De eerste CO2-neutrale woonwijk

Nagenoeg gratis verwarmen, koelen, ventileren, koken en wassen. Dat is het doel van het Kyoto Park in Brugge.

Passiefhuizen raken zo stilaan ingeburgerd, maar nulenergiewoningen gaan nog een stapje verder. “Eigenlijk zijn het passiefhuizen waarbij ter plaatse hernieuwbare energie wordt opgewekt voor het kleine verbruik dat men nog heeft”, legt Alexander Proot van Merit Real Estate, medebedenker van het project, uit. “Zo zullen de 23 woningen in het Kyoto Park uitgerust zijn met zonnepanelen op het dak om elektriciteit op te wekken en zonnecollectoren om warm water te genereren. Om je een idee te geven, het energieverbruik voor warm water, verwarming en ventilatie zal minder dan 15 kilowattuur (kWh) per vierkante meter per jaar bedragen. Omgerekend is dat zo’n 200 euro per jaar voor de grootste woning in het park. In een klassieke Vlaamse nieuwbouwwoning is het verbruik 165 kWh per vierkante meter per jaar en in een oudere woning zelfs 265. Nulenergiewoningen bestaan uiteraard al langer, maar het is de eerste keer dat er op grote schaal worden gebouwd.”

Naast energie zijn er nog drie belangrijke pijlers: water, licht en ruimte. “Elke woning zal een eigen waterput hebben om regenwater te recupereren. Het toilet en het kraantje in de tuin zullen erop aangesloten zijn. Daarnaast wordt in het park zelf 56.000 liter regenwater gebufferd en terug in de grond geduwd om uitdroging van de bodem en grondwaterlagen te voorkomen. In de kijkwoning zullen we potentiële kopers laten zien hoe ze zelf nog verder kunnen gaan. Zo kan de zuurtegraad van het opgeslagen regenwater geneutraliseerd en gefilterd worden tot op drinkwaterniveau.”

Omdat we in België te veel morsen met licht – en we daardoor de sterren bijna niet meer zien – wordt ook hier de nodige aandacht aan besteed. “Als straatverlichting kiezen we voor led-lampen die veel licht geven, maar de lichtvervuiling minimaliseren. Er zullen ook detectoren geïnstalleerd worden: is er geen beweging, dan worden de leds met de helft verduisterd. Ook de woning zelf kan volledig uitgerust worden met led-verlichting. Daardoor verbruik je voor verlichting slechts 20 procent van het normale.” Ruimtelijk wordt gepoogd het park rustig en kindvriendelijk te houden. Heel wat bomen zullen het binnenplein aankleden en auto’s hebben een plaats in een ondergrondse parking.

Aanpassingen mogelijk

“De woningen worden gebouwd voor levenslang wonen”, stelt Proot. “Dat betekent dat de indeling zo is dat aanpassingen vlot haalbaar zijn. Optrapjes vermijden, deuren met standaardbreedte voor rolstoelen, een brede en eenvoudige trap zodat er eventueel een liftje op geïnstalleerd kan worden, enzovoort. Domotica speelt daarbij een belangrijke rol en dus is elke woning uitgerust met een basispakket. Een kabel loopt door het hele huis, met masterschakelaars voor de verlichting, een beheerschakelaar voor energie, automatische sturing van zonnewering en ventilatie.”

Door de extra isolatie en technologie kosten deze woningen wat meer dan normaal, maar volgens Proot worden de meerkosten volledig gecompenseerd door subsidies, premies, fiscale voordelen en een lagere energiefactuur. “Als je alles bij elkaar telt, dan kun je 27.300 euro recupereren per woning.” Na een drietal jaar voorbereiden en ontwikkelen, kan de verkoop starten in september. Pas na verkoop worden de woningen effectief gebouwd. Proot benadrukt dat Kyoto Park geen vrijblijvende belofte is. “Ons project wordt opgevolgd door de architect, de ingenieur die ons begeleidt in de passiefhuisberekeningen, een extern keuringsorganisme en het passiefhuisplatform. Fouten kunnen we ons dus niet veroorloven.”

In de toekomst komen er waarschijnlijk meer zulke initiatieven. “De lat voor het energiepeil ligt steeds lager. Nu ligt het E-peil op 80, maar tegen 2012 wordt dat 60 en om dat te behalen, moet men al prestatiegericht gaan bouwen. In Brussel zal tegen 2015 passiefbouwen (E-peil 30) verplicht zijn, dus Vlaanderen en Wallonië zullen wellicht volgen. Bovendien heeft de Europese Commissie een richtlijn goedgekeurd waarin staat dat de CO2-neutrale woning vanaf 2021 de norm wordt.”

Door Annick claus

De meerkosten worden volledig gecompenseerd door subsidies, premies, fiscale voordelen en een lagere energiefactuur.