De lange tenen van het notariaat

Hans Brockmans
Hans Brockmans redacteur bij Trends

Eenmaal-andermaal.be organiseert internetbiedingen op vastgoed. De rechtbank moet oordelen of de feitelijke inbreuk op het monopolie van notarissen ook een misdrijf is.

Het strafproces tegen eenmaal-andermaal start morgen. Op die site kunnen kopers interactief tegen elkaar opbieden voor een woning. Antwerpse notarissen, die openbare vastgoedverkopen moeten organiseren, signaleerden de site aan het parket. Dat stelde een inbreuk vast op het eeuwenoude verbod op de inmenging in openbare ambten, waarop tot twee jaar gevangenisstraf staat.

“Een bieding via het net geeft niet de waarborgen die de wet op de openbare verkoop wel geeft. Zonder de externe controle door een notaris kan de verkoop gemanipuleerd worden”, zegt Bart Van Opstal, voorzitter van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat.

Paul Voerman investeerde samen met Frank Vanleeuwe een half miljoen in het project. Hij reageert aangeslagen. “We zijn pas begonnen en dan maak je dit mee. De beroepsvereniging wil het monopolie van notarissen agressief uitbreiden. Het is niet onze bedoeling om in het vaarwater van de notarissen te komen. Eenmaal-andermaal.be is geen onlineverkoop of huizenveiling.”

Eenmaal-andermaal.be organiseert de verkoop via makelaars, die tot 1000 euro betalen per afgesloten transactie (58 tot op vandaag). De makelaar registreert op voorhand de kandidaat-bieders, met wie hij het pand bezoekt. Die doen een eerste bod via de website. Daarop wordt een uur van de gezamenlijke biedingprocedure vastgesteld. Elk kan zijn bod verhogen tijdens een interactieve bieding. Als de partijen over de prijs akkoord zijn, nodigt de makelaar ze uit een compromis te ondertekenen. Vanaf dan komt de notaris tussenbeide, zoals bij alle verkoopakten.

“Onze controle bij een openbare verkoop gaat veel verder, ook al omdat we de juridische omkadering van een pand onderzoeken”, zegt Van Opstal. “Wie zegt trouwens dat een minderjarige, de verkopende partij of een van zijn kompanen de prijs niet helpt omhoogdrijven? Bij een officiële openbare verkoop wordt dat bestraft. Bovendien heeft de site geen officieel karakter. Iedereen kan nog op zijn stappen terugkeren.”

Geen definitief karakter

Advocaat Jan Roodhooft, auteur van Praktisch Burgerlijk Recht, stipt aan dat de tussenkomst van een notaris bij een openbare verkoop dient voor de correctheid van de operatie. “Maar omdat de koop geen definitief karakter heeft, kan je je afvragen wat het probleem is met zo’n site. Als je van gedacht verandert of de notaris achteraf bijvoorbeeld erfdienstbaarheden vaststelt, kan je perfect beslissen de koop niet te sluiten.”

Voerman wijst erop dat alleen erkende makelaars de verkoopronde mogen organiseren. “Notarissen hebben een deontologie, maar ook makelaars. Het klopt wel dat alle partijen zich na de bieding zonder enige sanctie kunnen terugtrekken. We zullen dan de voorlaatste bieder op de hoogte brengen. De verkoop kan dan eventueel toch plaatsvinden.”

“Dit is echt wel een ander verkoopmedium dan Immovlan of andere vastgoedsites”, vindt Van Opstal. “De verkoper afficheert een prijs en de geïnteresseerde koper kan ja of nee zeggen. Hier worden de bieders mogelijk meegesleurd in een manipulatie. De tussenkomst van een neutrale en transparante partij lijkt me echt noodzakelijk. Ik ben absoluut niet tegen een bieding via het internet. Men zou een en ander perfect kunnen organiseren onder de controle van een notaris.”

Dat opent een uitweg. “Wij zijn vragende partij om met de notarissen samen te werken”, zegt Voerman.

HANS BROCKMANS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content