De aankoop door ABN AMRO van de Belgische private-bankingactiviteiten van de Franse groep Société Générale bewijst het: de sector van het vermogensbeheer staat onder zware druk. Strenge reglementeringen en de behoefte aan digitale investeringen bedreigen het klassieke verdienmodel.
De sector staat voor een pak uitdagingen.” Het zijn de woorden van een ongeruste Belgische vermogensbankier. Het aantal vermogende Belgen neemt jaar na jaar toe, en ook wereldwijd blijven de vermogens aangroeien. Toch is het leven van private bankers niet gemakkelijker geworden.
Tekenend voor de veranderingen is de overname van de Belgische tak van Société Générale Private Banking door de Nederlandse bank ABN AMRO. Door de acquisitie verdubbelt het beheerde vermogen van ABN AMRO in België tot meer dan 12 miljard euro.
“Schaalgrootte is belangrijk om de uitdagingen, zoals de digitalisering en de toenemende regelgeving, aan te kunnen”, zegt Solange Rouschop, CEO Private Banking ABN AMRO België. “Ik denk dat de kritische grens voor private banking in België ongeveer op 10 miljard euro beheerd vermogen ligt.
Die grens haalde Société Générale Private Banking België (SGPBB) niet. Toen Société Générale in 2001 de Gentse vermogensbank De Maertelaere overnam, leek de toekomst veelbelovend. Maar na de financiële crisis ging het bergaf. De voorbije jaren kalfde het beheerd vermogen af van bijna 9 miljard tot 6,6 miljard euro eind vorig jaar. Een te kleine marktpositie noopte de Fransen tot de aftocht. SocGen wil zich concentreren op markten waar de groep wel voldoende schaalgrootte heeft (onder andere Frankrijk, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk).
Rouschop ziet veel schaalvoordelen: “Zowel in het combineren van systemen, het samenvoegen van ondersteunende functies en diensten, het kapitaalbeslag, als in onroerend goed en huisvesting.” ABN AMRO en Société Générale tellen ongeveer evenveel werknemers in hun Belgische private-bankingtak (180 en 200). Ook in het kantorennet zijn er belangrijke overlappingen. Beide banken hebben vestigingen in Antwerpen, Brussel, Gent, Kortrijk en Hasselt, terwijl SGPBB ook kantoren heeft in Luik, Doornik en Brugge.
Hevige concurrentie
Ons land telt meer dan 122.000 miljonairs, die samen een vermogen van 273 miljard euro vertegenwoordigen, blijkt uit een studie van Capgemini. Maar ook het segment daaronder, vermogens boven 500.000 euro, doet de banken likkebaarden. De concurrentie is dan ook hevig. Naast de klassieke Belgische vermogensbanken zoals Degoof Petercam en Delen zijn veel buitenlandse private banken in ons land actief. Zowel Franse (Société Générale, Indosuez, Banque Transatlantique), Nederlandse (Van Lanschot), Zwitserse (Lombard Odier, Rothschild, UBS) als Luxemburgse (Banque du Luxembourg, BIL). Bovendien legden de vier grootbanken (BNP Paribas Fortis, ING, KBC en Belfius) zich de voorbije jaren op dat cliënteel toe. Door de concurrentie staan de marges onder druk. De lage rente zorgt ervoor dat de rente-inkomsten dalen. Vermogensbanken halen hun opbrengsten vooral uit fees en commissies. Maar ook daar zijn donkere wolken opgedoken. De MiFID2-regelgeving bemoeilijkt een aantal vergoedingssystemen, zoals de retrocessies.
Die zijn een stukje van de beheerskosten die de beheerder van een beleggingsfonds terugstort aan de verkoper ervan, doorgaans een bank of een broker. Volgens de regelgevers vormen retrocessies een potentiële bron van belangenconflicten en dus een bedreiging voor de onafhankelijkheid van het vermogensadvies. Voor een aantal vermogensbanken waren die retrocessies een belangrijke inkomstenbron.
Maar MiFID2 houdt ook veel verplichtingen in. Banken moeten hun klanten een pak meer informatie bezorgen, en volledig transparant zijn over de kosten. Het inpassen van al die regels gaat gepaard met zware administratieve formaliteiten en forse investeringen in IT en compliance. Dat is vooral voor de kleine en middelgrote spelers zwaar.
Ten slotte worden de vermogensbanken geconfronteerd met zware investeringen in de digitalisering van hun aanbod. De klanten zijn bij hun retailbanken vertrouwd geraakt aan het gebruiksgemak en de snelheid van online- en mobiele kanalen. En dat verlangen ze nu ook van hun vermogensbank – boven op het ruimere, persoonlijke advies. Daardoor hebben vermogensbanken een hele achterstand goed te maken. Ze moeten als het ware van nul een digitaal platform in de markt zetten, en dat kost een pak geld.
Kosten spreiden
Omdat het klassieke verdienmodel zo zwaar onder druk staat, is in de private-bankingsector een race naar schaalvergroting ingezet. Hoe lager de marges en hoe hoger de kosten, des te belangrijker wordt de schaal. De fusie van Degroof en Petercam, de overname van UBS België door Puilaetco Dewaay (KBL) en de acquisitie van SGPBB door ABN AMRO. Het zijn allemaal tekenen dat de sector lijkt te evolueren naar volumespelers die bij kleine marges toch voldoende winstgevend kunnen zijn en de kosten spreiden over een groter volume.
“Ik verwacht een verdere consolidatie in de private-bankingmarkt”, zegt Solange Rouschop van ABN AMRO Private Banking België. “Onze focus ligt eerst op het integreren van de twee organisaties. Maar daarna willen we verder groeien op de Belgische markt, zowel organisch als via nieuwe overnames.”
‘Sector moet zich snel heruitvinden’
Voor Olivier de Groote, consultant in financiëledienstverlening bij Deloitte, oogt de toekomst voor private bankers mooi. “De behoefte aan vermogensbeheer in een complexe en geconnecteerde wereld wordt almaar groter. Maar de sector zal zich moeten heruitvinden. De winnaars zullen de instellingen zijn die erin slagen snel een digitale en culturele transformatie door te voeren.”
“De klant wil ruim patrimoniaal advies maar ook een digitale dienstverlening. Maar de banken zijn pas recent gestart met een digitale aanpak. Het zal erop aankomen die kloof zo snel mogelijk te dichten. België is een land van ondernemers, waar nieuwe vermogens tot stand komen. Als je ook dit new money wilt bedienen, moet je aan alle klantenbehoeftes voldoen. Een interpretatie van de evolutie van de financiële markten bij een kop koffie volstaat niet langer.”
‘Technologie en klantenbehoeftes veranderen steeds rapper’
Xavier De Pauw komt op 1 oktober bij de vermogensbank Degroof Petercam als hoofd strategische innovatie: “De technologie en de klantenbehoeftes evolueren steeds rapper. Mijn taak bestaat erin een digitale strategie te ontwikkelen die resulteert in een vernieuwend klantenaanbod en een aanpassing van de onderliggende systemen.”
U leidde voorheen het online spaar- en beleggingsplatform MeDirect. Wat kunt u met die ervaring Degroof Petercam bijbrengen?
DE PAUW. “Het is zeker niet de bedoeling een robotadviseur of een exclusief digitaal platform zoals MeDirect te creëren. MeDirect mikt op een cliënteel dat gemiddeld 40.000 tot 80.000 euro wil beleggen. Bij Degroof Petercam liggen de beheerde vermogens merkelijk hoger. Maar ik kan mijn ervaring zeker aanwenden om de digitale dienstverlening aan de klanten te verbeteren. Degroof Petercam gelooft in een hybride model waarin de private banker een cruciale rol blijft spelen, maar waarin ook digitale oplossingen worden aangeboden. Klanten blijven zeer gehecht aan het persoonlijke contact met hun vertrouwenspersoon.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier