Blommaert in Brazilië

Wat begon via een verkennend gesprek met een Braziliaanse scheepsagent, groeide voor Blommaert Aluminium uit tot een lucratieve business. Het bedrijf uit Wijnegem levert zijn scheepsluiken sinds vorig jaar ook aan een groot Braziliaans landbouwconglomeraat.

Die woensdagochtend in Wijnegem, langs het Albertkanaal. Tom Blommaert, gedelegeerd bestuurder van de gelijknamige NV, wuift een delegatie van 22 Braziliaanse bedrijfsleiders uit. Het zijn stuk voor stuk bonzen uit de agro-business. En de NV Blommaert Aluminium is de enige onderneming in België waar die Braziliaanse bonzen langskomen op hun rondreis door Europa. Niet slecht voor een kmo uit het Antwerpse, met een vijftigtal werknemers.

Waartoe een toevallig contact op een beurs in 2011 al niet leiden kan. Een Braziliaanse scheepsagent kwam er onder de indruk van de aluminium scheepsluiken van Blommaert. Het is de kernactiviteit van de onderneming, die in 1978 door vader Philippe Blommaert werd gestart. “Aluminium luiken zijn licht, onderhoudsvriendelijk en ze gaan dertig jaar mee. Bovendien kan je aluminium voor 100 procent recycleren.” Scheepsluiken waren initieel uit hout gemaakt. Maar hout is zwaar en onhandelbaar, en het maakte het scheepsruim zelden waterdicht. Staal bleek als alternatief niet veel beter, en is bovendien gevoelig voor roest en corrosie.

Toch liep het overtuigingswerk moeizaam. “Na die ontmoeting hebben we nog twee jaar prospectie moeten doen in Brazilië”, vertelt Tom Blommaert. “Maar eind juni vorig jaar kregen we dan toch onze eerste bestelling.” Dat eerste order was goed voor vijftig duwbakken. Sindsdien stijgt dat aantal continu. De teller staat nu al op 165 duwbakken.

Soja op de Amazone

En dat allemaal voor één klant: een sojaproducent uit Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse deelstaat Amazones. “Een gigantisch groot en sterk bedrijf. De onderneming is actief in landbouw, energie, milieu en logistiek, en ze telt duizenden werknemers.” In Manaus ligt een grote rivierhaven, op 1500 kilometer van de Atlantische Oceaan. En Brazilië is na de Verenigde Staten de grootste sojaproducent in de wereld. “In het verleden werden die sojavrachten op de schepen afgedekt met zeilen. Maar dat betekent uren werk voor enkele mensen. Bovendien schermen zeilen de lading onvoldoende af. Met onze luiken kan één werknemer een duwbak in minder dan twee minuten sluiten.”

Daarna kunnen de schepen vertrekken. “De vaarwegen zijn daar gigantisch. De Schelde is niets in vergelijking met de Amazone”, mijmert de Antwerpenaar. “Er varen konvooien met 20 tot 25 duwbakken tegelijk.” Dat maakt ook het verschil met de Europese klanten van Blommaert Aluminium. Op het Oude Continent heeft de onderneming honderden individuele klanten, in hoofdzaak familiale binnenschippers. In Brazilië heeft Blommaert vandaag één klant, maar dat is dan wel een enorm conglomeraat.

Wat maakt Blommaert zo competitief? “De perceptie dat Brazilië een lagelonenland zou zijn, is verkeerd. We starten nu in Brazilië een lokaal kantoor voor technische ondersteuning op. De loonverwachtingen van de kandidaten zijn bijna identiek aan die in België. Bovendien zijn er hoge invoerheffingen op aluminium, wat het materiaal bijna dubbel zo duur maakt als in België.” Tom Blommaert somt ook snelheid, efficiëntie, ervaring en betrouwbaarheid op als troeven van zijn onderneming.

Energie en goesting

De gedelegeerd bestuurder is gebeten door de Latijns-Amerikaanse microbe. Hij richt zijn blik al verder, naar Argentinië, Colombia, Paraguay. “Zuid-Amerika geeft me een wow-gevoel: hier gebeurt het. Je voelt er de energie en de goesting. Er is een jonge en gedreven bevolking. Er is een wil om vooruit te komen, en dat zal ook gebeuren. Er moet overigens nog heel veel gebeuren, maar er is ook geld voor.”

Ook Blommaert heeft dat geld. In april vorig jaar kwam de familiale onderneming voor 51 procent in handen van Buysse & Partners. De Antwerpse investeringsvennootschap participeert doorgaans in familiale kmo’s, waarbij de zaakvoerders aan boord blijven met een belangrijk minderheidsbelang. De nieuw gecreëerde holding boven de aluminiumonderneming is de NV Barbaresco, met een maatschappelijk kapitaal van 3 miljoen euro. Een van de geldschieters is baron Paul Buysse, de voormalige voorzitter van de raad van bestuur van Be-kaert.

“Ik had niet echt extern kapitaal nodig”, zegt Tom Blommaert. “Maar toevallig ontmoette ik Frank Buysse nog eens.” Blommaerts voormalige schoolgenoot leidt Buysse & Partners, en is tevens de zoon van Paul Buysse. “Ook de investeringsvennootschap is actief in Zuid-Amerika. We praten over strategie, over hoe we de toekomst van de onderneming zien. Buysse & Partners is een externe partner met ervaring in andere bedrijven. Dat is een heel goed klankbord.”

Diversifiëren

Het Braziliaanse reuzenorder zal de omzet van NV Blommaert in het boekjaar 2014, dat eind september wordt afgesloten, naar 14 miljoen euro stuwen. Toch heeft de onderneming de voorbije jaren de recessie gevoeld. Met de bankencrisis in 2008 kwam een abrupt einde aan de boerenjaren van nieuwe schepen voor binnenschippers.

Blommaert zocht nieuwe markten via andere toepassingen voor de aluminium luiken. “Strooizout voor gemeenten en luchthavens werd een heel belangrijke markt”, legt hij uit. “We maken verschuifbare daken voor de loodsen waarin het zout opgeslagen ligt. In Frankrijk en Nederland hebben we veel steden en gemeenten bevoorraad. Op de luchthaven van Charles de Gaulle, vlak bij de Franse hoofdstad Parijs, hebben we twaalf loodsen voorzien van mobiele daken.” Ook voor de op- en overslag van kunstmest, pigment in de chemische industrie en biomassa worden aluminium schuifdaken gebruikt. “Die diversificatie betekent nu tot een vijfde van onze omzet. Het is een groeimarkt.”

Maar niet zo snelgroeiend als die Latijns-Amerikaanse markt. “Voorlopig” blijft de productie in België, want de fabriekshallen langs het Albertkanaal worden alweer uitgebreid. Alleen zijn de transportkosten van de aluminium luiken behoorlijk hoog. Het zou dan ook niet verbazen als een verdwaalde Vlaamse toerist in de toekomst langs de oever van de Amazone een fabriekshal ziet met daarop in grote letters ‘Blommaert Aluminium’.

WOLFGANG RIEPL, FOTOGRAFIE EMY ELLEBOOG

“De perceptie dat Brazilië een lagelonenland zou zijn, is verkeerd”