De nieuwe opwindende leest van J.M. Weston

J.M. Weston, de oertraditionele Franse producent van luxeschoenen, heeft schoendesigner Michel Perry aangetrokken om wat rock-‘n-roll aan zijn collectie toe te voegen.

Mannenschoenen zien er altijd zo braaf en degelijk uit, denk ik, kijkend naar de displays vol schoenen in de J.M. Weston-zaak op de Parijse Avenue des Champs-Elysées. Maar de Westons komen tot leven wanneer hun geschiedenis zich, naar aanleiding van een stap in de richting van moderniteit, ontsluiert.

Het vermaarde, zeer traditionele Franse schoenbedrijf wil rock-‘n-roll aan zijn collectie toevoegen. Jean Christopher Descours, de nieuwe algemene directeur van het bedrijf, knikt ernstig van ‘ja’, wanneer ik hem vraag of een dergelijke ommezwaai wel nodig is. Verrassend toch wel. J.M. Weston bekleedt immers een onbetwiste leiderspositie in de wereld van de kwaliteitsschoenen. Alleen al in de Parijse regio gaan er jaarlijks 75.000 paar schoenen over de toonbank. En de prijs voor een paar J.M. Westons ligt tussen 300 en 1000 euro. Bovendien blijft 80 % van de klanten het merk hun volwassen leven lang onvoorwaardelijk trouw. Bij die vaste klanten zitten trouwens ook enkele bekende namen zoals NicolasCage en BruceWillis.

Blauwgeverfd haaienleer

Mannen gaan anders met hun schoenen om dan vrouwen. En ze gaan ook vooral anders om met schoenen shoppen. Vrouwen zijn frivoler, dwarrelen van het ene merk naar het andere, zijn alleen trouw aan hun schoenmaat. Het motto van de mannen lijkt te zijn: hoe minder ze zich op de aankoop van schoenen moeten concentreren, hoe beter. Ze kopen ze graag snel, en ze houden van degelijkheid. Is aan die voorwaarden voldaan, dan zit de kans erin dat een man trouw blijft aan zijn schoenen. Iets wat dubbel geldt voor de J.M. Weston-man. In de ruimte van de fabriek in Limoges waar de voetenmoules aan de rekken hangen, zie je verschillende rijen vol gepersonaliseerde vormen.

Er blijkt ook een markt voor aparte mannenschoenen: in de fabriek botsen we op een fuchsia paar en een paar van blauwgeverfd haaienleer. Maar ondanks de talrijke uitwijkmogelijkheden naar exotisme in croco, alligatorleer, haaienleer, katvisleer… en een hele kleurenkaart aan verfjes, houdt 90 % van de J.M. Weston-consumenten zich toch meestal aan de peausseries traditionelles, te weten boxcalf en kalfssuède, in een zestigtal traditionele modellen – bijvoorbeeld de mocassin, golf, chasse, derby, richelieu, molière, botte of bottine – en een beperkt kleurengamma – bruin, bordeaux of zwart. Misschien heeft die traditionele keuze ook te maken met het steeds exuberanter wordende prijskaartje dat aan een exotische smaak en maatwerk vast hangt.

Rockende vakman

En toch dringt modernisering van het gamma zich dus op, beweert Jean Christopher Descours. De zonen van de vaders van nu schijnen godzijdank toch wel eens een andere schoen te willen. Ook eens wat sporty, naast city chique. De mythische collectie, die officieel het daglicht zag in 1927, moet dus aangevuld en geherinterpreteerd worden.

We worden voorgesteld aan MichelPerry, één van Frankrijks meest vooraanstaande schoendesigners. Eén van de journalistes in ons groepje is een modespecialiste en licht ons in over Perry’s carrière vóór J.M. Weston. “Hij ontwerpt al tien jaar alleen schoenen voor vrouwen,” vertelt ze, “en dat zijn niet meteen brave zooltjes. Eigenlijk is hij zo’n beetje verantwoordelijk voor een avant-gardestijl in vrouwenschoenen.”

Gezeten in ons midden op de verdieping van de winkel op de Champs-Elysées, oogt de ongeveer vijftigjarige designer zelf echter allesbehalve progressief. “Zou een Michel Perry-vrouw uitgaan met een J.M. Weston-man?” opent de modejournaliste plagerig het gesprek. Ze bedoelt: vind je niet dat er een wereld van verschil is tussen wat je maakt voor vrouwen en voor J.M. Weston? Maar Perry antwoordt onversaagd: “Met elkaar uitgaan? Absoluut, in die zin dat de Perry-vrouw de Weston-man niet alleen aanvult, maar ook doet stralen. Volgens mij heeft hij haar nodig.” Hoe lief.

J.M. Weston vroeg Perry twee dingen: de traditionele reeks de eenentwintigste eeuw binnenloodsen én een nieuwe, jongere collectie mannenschoenen ontwerpen. Is dat eerste niet vreselijk moeilijk? “Nee,” antwoordt Perry, “ik heb de traditionele modellen uitgerekt, zodat ze het silhouet van de man verfijnen en eleganter maken.” In de nieuwe collectie kon Perry zijn ontwerpershart de vrije teugel laten: de soepele mocassins, demi-chasses en derby’s in suède hebben rubberen zolen en dat laatste is best wel revolutionair. Een van de pijlers van het bedrijf zijn toch die natuurlijk gelooide zolen van kalfsleder en het befaamde Goodyear-zolenprocédé.

Wat rocker Michel Perry enorm aantrekt in het formele universum van J.M. Weston, is het respect voor vakmanschap. Over hoeveel vakmanschap het hier precies gaat, is iets waar we tijdens de vijf uur durende rondleiding bij BastinetFrères, de door J.M. Weston aangekochte leerlooierij, en de fabriek van J.M. Weston, mee worden geconfronteerd. Niemand van ons groepje zal ooit iets neerbuigends zeggen over de kwaliteit van deze schoenen. Het zolenleder brengt een jaar door in de leerlooierij voor het in de fabriek wordt verwerkt; de extracten van eikenschors, kastanjehout en quebracho ( nvdr – een zeer harde houtsoort) dringen zo voor de eeuwigheid door tot in de moleculen van het natuurmateriaal. Een lang looiproces maakt het leer even sterk als hout. De toewijding en zorg waarmee de schoen in de fabriek wordt gemaakt, is gewoon ontroerend en het verhaaltje dat men in elke fase van het maakproces manueel ingrijpt, klopt.

Schoenmakers bij J.M. Weston zitten of staan de schoenen bijna te strelen terwijl ze ze vervolmaken. In totaal zijn er niet minder dan 192 bewerkingen, verspreid over acht weken, nodig om één paar J.M. Weston-schoenen te fabriceren. Italiaanse schoenmakerijen hebben al na twee dagen een paar klaar. Snelle scheikundige leerlooiers – Bastin et Frères is eigenlijk de laatste trage leerlooier in Frankrijk – looien ook maar één maand.

“De prijs van een J.M. Weston-schoen,” zegt Perry, “is gezien de zeer hoge kwaliteit eigenlijk laag.” Als ervaren schoenmaker vertelt hij dat de meeste Italiaanse exclusieve merken gerust het dubbele durven aan te rekenen. Een J.M. Weston-schoen kan meerdere keer een nieuwe voorschoen krijgen; de Goodyear-zool laat zich makkelijk van de schoen afhalen en dat laatste deel kan dan worden vervangen. Zo’n herstelling kost 30 % tot 35 % van de aankoopprijs.

Internationale uitbreiding

Met de Perry-collectie droomt Jean Christopher Descours er nu van om de internationale uitbreiding van de winkels in een stroomversnelling te brengen. Behalve in Frankrijk heeft het merk verkooppunten in New York, Brussel, Antwerpen, Genève, Tokio, Nagoya, Osaka en Fukuoka. Japan is een favoriet, ook al omdat Michel Perry er dankzij zijn vrouwencollecties een rijzende ster is. Maar Descours wil ook openen op gedurfde plekken, bijvoorbeeld Beiroet. Ongetwijfeld vraagt zo’n gewaagde onderneming om een ruig paar schoenen. En kijk, helemaal op het einde van de rondleiding in de fabriek treffen we een paar gepersonaliseerde lage laarsjes aan, met Descours’ naam erop. Helemaal passend in die nieuwe geest van sensatie zoekende elegantie: beetje ‘ born to be wild‘ met een vleugje richelieu. Op weg naar Beiroet.

De prijs voor een paar J.M. Westons ligt tussen 300 en 1000 euro.

In totaal zijn er niet minder dan 192 bewerkingen, verspreid over acht weken, nodig om één paar J.M. Weston-schoenen te fabriceren.