De putsch van Suez op Electrabel

Verschillende bronnen bevestigen dat de Franse nutsgroep Suez een volledige overname van Electrabel voorbereidt. Ten laatste tegen de zomer van volgend jaar wordt Electrabel helemaal Frans.

E lectrabel is via moeder Tractebel al voor 42,9% in handen van Suez. Bronnen bevestigen dat Suez een bod voorbereidt op de rest van de aandelen van Electrabel. De putsch wordt al lang verwacht en past naadloos in de strategie van de Franse nutsgroep, maar nu liggen alle puzzelstukken stilaan op hun plaats om de Belgische elektriciteitsproducent helemaal in te lijven.

Het verhaal heeft veel weg van het monster van Loch Ness: sinds 1998 duikt het gerucht met de regelmaat van de klok op. “Je voelt dat er iets op til is,” zegt Stefaan Adriaens, een analist van KBC Securities. “Een bod is mogelijk geworden omdat de mist rond Electrabel wegtrekt. Tegen juni 2003 moet de onzekerheid over de stap opzij in het hoogspannings- en distributienet helemaal geregeld zijn, net als het nucleair passief.”

Electrabel blijkt ook de liberalisering goed te verteren. Het productiemonopolie verankert de dominante positie op de Belgische markt. En waar Electrabel toch een stap moet opzijzetten, sleept het ter compensatie aanzienlijke en onbelaste meerwaarden uit de brand. Voorts tracht Electrabel de prijsdalingen die de regering oplegt op te vangen met een hogere productiviteit. En de stroomproducent kan, voorlopig toch, een beroep doen op goedkope kernenergie. Kortom, Electrabel blijft nog jarenlang een winstmachine met een relatief laag risico.

De onvermijdelijke fusie

Het is een van de strategische basisprincipes van moedermaatschappijen om 100% van de dochters te verwerven die cash genereren en een minderheidsparticipatie aan te houden in degene die cash opslokken. Suez kan nu slechts 43% aftappen van de melkkoe die Electrabel is, en heeft voor dat belang betrekkelijk weinig controle op haar Belgische dochter. Electrabel zelf weet bijna geen blijf met zijn geld. Adriaens: “In 2003 heeft Electrabel 4 miljard euro in kas, misschien wel meer. Dat brengt bij de bank nauwelijks 3% op. Electrabel vindt echter geen projecten in Europa die zijn aandeelhouders een bevredigend rendement kunnen bieden.” Het alternatief voor Electrabel is om de centen uit te keren aan de (toekomstige) aandeelhouders en aldus de balansstructuur van Suez te verbeteren, want Suez zit behoorlijk diep in de schulden.

Voor Suez is een totale overname van Electrabel dus de logica zelve. Daar zijn nog andere redenen voor. Met Electrabel als geheel in portefeuille wordt het voor Suez-topman Gérard Mestrallet een stuk eenvoudiger om de beloofde double digit-groei aan zijn aandeelhouders waar te maken. Tractebel, de energiepoot van Suez, bouwt zijn internationale expansie op geld en knowhow van Electrabel. Met 100% van Electrabel in de rug, kan die expansie nog een stuk vlotter. Daarnaast klinkt de multi-utility-strategie van Suez wat hol in de oren van de grote industriële klanten als Suez slechts 40% van de elektriciteitsleverancier bezit, terwijl de afval- en waterbedrijven wel voor 100% van Suez zijn. Adriaens: “Suez vereenvoudigt ook zijn structuren en opteert voor participaties van 100%. Electrabel is de laatste minderheidsparticipatie van Suez.”

Waar wacht Suez dus nog op? “Suez aarzelt wellicht om het bod te lanceren tot er een volledige regeling is voor het distributienet,” zegt Philippe Vandeurzen, analist bij Fortis Bank. “Die regeling kan er eind dit jaar zijn, en Suez is een heel geduldige groep.” In 1999 nog bijvoorbeeld gooide Suez de toenmalige Tractebel-topman Philippe Bodson eruit omdat die pleitte voor de industrieel logische fusie tussen Tractebel en Electrabel. Suez zag op dat ogenblik die fusie niet zitten, omdat het toen slechts de helft van Tractebel in handen had. Suez vreesde dat zijn belang in dat fusiegeheel te sterk zou verwateren en dat zou een toekomstige overname heel moeilijk maken.

Waar komt het hoofdkwartier?

Tractebel is echter sinds de zomer van 1999 volledig in handen van Suez. Nu houdt alleen de politieke weerstand tegen een overnamebod Suez nog op afstand, al lijkt de politieke gevoeligheid afgenomen. Electricité de France (EdF) kocht zich onlangs in bij de publieke elektriciteitsproducent SPE. “Maar geen haan die ernaar kraaide,” stelt Adriaens vast. De regering heeft ook geen gouden aandeel in Electrabel en een interventie in een fusiedossier zou wellicht in het verkeerde keelgat van de Europese Commissie schieten. De controle op de sector is nu trouwens in handen van de toezichthouder, de Creg.

Wat wel nog heel gevoelig ligt, is waar het beslissingscentrum komt te liggen van een strategisch belangrijke sector als de energievoorziening. Daar zijn duizenden jobs mee gemoeid. De groep Tractebel zorgt nu al voor driekwart van de winst van Suez. Met een volledige overname van Electrabel stijgt dat aandeel nog meer. Een beslissingscentrum in Brussel lijkt dus logisch, maar heeft een gestroomlijnde groep een tweede zetel nodig? De kans dat Gérard Mestrallet wegtrekt uit Parijs is nagenoeg onbestaande.

In regeringskringen is te horen dat er middelen voorhanden zijn om desnoods spaken in de wielen van het overnamebod te steken. Suez slaat dus best toe als politiek België lam ligt. De verkiezingen van juni 2003 zijn daarom een vaak geciteerd ogenblik. Suez deed een bod op de rest van Tractebel in de zomer van 1999, toen de regering met vakantie was. Maar misschien hoeft deze regering niet eens met vakantie om zich de kaas van het brood te laten stelen.

Waarmee gaat Suez de overname betalen?

Sinds 1998 verhoogde Suez via Tractebel zijn belang in Electrabel stelselmatig van 39,8% naar 42,9%. Tenminste, 50% is de eerste tussenstap. Stefaan Adriaens: “Nu kan Suez de resultaten van Electrabel nog volledig consolideren, maar onder de IAS- of US GAAP-boekhoudnormen moet Suez minstens 50% hebben. Suez schakelt wellicht in 2003 over.” Electrabel kan ook eigen aandelen inkopen om het belang van Suez op te trekken. Adriaens: “Koopt Electrabel 10% van de eigen aandelen in, dan stijgt het belang van Tractebel naar 47,7%. De sprong naar 50% kan op de beurs worden gedaan. Zo koopt Suez tegen lagere prijzen een stukje Electrabel in.”

Want een bod, dat zou minstens 280 euro per aandeel kosten. Dat is de huidige waarde van de toekomstige kasstromen van Electrabel per aandeel. Adriaens: “Tegen een bod van 280 euro per aandeel betaalt Suez 8,8 miljard euro voor de resterende 57% van de aandelen, of een goodwill van 5,3 miljard euro. Tegen die prijs zou de overname meteen tot de winst van Suez bijdragen. Een bod van 280 is behoorlijk zuinig.”

Een bod van 300 euro per aandeel is dus evengoed mogelijk. De vraag blijft of Suez dit bedrag kan ophoesten. De groep zit al behoorlijk in de schulden en veel cash is niet voorradig. Adriaens: “Suez plaatste voor ongeveer eenzelfde bedrag aan niet-kernactiviteiten in de etalage.” Mogelijk betaalt Suez ook geheel of gedeeltelijk met eigen aandelen, al koerst het Suez-aandeel niet meteen hoog. Wel hoeft Suez geen grote aandeelhouders van Electrabel over de streep te trekken. Na Tractebel zijn de gemeenten de grootste aandeelhouder van Electrabel met een belang van 4,7% De rest van de aandelen is verspreid onder beleggers. Niemand anders komt nog aan een belang van meer dan 1%. De gemeenten zitten verlegen om geld en verkopen wellicht graag. Of is het de taak van de lokale overheden om te investeren in een Frans nutsbedrijf?

Daan Killemaes [{ssquf}]

Suez zal wellicht toeslaan als politiek België lam ligt. De verkiezingen van juni 2003 zijn een vaak geciteerd ogenblik.