DE OORSPRONG VAN HET SCHRIFT

“In Syrië, naar de oorsprong van het schrift”, Koningslaan 30, 1000 Brussel. Tot en met 31 maart, van maandag tot en met vrijdag, van 14 tot 18 uur. Weekends en feestdagen, van 10 tot 18 uur. Info: Tel. (02) 507.04.77.

Iedereen heeft wel eens horen spreken over het spijkerschrift, maar weet u ook wat over de oorsprong en de kenmerken ervan? Alleen daarom al is de tentoonstelling ” In Syrië, naar de oorsprong van het schrift” een bezoek waard. Hier liggen rijen vol kleitafeltjes met tekens in spijkerschrift. Elke afdruk heeft een betekenis die kan variëren in ruimte en tijd. Want deze schriftsporen, ontdekt in Uruk, Irak, tegen het einde van de jaren ’30, zijn terug te brengen tot het vierde millennium vóór Christus. De geschiedenis van het schrift begint immers in Mesopotamië – het huidige Irak en Syrië – maar het gebied waar het zich ontwikkelde strekt zich uit tot in het Nabije Oosten en Griekenland. Het spijkerschrift oefende waarschijnlijk een invloed uit op de hiërogliefen van het oude Egypte, maar ook op de Indische en Chinese schriften.

Sinds er honderden kleitabletten zijn ontdekt, is Syrië een trekpleister voor archeologen geworden. Belgen van de VUB en de KU Leuven werken op de archeologische vindplaats Tell Beydar, waar opgravingen van een stadstaat uit het derde millennium vóór Christus aan de gang zijn. En het is nu precies rond die stadstaten – met klinkende namen als Mari, Ebla, Ugarit – die qua landbouw en handel erg floreerden, dat de tentoonstelling is opgebouwd. Naast de verschillende soorten schriften, afgebeeld op kostbare kleitafeltjes, wordt de bezoeker ook vergast op enkele archeologische schatten die rechtstreeks uit Syrische musea stammen. Cilinderzegels, identificatiestempels, maar ook religieuze voorwerpen, beeldjes, kostbare juwelen, overblijfselen van stèles of bas-reliëfs, keramisch vaatwerk. Er wordt uitleg gegeven over de onderzoekingen in Tell Beydar, en met behulp van een reconstructie van een opgravingsterrein krijgen we een beter beeld van het geometrisch stelsel van de steden van toen. Een Toren van Babel doet dienst als “ingangssluis”: er zijn verschillende klanken te horen die ons eraan herinneren dat het schrift oorspronkelijk bovenal een mnemotechnisch middel was, een manier voor de mens om wezenlijke kennis niet te vergeten. Pas op het moment dat we onmerkbaar overgaan tot de schepping van een nieuwe kennis, ontstaat het schrift eigenlijk. Deze tentoonstelling is een evenement op hoog wetenschappelijk niveau. En de toegang is gratis (dankzij de steun van Generale Maatschappij van België die haar 175-jarig bestaan viert). Niet aarzelen, dus. ( A. Delaunois)