De moeder-overste van de raad van state

Marie-Rose Bracke, de voorzitter van de Raad van State, was er als de kippen bij om de kritiek van Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) te pareren. Hij vindt dat een aantal investeringsprojecten door het rechtscollege wordt tegengehouden. De snelle reactie typeert de topmagistraat: zeer gedreven in de verdediging van de instelling die ze leidt.

De eerste keer dat ik hier binnenkwam, dacht ik in een klooster te zitten”, zo vertelde Marie-Rose Bracke (60) in een interview over haar eerste stappen in 1991 als staatsraad of rechter bij de Raad van State. Ze kreeg een tafeltje toegewezen in een klein kantoor met een tafel vol dikke mappen. Ze kon meteen aan haar dossiers beginnen. Bijna twintig jaar later is Bracke een soort moeder-overste van het rechtscollege. Sinds april 2007 is ze voorzitter van de afdeling administratie van de Raad van State, de afdeling die uitspraken doet in betwistingen van burgers tegen de overheid.

De voorbije weken lag de Raad van State in het vizier van Vlaams minister-president Kris Peeters. Arresten laten volgens hem veel te lang op zich wachten. Bracke aanvaardt die kritiek niet en verdedigt zich tegen de verwijten dat te veel formalisme projecten tegenhoudt. “Ook de overheid moet de regels respecteren”, is haar stelling. Bracke reageerde ook snel op de kritiek omdat ze vindt dat de Raad van State zich niet langer in stilzwijgen moet hullen. Communiceren is een van de middelen om het saaie imago van de Raad als een soort klooster weg te werken, zei ze bij haar aantreden.

Bracke wil dat de gerechtelijke achterstand bij de Raad van State tegen 2012 wordt weggewerkt. En het ziet ernaar uit dat dit lukt. Het aantal hangende zaken (zonder vreemdelingenzaken) daalde van 13.000 vijf jaar geleden naar 9450 in 2007-2008. “Sinds haar voorzitterschap ging Bracke bijzonder doortastend tewerk”, zegt Carlos De Wolf, een advocaat gespecialiseerd in administratief recht. “Zij was de eerste die erin slaagde een groot deel van de gerechtelijke achterstand weg te werken. Ze is dus de manager waarop deze instelling al die jaren heeft gewacht.”

“De kritiek van Peeters is overdreven”, stelt een jurist die vaak pleit voor de Raad van State. “Maar in sommige kamers zijn de auditeurs uitgesproken groene figuren. Dat verklaart het een en ander. Maar de Raad van State moet nu eenmaal rekening houden met politieke evenwichten.”

De Raad is het enige rechtscollege in België waar de rechters voor een deel op basis van politieke verdeelsleutels worden benoemd. Critici waarschuwen voor het gevaar op collusie met de politiek. Geldt dat ook voor Bracke, die een socialistisch etiket heeft? Hierover zijn de meningen verdeeld. Volgens De Wolf heeft haar politieke achtergrond geen effect op haar optreden als voorzitter. “Het feit dat ze nu zo van zich afbijt, wijst erop dat ze kan weerstaan aan politieke druk. Wat haar eigen arresten betreft, waren er best een aantal die politiek zeer gevoelig lagen. Ook daar had ik nooit het gevoel dat de politiek enige invloed had. Dat zal ik niet beweren wat andere rechters betreft.” In het kader van de procedures om het Vlaams Belang haar overheidsdotatie af te nemen liet Bracke zich als kamervoorzitter verschonen.

De tante van Freya

Maar het zou al evenzeer een vergissing zijn dat Bracke te allen tijde politiek neutraal is. Toen onlangs een staatsraad benoemd moest worden die in de ogen van Bracke niet de geschikte politieke kleur had, weerde ze zich als een duivel in een wijwatervat tegen de aanstelling. En ze haalde haar slag thuis. Bracke kan ook altijd rekenen op de steun van haar man, Walter De Bondt, hoogleraar burgerlijk recht in Gent en ook van socialistische signatuur. Het is overigens een familiezaak. Bracke is de schoonzus van Luc Van den Bossche en dus de tante van Vlaams minister Freya Van den Bossche.

Bracke staat bekend als een gedegen lobbyiste en beschikt over een uitgebreid netwerk dat ze in de loop van haar carrière heeft opgebouwd. Ze is verankerd in Gent. Na studies aan de Sint-Bavohumaniora en een licentie rechten aan de Universiteit Gent was ze twee jaar meewerkend lid van de wetswinkel Gent. Van 1973 tot 1989 was ze bestuurssecretaris van het gebouwenfonds voor de Rijksscholen. Van 1989 tot 1991 stond ze aan het hoofd van de juridische dienst van de Autonome Raad voor het Gemeenschapsonderwijs (ARGO). Vanuit die functie moest ze vaak pleiten bij de Raad van State. Het stond dan ook in de sterren geschreven dat ze zich vroeg of laat voor een functie bij het rechtscollege kandidaat zou stellen.

Door Alain Mouton en Hans Brockmans/Illustratie Daan Rosseels

Dat ze nu zo van zich afbijt, wijst erop dat ze kan weerstaan aan politieke druk.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content