CREG in coma

De auteur is gedelegeerd bestuurder van NPG energy.

Er is bijna witte rook voor de opvolging van de directie bij onze federale energieregulator CREG. Nog voor erover beslist is in de regering worden de kandidaten — of moeten we zeggen de gedoodverfde favorieten — al vlotjes vermeld in diverse kranten.

Dat sommigen het spel van politieke benoemingen nog steeds fantastisch beheersen, is geen verrassing. Maar de manier waarop andere partijen in de regering ernaar kijken en niks doen, maakt hen even schuldig. De reactie van een van de ministers bijvoorbeeld is gewoon triest. Hij zegt tussen de regels: “Ach, ik weet wel dat hier de oude cultuur van politieke benoemingen speelt, maar ja, dat is de prijs om mee te kunnen besturen.”

Door een van de belangrijke pijlers van de liberalisering in een ‘vrije energiemarkt’ te kortwieken, werkt de regering mee aan de stilstand van een betere marktwerking. Een aantasting van de neutraliteit van een scheidsrechter is bijna een doodzonde. Mocht het ergste bewaarheid worden, dan gaan we de komende zes jaar naar een status-quo, en dat op een moment dat belangrijke dossiers en investeringen liggen te wachten.

En toch moeten de marktspelers hun weg zien te vinden. Misschien kunnen de regionale regulatoren enigszins de rol van de CREG overnemen. Die regulatoren, zoals de VREG (Vlaanderen) en Cwape (Wallonië), hebben een pak ervaring opgebouwd, die ze ten gunste van onze industrie en consumenten kunnen aanwenden. Bijvoorbeeld door het ondersteunen en aanzwengelen van investeringen. Een van de eerste aandachtspunten kan bijvoorbeeld het uitblijven van een ondersteuningskader voor groen gas zijn.

Ook voor de regionale regeringen is dit een kans om in hun regio investeringen aan te trekken. Laat ons niet vergeten dat de energiesector grote groeivooruitzichten heeft door de noodzaak oude centrales te vervangen, maar vooral door de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve technieken zoals slimme netwerken en duurzame energie. Vlaanderen kan bijvoorbeeld de omslachtige vergunningsprocedure bij één loket onderbrengen.

Dat de federale regering aan haar laatste jaar begint, is voor het energiebeleid een goede zaak. Sinds haar aantreden is er nog geen begin gemaakt van een duidelijk energiebeleid voor de komende 40 jaar. Het wordt afwachten of een volgende regering — hopelijk met meer slagkracht of ten minste meer daadkracht — het belang van onze sector zal inzien. Het is dan ook jammer dat een mogelijke verlamming van de federale regulator nog bijna vijf jaar zal doorwerken in een volgende regering.

Al twintig jaar bouwen we aan het vrijmaken van de telecom- en energiemarkt. Er zijn spelregels nodig om een markt te dynamiseren en tot een goed werkende vrije markt te komen. De landen waar men daar wel werk van heeft gemaakt , zijn bekend. Engeland, Finland, Zweden, Noorwegen en Nederland zijn vaak aangehaalde voorbeelden. Allemaal hadden ze één ding gemeen toen hun telecom- en energiemarkten werden vrijgemaakt: de regulator kreeg een duidelijk mandaat om de markt vrij te maken en de macht om in te grijpen wanneer dominante marktpartijen te langzaam marktaandeel verloren.

Nog een belangrijke gemene deler is dat de regulator er neutraal is en aan het parlement rapporteert, of toch in ieder geval onder een neutraal mandaat kan werken. Een regulator die moet rapporteren aan een bevoegde minister en haar of zijn regering is vaak de speelbal van het moment. Is de relatie met de bevoegde minister toevallig slecht, dan valt de vooruitgang in het openstellen van de markt stil.

Waarom is het zo moeilijk de beste praktijken uit het buitenland over te nemen? Een bijkomend probleem in België is natuurlijk de versnippering van de macht. We tellen vier regulatoren en evenveel bevoegde ministers/staatssecretarissen.

In ieder geval is de kans reëel dat de media, de sector, Europese bevoegde instanties en wellicht zelfs belangenorganisaties als Test-Aankoop, Agoria, Voka, VBO samen hun ongenoegen uiten over de mogelijke coma waarin onze federale regulator gebracht wordt.

ANDRÉ JURRES

Door een van de belangrijke pijlers van een liberalisering in een ‘vrije energiemarkt’ te kortwieken, werkt de regering mee aan de stilstand van een betere marktwerking.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content