‘een goede zaak’ is. Bijna 60 procent van deze groep is dan weer de mening toegedaan dat zijn land ‘te veel buitenlanders telt’.

Abstractie makend van alle culturele implicaties, bestaat er in Europa een consensus dat de immigratie die tijdens les trentes glorieuses gestalte kreeg een economische noodzaak was. Onterecht, onderstreept Caldwell. Eerder droegen deze mensen bij tot het in stand houden van economische sectoren die toen al ten dode opgeschreven waren. Er is ook gebleken dat er op termijn een aanzienlijk bedrag aan vasthangt. Slechts één voorbeeld – het boek wemelt ervan – om dit te illustreren. In Duitsland nam het aantal ‘buitenlanders’ in de periode 1971-2000 van 3 tot 7,5 miljoen toe. Toch bleef hun aantal in absolute cijfers op de arbeidsmarkt ongewijzigd. Ooit was het misschien anders, maar immigrant is al lang geen synoniem meer voor gastarbeider. Wars van ideologisch gekleurde interpretaties, brengt Caldwell een nuchtere situatieschets.

En dan is er het culturele element van de immigratie. Midden twintigste eeuw telde men nauwelijks een moslim op Europese bodem. Vandaag schommelt hun aantal tussen de 15 en 17 miljoen. Bovendien tekenen ze nog eens voor de helft van de recente ‘nieuwkomers’. De meeste West-Europese landen tellen om en bij de 10 procent moslims in hun bevolking. En in de grote steden loopt hun aanwezigheid zelfs op tot 30 procent of meer. Net daar blijkt volgens Caldwell de angel te zitten.

Caldwell heeft oog voor detail. Kijk naar oude foto’s van aankomende migranten uit moslimanden, legt hij uit. De meeste onder hen waren als westerlingen gekleed. De islam had in die jaren ook niet de gedaante die hij vandaag heeft. Doorheen de jaren nam het radicalisme toe, wat een weerslag had op de geloofs-genoten in Europa. Plaats daartegenover een westerse cultuur die in de ban is van het relativisme en je begrijpt wat aan de gang is. In de toegeeflijkheid naar moslimgebruiken ziet hij gevaarlijke symptomen en dan gaat het niet alleen over het hoofddoekendebat. Zo stond in Frankrijk een rechtbank toe dat het huwelijk van een moslimman nietig werd verklaard omdat zijn vrouw geen maagd meer was. Of wat te denken van het feit dat de Britse administratie voor pensioenen een ‘extra echtgenote’ erkent? Cardwell hangt niet het spookbeeld op voor van een Eurabia vol minaretten. Maar hij legt de vinger op meerdere wonden.

CHRISTOPHER CLADWELL, REFLECTIONS ON THE REVOLUTION IN EUROPE, ALLEN LANE, 2009, 384 BLZ, 25 EURO

MVD