De personenbelasting vereenvoudigen?

Wie er nog aan twijfelt dat de personenbelasting veel te ingewikkeld is, moet naar het nieuwe aangifteformulier kijken. Het bevat zoveel codes, dat de fiscus het niet meer doenbaar acht om ze allemaal te vermelden op het blad dat uiteindelijk ingediend moet worden. De belastingplichtige die nog zweert bij de ‘papieren’ aangifte, moet daarom vanaf dit jaar op dat blad zelf de codes vermelden die voor zijn geval van toepassing zijn. Die vindt hij terug op de uitgebreide kladversie.

Of het ooit nog goed komt met de personenbelasting? Staatssecretaris Clerfayt heeft enkele weken geleden een werkgroep geïnstalleerd die zich moet buigen over de ‘vereenvoudiging van de personenbelasting’. De wil is er dus wel. Maar of dat veel gaat helpen, is een andere vraag. Minstens op korte termijn moeten geen spectaculaire verbeteringen worden verwacht. De werkgroep is pas enkele dagen geleden daadwerkelijk van start gegaan.

Ondertussen gaat het ‘compliceren’ van de personenbelasting lustig verder. Neem bijvoorbeeld de belastingvermindering voor ‘energiebesparende investeringen’. Die was al ingewikkeld, met uiteenlopende plafonds naargelang van de aard van de investering. Van het jongste ontwerp van ‘economische herstelwet’ wordt gebruikgemaakt om ze nog een stuk ingewikkelder te maken.

Zo was de belastingvermindering al van toepassing voor wie zijn ‘dak’ isoleert. Het wetsontwerp zegt nu dat de vermindering voortaan ook genoten kan worden voor wie ‘muren en vloeren’ isoleert. Maar zo simpel is het niet. De wetgever vindt dat de uitbreiding naar ‘muren en vloeren’ slechts een tijdelijk karakter mag hebben. Zij geldt daarom slechts voor uitgaven die werkelijk betaald zijn in 2009 en 2010. Vanaf 2011 is er – wat isolatiewerken betreft – weer de beperking tot het ‘dak’.

Terugbetaalbaar belastingkrediet. Wie een belastingvoordeel krijgt, maar geen belasting betaalt wegens geen of te lage inkomsten, ziet het voordeel aan zijn neus voorbij gaan. Daarom zet de wetgever in een sociale reflex bepaalde voordelen om in een terugbetaalbaar belastingkrediet. Dat is sinds verscheidene jaren al het geval voor de verhoging van de belastingvrije som voor kinderen die ten laste zijn. Wie bij gebrek aan voldoende inkomsten geen effectief voordeel haalt uit de verhoging, krijgt het voordeel – binnen bepaalde perken – effectief uitbetaald. Hetzelfde geldt onder bepaalde voorwaarden ook voor wie gebruikmaakt van dienstencheques, en de belastingvermindering die daar verband mee houdt niet effectief kan genieten.

De wetgever gaat nu op datzelfde spoor verder, wat de energiebesparende investeringen betreft. Wie de belastingvermindering voor dit type van investeringen niet effectief kan genieten, krijgt het financiële voordeel ook hier terugbetaald. Maar maak u vooral geen illusies. In een klaarblijkelijke poging om de zaken zo ingewikkeld mogelijk te maken, is de maatregel zowel beperkt in de tijd, als ten aanzien van de investeringen die ervoor in aanmerking komen. De mogelijke omzetting in een terugbetaalbaar belastingkrediet geldt enkel voor wie investeert in de isolatie van daken, vloeren en muren. Andere energiebesparende investeringen die ook voor de belastingvermindering in aanmerking komen, geven geen recht op het terugbetaalbaar belastingkrediet. Bovendien geldt de omzetting slechts als de belastingvermindering slaat op uitgaven die werkelijk betaald zijn in 2009 en 2010.

De wetgever voorziet daarnaast nog in een spreiding in de tijd. Energiebesparende investeringen komen slechts binnen bepaalde perken voor de belastingvermindering in aanmerking. Het saldo dat het plafond te boven gaat, valt buiten de prijzen. Maar vanaf het aanslagjaar 2010 is dat niet meer het geval. Het overschot zal dan overdraagbaar zijn naar de drie daaropvolgende jaren.

Deze maatregel is niet beperkt in de tijd, en is ook niet beperkt tot bepaalde investeringen. Alle energiebesparende investeringen die recht geven op de belastingvermindering komen ervoor in aanmerking. Maar de spreiding zal slechts gelden in zoverre de uitgaven te maken hebben met woningen die meer dan vijf jaar in gebruik zijn.

En om het nog een beetje ingewikkelder te maken: voor isolatiewerken aan daken, vloeren en muren, zal men een combinatie kunnen maken van de (tijdelijke) omzetting in een terugbetaalbaar belastingkrediet, en – vanaf aanslagjaar 2010 – van de spreiding over de volgende drie jaar.

Wat zeiden we ook weer? Een werkgroep om de personenbelasting te vereenvoudigen? Het lijkt er eerder op, dat er ergens in de achtergrond een andere werkgroep bezig is die maar één bedoeling heeft: de personenbelasting zo ingewikkeld mogelijk maken. (T)

DE AUTEUR IS ADVOCAAT EN HOOFDREDACTEUR VAN FISCOLOOG.

Jan Van Dyck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content