De belastingcontroleur die u geld bespaart

Het Rekenhof is als een goede scheidsrechter: als hij zijn werk goed doet, valt ie nauwelijks op. De politici weten dat Franki Vanstapel en zijn 600 medewerkers hen terugfluiten als ze uw belastinggeld over de balk gooien.

Ik heb geen gensters geslagen in mijn eerste jaar als eerste voorzitter van het Rekenhof,” zegt Franki Vanstapel. “Ik kan dat ook niet. De individuele beslissingsmacht is beperkt. Ik zit als eerste voorzitter een college voor dat de beslis-singen neemt. Het Rekenhof is ook het type instelling dat succesjaren noch anni horribiles kent.”

Toch moest het Rekenhof enkele menselijke tragedies verwerken. Franki Vanstapel: “We hebben een paar jonge, beloftevolle krachten verloren. Een stierf aan zijn bureau. Dat laat sporen na, en een wrang gevoel. Hoe moeten we als instelling hiermee omgaan?”

Maar 2005 was voor het Rekenhof ook het jaar waarin het de vermogensaangiften (onder gesloten omslag) en mandatenlijsten van politici mocht ontvangen. Franki Vanstapel. “Dat is een heikele aangelegenheid, de concrete uitvoering liet tien jaar op zich wachten. We hebben twintig mensen vrijgemaakt om de 8000 aangiften op te volgen. We kregen honderden vragen om uitstel. De inventiviteit was groot. Zo kregen we de vraag of het bestuursmandaat van de biljartclub ook moest aangegeven worden. 40 % van de mandatarissen haalde de deadline van 30 maart niet, maar in augustus verscheen de definitieve lijst in het Staatsblad, de zondaars incluis.”

Bij zijn aantreden als eerste voorzitter sprak Franki Vanstapel de ambitie uit om de realisaties van het Rekenhof beter in de verf te zetten via de media. Is dat gelukt? “Ja en neen,” zegt Vanstapel. “We hebben nooit meer tv-ploegen over de vloer gehad dan dit jaar, maar de producten van het Rekenhof komen niet genoeg aan de bak. We halen minder dan vroeger de krantenkoppen. Het mediagenieke ‘blunderboek’ is vervangen door thematische publicaties, die misschien minder toegankelijk en technischer zijn en waarop de respons in de media lauw is.”

De tweede ambitie van de eerste voorzitter was om de strategie van het Rekenhof om te gooien en vooral te mikken op de uitbouw van de interne controlemechanismen van de overheidsinstellingen en administraties, zeker als de overheid het voorafgaand visum zou willen afschaffen. Franki Vanstapel: “Een goede interne controle is van cruciaal belang. Er is beterschap merkbaar, maar de oprichting van een interne audit in de federale overheidsdiensten slabakt. De initiatieven op dat vlak lopen vast. We volgen die evolutie met argusogen.” Het takenpakket van het Rekenhof is de jongste tien jaar continu toegenomen – zoals leerlingen tellen en verkiezingsuitgaven controleren. Vanstapel: “Onze kar is steeds zwaarder geladen, maar we doen het nog altijd met 600 mensen. Als het Rekenhof een prominente rol wil blijven spelen in de publieke audit, dan moet het parlement, dat onze opdrachtgever en financier is, daar zo snel mogelijk rekening mee houden. We moeten in staat blijven om bekwame mensen aan te trekken en onze medewerkers te motiveren.”

IS: eerste voorzitter Rekenhof.

VRIJE TIJD: familie, supporter Racing Genk, concerten.

D.K.

“We doen het nog altijd met 600 mensen. En de laatste loonverbetering dateert van tien jaar geleden”