Boegbeeld van de West-Vlaamse innovatie

“Het prototype van een selfmade man, een ondernemer pur sang,” noemt directeur Jo Libeer van de Kamer van Koophandel West-Vlaanderen algemeen directeur Dirk Ghekiere van dZine. Dankzij het contract voor de levering van 3000 draagbare terminals voor het spoorwegpersoneel is Ghekiere (47) terug van nooit weggeweest.

Afkomstig uit een familie van Kortrijkse zelfstandigen sinds generaties – overgrootvader had een brouwerijtje, een oom heeft nog een drive-inbierhandel – blijft Dirk Ghekiere een van de boegbeelden van West-Vlaamse innovatie.

Tien jaar geleden zag dat er anders uit. Toen ging Devlonics failliet. Dirk Ghekiere had dat bedrijf in het tumult van de opsplitsing van Barco, begin jaren tachtig, opgericht samen met JoVersavel, hoofd productontwikkeling in Barco’s textielafdeling. Zelf kwam hij uit het Videocom-lab van Barco. Elektronicadistributeur Manudax was de industriële partner. In de jaren tachtig vertakte Devlonics zich vanuit machinesturingen naar communicatieprotocols (videotex, modems), beeldverwerking (onder meer met een elektronisch beeldgeheugen voor Agfa-Gevaert), displays (videotex, maar ook de infozuilen van filiaal Telepoint), telemonitoring en verkeerscontrole. Met het Philips van GastonBastiaens zat Devlonics in een joint venture voor de ontwikkeling van producten rond de compact disc interactive (cdi). Op zijn hoogtepunt had Devlonics 110 werknemers. Toen ging het onder in de laagconjunctuur van het begin van de jaren negentig.

Een van de factoren was de overname van Manudax door de Nederlandse mooiprater HCS Technology. “We zijn daar een beetje in de luren gelegd geweest,” zegt Ghekiere. “Sindsdien is kasplanning zijn leidmotief,” zegt Dirk Van der Stede – ex-Barco en ex-Devlonics. Zijn bedrijf Hemmis is bestuurder bij dZine (en omgekeerd is Dirk Ghekiere bestuurder bij Hemmis).

Na Devlonics begon Jo Versavel Traficon, een ontwikkelaar van software voor verkeerscamera’s. Dirk Ghekiere nam de terminalafdeling van Devlonics over en begon in april 1992 met andere Devlonics-ingenieurs Design Engineering and System Integration (dZine). Geld vinden was niet evident, maar gelukkig kon dZine uit het faillissement van Devlonics een contract voor informatieterminals op de luchthaven van Zaventem overnemen, zodat er snel cash binnenkwam.

Tien jaar later zitten de producten van dZine in de informatiesystemen van meer dan 120 luchthavens in de wereld, waaronder Beijing en Hongkong. Naamsbekendheid levert dat niet op. De Kortrijkzanen zitten verstopt achter partners zoals Conrac, Philips , Data Modul, Pioneer of Fujitsu. “Wij zijn een ingenieursbedrijf. Voor ons is dat een zeer efficiënte manier om te exporteren,” zegt Dirk Ghekiere. Toch is dZine met zijn 35 mensen – 28 in ontwikkeling – een van de grote elektronicalabs in België. “In broadcasting en digitale technieken voor beeld en communicatie blijft Dirk een van de topmensen in Vlaanderen,” zegt Dirk Van der Stede.

“Vanaf dag één hebben we gekozen voor een onafhankelijke raad van bestuur. Wij rapporteren per kwartaal, al sinds 1992, zoals in een beursgenoteerd bedrijf,” zegt Ghekiere. Bestuurders werden naast Dirk Van der Stede voormalig Philips-baas André De Smet, algemeen directeur van Remi Claeys Chris Depreeuw, voormalig economist van de Generale Bank Karel Gielen, en Wilfried Samson, ex-directeur van Electrabel. Met het oog op een beursgang? “De raad van bestuur heeft ons heel wat keren gestimuleerd om naar beurs te gaan. We hebben daar altijd voor gepast. Wat moesten we vertellen op de beurs? Wij waren in expansie, maar wij konden alles met eigen middelen financieren,” zegt Ghekiere, vader van vier kinderen.

Dirk Ghekiere is nooit bang geweest om iets nieuws aan te pakken. “Hij heeft lef en hij weet perfect wat hij wil,” zegt een waarnemer. In 1993 bestond een ‘Music City’-plan om van de Brusselse site Tour & Taxis een entertainmentcentrum te maken. Het project kwam nooit van de grond, maar dZine ontwikkelde er wel de PC-Jukebox voor, alias de Music Organiser of de Digital Sound Recorder, een muziektrommel op harde schijf waarvan de exploitatie nu in handen is gekomen van Proxi– Music van PhilippeVanHauteghem. Het was de periode dat topman Jan Timmer Philips wilde ombouwen tot een mediabedrijf.

In tandem met Philips-directeur Herman Smedts, richtte dZine begin 1995 een bedrijf op om internetdiensten aan te bieden, dZineInteractif, met later een filiaal in het investeringshongerige Mons, dZine R&D. “We probeerden Belgacom te overtuigen, maar de hype was er nog niet, niemand wou risico nemen. Na een jaar of twee hebben we dat verkocht aan View-Base International ( nvdr – van Geert Demeulemeester uit Zwevegem).

Eigenaardig genoeg stond de pionier dus tijdens de dotcombubbel aan de kant. “In die gekke periode hebben we niemand aangeworven. We legden onze groei stil. Als je je ingenieurs vier keer de prijs betaalt, graaf je een graf voor jezelf,” zegt Ghekiere, die in 1998 door het Liberaal Verbond voor Zelfstandigen werd uitgeroepen tot Zelfstandig Ondernemer van het Jaar. Het jaar daarop kreeg dZine de Innovatieprijs van de Vlaamse regering.

DZine is nooit een grote werkgever geweest, maar het zorgt wel voor werk elders: bij IPTE of bij BarcoSubcontracting bijvoorbeeld, waaraan het de productie van de NMBS-terminals uitbesteedt. Hij deelt het sluipende achteruitgangspessimisme niet. Met redelijke lonen en inzet kom je al ver, meent hij. “Wie ingenieur wordt, weet dat het geen nine-to-five job is.” Zelf durft hij al eens een nachtje doorwerken op een dossier, zo is bekend.

Hij ziet nog volop kansen. “Kijk maar naar conductieve polymeren (geleidende plastics), met hun toepassingen in displays en zonnecellen. Imec is daar toonaangevend en wij hebben daar een goede relatie mee.” De techniek heeft allerlei toepassingsmogelijkheden, waartoe het Vlaamse Kunststoffencentrum in Kortrijk dan weer zijn steentje zou kunnen bijdragen. Het komt wel goed, voorspelt hij. “Men moet met de voetjes op de grond blijven en kijken waar men zich kan differentiëren.”

Bruno Leijnse [{ssquf}]

“Wie ingenieur wordt, weet dat het geen nine-to-five job is.”