De Amerikaanse hypotheekmarkt staat nog niet op eigen benen

Ondanks de forse financiële oppoetsbeurt van Barack Obama op 21 juli blijven Fannie Mae en Freddie Mac in conservatorship. De hypotheekverleners bevinden zich ergens tussen het bankroet en de nationalisering sinds ze in 2008 dodelijk getroffen werden tijdens de vastgoedbubbel.

Daar bevinden ze zich nu nog, terwijl hun verliezen prompt gedekt worden met verse kapitaalinjecties door de Amerikaanse Schatkist. Het gaat om 145 miljard dollar tot nu toe. Tim Geithner, de Amerikaanse minister van Financiën, heeft beloofd dat hij de zaak van Fannie en Freddie tegen begin volgend jaar aanpakt, maar vooralsnog heeft hij geen antwoorden.

De terughoudendheid is begrijpelijk. De twee firma’s mogen dan al een blok aan het been zijn, ze blijven cruciaal voor de economie. In het eerste kwartaal stonden zij, samen met Ginnie Mae (dat in tegenstelling tot Fannie en Freddie altijd al expliciet staatssteun genoot) garant voor 96,5 procent van alle nieuwe hypotheekleningen.

Het is zo goed als zeker dat de maatschappijen geen aanzienlijke effectenportefeuille meer binnenshuis mogen aanhouden. Maar de Schatkist moet nog altijd beslissen wat er moet gebeuren met de 5 biljoen dollar aan hypotheken die de firma’s onderschrijven.

De kosten dreigen aanzienlijk op te lopen. De meeste verliezen van Fannie en Freddie zijn afkomstig van hypotheken die voor 2008 afgesloten werden. Hypotheken uit 2006 en 2007 vertegenwoordigen 24 procent van Fannies activiteiten, maar ook 67 procent van haar kredietverliezen.

In 2008 zijn beide firma’s hun acceptatiecriteria voor hypotheekleningen beginnen te verstrengen en hebben ze de tarieven opgetrokken die ze vragen om garantie te geven op door hypotheken gedekte effecten. Tussen 2007 en 2009 is het aandeel van hun leningen met een schuldnorm van 70 procent of minder gestegen van 31 naar 49 procent, terwijl het aandeel van de leningen met een ratio van meer dan 95 procent zakte van 10 naar 1 procent.

Eind maart 2010 was bij Freddie Mac 3,9 procent van de hypotheken die in 2008 gesloten werden minstens 90 dagen achterstallig. Het overeenkomstige cijfer over 2009 bedroeg amper 0,1 procent, al kunnen nieuwe aanwijzingen dat de huizenmarkt weer verzwakt dat cijfer uiteindelijk nog opvoeren.

Als Fannie en Freddie winst maken nu ze hun verzekering anders prijzen, geeft dat ook aan dat de privé evengoed hun taak kan overnemen. De meeste andere landen doen het met veel minder overheidssteun voor de financiering van hypotheken, toch ligt het aantal huiseige-naars er niet merkelijk lager en kende geen van hen een zo zware huisvestings-crash.

De meeste hervormingsvoorstellen blijven uitgaan van een permanente ondersteuning door de federale overheid. Wayne Passmore en Diana Hancock, allebei econoom bij de Federal Reserve, pakken uit met een voorstel voor een verzekeringsfonds van de overheid. De Mortgage Bankers Association, een belangengroepering, stelt voor dat de overheid een octrooi zou verlenen aan een nieuw stel van privéhypotheekverzekeraars die dan federale back-upverzekeringen moeten kopen.

In de Verenigde Staten wordt 60 procent van de hypotheken gesecuriseerd in plaats van dat ze op de balans van de banken blijven staan. Dat weerspiegelt deels de Amerikaanse voorkeur voor hypotheken op 30 jaar tegen een vaste rentevoet die zonder kosten voortijdig kunnen afbetaald worden – iets waar de banken zich maar moeilijk kunnen tegen indekken.

Het securiseringsniveau ligt in de VS twee keer hoger dan in Canada, Spanje of Groot-Brittannië, de drie hoogste runner-ups. De verdedigers van de staatsondersteuning zeggen dat dit het Amerikaanse systeem uitzonderlijk kwetsbaar maakt tijdens een crisis. Experts voeren aan dat de investeerders aannemen dat de overheid altijd tussenbeide zal komen, zodat het logisch is dat een zo’n garantie expliciet aangerekend wordt.

Het is allicht voorbarig om een oplossing met de privésector uit te sluiten. Aan de dominantie van de overheid op de hypotheekmarkt komt in ieder geval niet snel een einde.

The Economist

Fannie Mae en Freddie Mac blijven voorlopig nog in staatshanden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content