Blijf ondernemen

De auteur is expert in reputatiemanagement, CEO van A&A en gastdocent aan diverse universiteiten.

Morgenavond begint de kerstvakantie voor de scholen en breekt de eindejaarsperiode aan. Voor kranten, magazines en televisiezenders is dat het traditionele moment om een overzicht van het voorbije jaar te brengen en een blik in de toekomst te werpen.

Veel lichtpunten waren er het voorbije jaar niet. Integendeel: de economische crisis woedt nog volop, de eurocrisis is nog lang niet voorbij en Griekenland, Spanje en Portugal hebben enkele gitzwarte bladzijden bijgeschreven in hun geschiedenis. Ook voor het gros van de ondernemingen is 2012 een jaar om snel te vergeten. Graydon noteerde maand na maand recordaantallen faillissementen. Ford Genk en Philips Turnhout waren de ergste dieptepunten, maar Unizo heeft vastgesteld dat er ook bij veel kmo’s heel wat banen zijn verdwenen.

Politiek viel er ook weinig goeds te noteren. De federale regering kon als antwoord op de economische crisis alleen een karrenvracht aan nieuwe belastingen bedenken. Het blijft wachten op een ernstig relancebeleid. Dexia en andere heikele dossiers hangen als een molensteen om de nek van de belastingbetaler. Nu al wordt het bang afwachten wat de begroting van volgend jaar — de laatste voor de ‘moeder aller verkiezingen’ in juni 2014 — zal brengen.

Laat ons dus snel de zwarte bladzijden van 2012 omslaan en ons richten op 2013. Straks is het Nieuwjaar: het uitgelezen ogenblik om goede voornemens te maken. U bent mogelijk ondernemer, bedrijfsleider, manager, zelfstandige of een vrije beroeper. Ik wens u veel moed en doorzettingsvermogen. Uiteindelijk blijven bedrijven de bron van alle welvaart. Meer nog dan in het verleden moeten ze inzetten op innovatie en creativiteit. Als de crisis één voordeel heeft, dan is het wel dat veel bedrijven noodgedwongen zo lean-and-mean zijn geworden dat ze beter zijn gewapend voor de concurrentiestrijd — in eigen land en daarbuiten.

Een ondernemingsleider is een tuinier. Hij moet zaaien om te oogsten. Maar hij moet ook onkruid wieden, en soms moet hij een boom verplanten of takken afzagen, om meer licht toe te laten en ruimte te creëren. Door te enten en nieuwe stekken uit te zetten, werkt hij aan de toekomst. Al die operaties moet hij omzichtig realiseren. Het gaat niet alleen om structuren, productieprocessen en organigrammen: bedrijven zijn eerst en vooral organisaties die werken met, door en voor mensen: aandeelhouders, medewerkers, klanten, leveranciers en tal van andere stakeholders.

Ook 2013 belooft een moeilijk jaar te worden. Een blik op de analyses en de economische verwachtingen van de Europese Centrale Bank, het Internationaal Monetair Fonds, de OESO en andere instanties volstaat om te weten wat ons te doen staat: blijven ondernemen! In het normale leven — maar wat is er nog normaal in deze geglobaliseerde ICT-wereld? — is dat al een hele uitdaging. In crisistijden zijn er nog extra inspanningen nodig.

Daarbij is communicatie meer dan ooit een centrale tool voor bedrijfsleiders. Doelgerichte en heldere communicatie blijft noodzakelijk om uit te leggen waar de onderneming mee bezig is. Ondernemingen moeten zich blijven heruitvinden, en zeker nu moeten voorzitters, CEO’s en andere bedrijfsleiders het voorbeeld blijven geven.

PETER FRANS ANTHONISSEN

Als de crisis één voordeel heeft, dan is het wel dat veel bedrijven noodgedwongen zo lean-and-mean zijn geworden dat ze beter zijn gewapend voor de concurrentiestrijd.