Dames, in de startblokken

DÉSIRÉ COLLEN

In 2016 moeten alle beheerraden van beursgenoteerde bedrijven en overheidsinstellingen bij wet voor een derde uit vrouwen bestaan. Daardoor wordt het gelijkekansenprincipe toegepast en discriminatie op basis van geslacht weggewerkt. Hoewel ik helemaal niet tegen gelijkberechtiging ben, en daar naar mijn mening ook steeds naar geleefd heb, leidt dit tot een paar concrete problemen.

In ons land zijn er ongeveer 120 beursgenoteerde bedrijven en een dertigtal overheidsinstellingen dat ook onder deze regel valt. Een gemiddelde raad van bestuur bestaat uit negen leden van wie één vrouw. Om het quotum van een op de drie te bereiken, moeten gemiddeld minstens twee heren vervangen worden of drie dames aangeworven worden. Dit houdt in dat 300 tot 450 nieuwe vrouwelijke bestuursmandaten ingevuld moeten worden, met de beperking dat eenzelfde persoon doorgaans maximaal vijf mandaten cumuleert.

Enkele natuurtalenten niet te na gesproken, moet een efficiënte bestuurder minstens tien jaar ervaring hebben op ‘ executive‘ niveau om zijn bestuursfunctie en de bestuurdersaansprakelijkheid degelijk te kunnen uitvoeren. Executive jobs in beursgenoteerde bedrijven zijn dikwijls veeleisend en moeilijk te combineren met een intens gezinsleven, zodat in de praktijk dames dikwijls bedanken voor dergelijke jobs omdat zij hun gezin als eerste prioriteit beschouwen. Ik vrees dan ook dat we binnen de gestelde termijn de door de nieuwe wetgeving opgelegde quota moeilijk kunnen invullen met ervaren dames. Tenzij er nu proactief bij voorkeur dames in leidinggevende functies gerekruteerd worden, zodat ze kunnen doorstromen naar raden van bestuur, om daar de essentiële praktijkervaring op te doen.

Dat de nieuwe wetgeving niet gemakkelijk is, wil ik met een concreet geval illustreren. In ThromboGenics, genoteerd op Euronext Brussel, hebben we een raad van bestuur van zeven mannelijke leden: drie interne bestuurders (ikzelf als stichter-voorzitter, de CEO en de financieel directeur) en vier externe bestuurders met lange staat van dienst (een financieel expert, een expert in intellectuele eigendom, een expert in human resources en onze grootste Amerikaanse aandeelhouder). Gelukkig hebben we onlangs een ervaren dame, voorheen minister in de Vlaamse regering, kunnen overhalen toe te treden tot de raad van bestuur.

Aangezien ik vind dat al onze bestuursleden een belangrijke bijdrage leveren, ben ik als voorzitter niet bereid wie dan ook van de mannelijke bestuurders te vragen op te stappen. Om aan de wettelijke voorschriften na 2016 te voldoen, moeten we nog vier vrouwelijke leden rekruteren om het quotum te halen. Wij zijn dus op zoek naar verstandige en ervaren dames die als bestuurslid met een of andere belangrijke specifieke expertise, een significante bijdrage tot de verdere groei van onze onderneming kunnen leveren. Het huis staat nog niet in brand, maar dergelijke zaken worden beter bijtijds aangepakt.

Als we tegen 2016 voldoende vrouwelijke witte raven kunnen opleiden en rekruteren is er niets aan de hand. Mocht dat niet mogelijk zijn, dan hoop ik maar dat de regel niet rekenkundig exact opgelegd wordt. Anders worden onze raden van bestuur verdund met grijze muizen. Onze bedrijven hebben al meer dan voldoende horden te nemen om het hoofd boven water te houden.

Dames, hier dient zich een belangrijke opportuniteit voor carrièrevrouwen aan. Wij zullen u, op basis van geschikte kwaliteiten en ervaring, met open armen ontvangen.

De auteur is gewoon hoogleraar emeritus aan de KU Leuven.

In de praktijk bedanken dames dikwijls voor executive jobs omdat zij hun gezin als eerste prioriteit beschouwen.