De lokroep van de hoge definitie

Tijd voor een televisietoestel met een vlak beeldscherm? Waarom dan niet meteen gaan voor ‘high definition’? Binnenkort ondersteunen immers zowel televisiestations als dvd-films deze nieuwe norm. We geven u enkele nuttige tips mee voor de aankoop van uw televisietoestel van de toekomst.

De televisie met kathodestraalbuis is commercieel dood,” verzekert ons Xavier Flamand, commercieel directeur van Fnac België. Hij mag dan spotgoedkoop zijn, trendy is hij al lang niet meer. Een vlak beeldscherm, dat is modern. Nu kunt u thuis een groot scherm installeren zonder dat u flink wat plaats kwijt bent zoals bij de televisie met kathodestraalbuis. Bovendien effent hij de weg naar hogedefinitietoepassingen zoals de weergave van digitale foto’s. Sommige televisiemodellen zijn al klaar om hd-uitzendingen weer te geven (voorlopig nog zeldzaam in Europa) en de hd-dvd’s die Hollywood voor dit jaar heeft beloofd.

In omzet heeft de markt van de vlakke televisieschermen die van de klassieke televisietoestellen al ingehaald. De verkoop van de eerste is vorig jaar geëxplodeerd.

Wel is de markt complex. Er zijn namelijk twee soorten schermtechnologieën: plasma voor de grote schermen en lcd voor de kleine en middelgrote. De schermen van de eerste categorie bevatten een gas. De tweede technologie is goed bekend bij computergebruikers (schermen met vloeibare kristallen) en wordt het meest verkocht.

De populairste modellen hebben een diagonale schermgrootte van meer dan 30 inch (76 cm) en ondersteunen de panoramische weergave 16/9, ideaal voor een bioscoop- effect. Ondertussen zijn de prijzen al flink gezakt. Voor een plasmascherm van 40 inch (zo’n 101 cm) betaalt u tussen 1800 en 2500 euro. Voor lcd-schermen moet u zo’n 2500 tot 3000 euro neertellen, omdat de productie van deze technologie duurder is. Er zijn geen kleine plasmaschermen – ze starten vanaf 100 cm – terwijl lcd-schermen stoppen bij 90 cm. De belangrijkste leveranciers zijn Philips, Samsung, LG en Sony.

Groter is niet altijd beter

Zorg bij de aankoop van een televisietoestel dat uw ogen niet groter zijn dan uw buik. Niet alle plasma- en lcd-televisies zijn immers van even goede kwaliteit.

“Vermijd schermen die voor belachelijk lage prijzen worden aangeboden, want hun beeldkwaliteit laat vaak te wensen over,” vindt Xavier Flamand. Deze opmerking geldt in het bijzonder voor plasmatoestellen, waarbij de weergave onzuiver kan zijn. Geef uw twee ogen dus goed de kost in de demonstratieruimten.

Bij twijfel kiest u misschien beter voor een kleiner lcd-scherm met een scherper beeld. Deze standaard is veel verbeterd. Bij de jongste generaties lcd-toestellen is de kijkhoek sterk verbreed, zodat het hele gezin nu comfortabeler kan televisiekijken. Die eigenschap is altijd het zwakke punt geweest van lcd ten opzichte van plasma.

Een goed plasmascherm heeft een aantal troeven. Het is twee- tot driemaal helderder dan een lcd-scherm, het contrast is beter en de reactiesnelheid ligt hoger, wat ‘naijlende’ beelden voorkomt bij actiescènes. Deze schermen zijn wel zwaarder en ze verbruiken meer elektriciteit. Ze gaan ook minder lang mee. Een lcd-scherm heeft een levensverwachting van 10.000 tot 30.000 uur. Bovendien kan het scherm ‘dode’ pixels bevatten, die zichtbaar zijn als kleine puntjes. Een plasmascherm kan dan weer ‘inbranden’ wanneer een stilstaand beeld te lang wordt weergegeven. Gelukkig voorzien fabrikanten allerlei technieken om de levensduur te verhogen.

Gaan voor hoge definitie?

Rest nog de vraag van de hoge definitie. Vlakke schermen kunnen een beeld preciezer weergeven dan cathode- straalbuizen.

“95 % van de vlakke schermen is hd-compatibel”, verklaart Marie Pinon, woordvoerster van fabrikant ViewSonic Europe. Ze kunnen met andere woorden een hogedefinitiesignaal ontvangen van een hele waaier van verschillende bronnen, zelfs analoge. Zonder al te diep in te gaan op de technische details, is een scherm geschikt om hogedefinitiebeelden te ontvangen wanneer het de volgende resoluties ondersteunt: 1280 x 720 pixels of 1920 x 1080 pixels. Kortom, 720 en 1080 lijnen.

Helaas staan de Europese televisiezenders minder ver in hd dan hun Amerikaanse soortgenoten. Volgens Marie Pinon: “Stilaan duiken de eerste televisiestations op die in hd uitzenden (de VRT bijvoorbeeld). Wie hiervan wil profiteren, moet wel extra investeren in een satellietschotel en eventueel een hdtv-tuner.” België heeft al drie hogedefinitiezenders – HD1, HD2 en HD3 (satelliet) – maar die worden voornamelijk als demonstratiezenders gebruikt, bij concerten en sportevenementen. De grote hoop voor hd in 2006 is de uitzending van de wedstrijden van de wereld- beker voetbal.

Hd zal interessanter worden als volgend jaar de eerste hd- dvd’s op de markt verschijnen. Die technologie heeft zich echter nog niet als norm kunnen opwerpen. Blue-ray (Sony, Philips) en hd-dvd (Toshiba, Nec) wedijveren nog steeds met elkaar.

Wat gedaan? Het is zeker geen slechte beslissing om nog een jaartje te wachten, want de prijzen smelten als sneeuw voor de zon. Anders is het voorzichtiger een televisietoestel te kopen dat hoge definitie (ten minste 720 lijnen) al ondersteunt. Een televisie gaat aardig wat jaren mee en het zou jammer zijn om over enkele jaren uit de boot te vallen als hd algemeen ingeburgerd is. Ondertussen halen andere toepassingen al voordeel uit een scherper beeld. Denk maar aan de weergave van foto’s of videogames. De nieuwe Xbox-gameconsole van Microsoft en de PlayStation 3 van Sony trekken alvast de kaart van het beeld.

Boris Jancen