Biocartis stoomt richting beursgang

Het Belgisch-Zwitserse biotechbedrijf Biocartis stroomlijnt zijn structuur in volle aanloop naar zijn beursgang. Biocartis neemt en route het Gentse biotechbedrijf Pronota over en haalt via kapitaaloperaties allicht 90 miljoen euro op.

Het bleef het voorbije anderhalf jaar grotendeels stil rond Biocartis, het biotechbedrijf van de topwetenschapper en entrepreneur Rudi Pauwels. Maar schijn bedriegt. “Het is een heel groot jaar, en we staan op het belangrijkste punt in de geschiedenis van dit bedrijf”, zegt Pauwels in het uit zijn voegen barstende hoofdkwartier van Biocartis in Mechelen. “Er waren niet alleen de grote technologische uitdagingen, maar ook de financiering, de snelle uitbouw, en het op heel korte tijd samenbrengen van mensen met verschillende culturen en achtergronden die verbiocartiseerd moeten worden”, zegt de CEO en voorzitter van Biocartis.

Achter de schermen hebben Pauwels en Hilde Windels, zijn trouwe rechterhand en financieel directeur, de voorbije maanden ook druk aan de groepsstructuur gesleuteld, waardoor de vestiging in Mechelen nagenoeg alle activiteiten van de groep naar zich toe heeft getrokken. Met als concreet gevolg dat de Zwitserse tak, waaruit Biocartis is ontsproten, tot holding wordt gereduceerd. In volle reorganisatie nam Biocartis bovendien het Gentse biotechbedrijf Pronota over, en dokterden Pauwels en Windels diverse kapitaaloperaties uit om de herstructurering en razendsnelle opmars van het bedrijf te schragen. “Het is building a plane while flying“, zegt Windels over al die ingrepen. “Het is een zeer zwaar traject geweest. Alles was nieuw voor ons.” En dat allemaal terwijl een beursgang almaar nadrukkelijker wenkt. Dat Biocartis die overweegt, is al jaren geweten. Maar de laatste twijfel daarover neemt Pauwels nu weg. “De beslissing is genomen.” Al zal het wachten zijn tot volgend jaar voor de beursnotering een feit is.

Nieuw initiatief

Pauwels lanceerde Biocartis in 2007 in Zwitsersland. Daar was hij drie jaar eerder met zijn gezin neergestreken om te herbronnen na de verkoop van het eveneens door hem opgerichte Tibotec-Virco aan de Amerikaanse farmareus Johnson & Johnson. Via Tibotec-Virco lag Pauwels aan de basis van drie van ‘s werelds meest gebruikte aidsremmers. Met zijn nieuwe initiatief wilde Pauwels een mobiel apparaat ontwikkelen dat snel een breed gamma van ziektes, of zelfs de aanleg tot ziektes, in een zeer vroeg stadium kan opsporen, zonder dat daarvoor specialisten en peperdure infrastructuur vereist zijn. Door die snelle detectie kan snel worden ingegrepen bij de patiënt. Daardoor kan dan ook weer het gebruik van geneesmiddelen beter worden afgestemd op de patiënt. “Iedereen weet dat voorkomen veel gemakkelijker is dan genezen. Hoe vroeger je kan diagnosticeren, hoe beter”, zegt Pauwels. Het apparaat kreeg de codenaam Apollo maar werd intussen herdoopt in Idylla (zie kader Wat doet Idylla?).

Biocartis focust met Idylla tot nader order op het detecteren van kankers. Binnen enkele weken wordt de eerste test op de markt gebracht, voor huidkanker. “We kozen voor huidkanker, niet omdat het een reusachtige markt is, maar omdat het er een is met een heel hoog profiel”, zegt Pauwels. “Er is al een concurrerende technologie die door de FDA is goedgekeurd. Zo kunnen we meteen aan iedereen tonen dat wij minstens even goed, zo niet beter zijn.” Uiterlijk begin volgend jaar moeten er tests voor darm- en longkanker volgen.

“We zijn heel tevreden over hoe het platform zich gedraagt”, gaat Pauwels voort. “Het potentieel is nog groter dan ik had gedacht.” Zo kunnen in een cartridge van Idylla op een staal tientallen parameters worden gemeten, wat de rendabiliteit van het toestel nog verhoogt. “De testen zullen meer en meer worden gecombineerd. We verwachten ook vrij snel dat ze dagelijks gebruikt zullen worden en ook terugbetaald”, zegt Pauwels. “Ons systeem is daarvoor gebouwd. Het kan tot 100 biomerkers tegelijk meten. Maar we stappen voor we lopen en gaan dus niet beginnen met een tsunami van testen”, zegt Pauwels. “We kunnen dat nu operationeel ook niet aan”, voegt Windels eraan toe.

Biocartis heeft in Mechelen ook een eigen industriële assemblagelijn voor de Idylla-cartridges gebouwd. Inmiddels werden er al ruim 50.000 geproduceerd. Ook het instrument wordt in Mechelen geproduceerd. Maar om het bedrijf niet te veel te belasten, zal de assemblage uiteindelijk worden uitbesteed. “Dat kan elders in Europa zijn, maar waarschijnlijk in Singapore. Wij zijn geen elektronicabedrijf. Bedrijfseconomisch is het niet te rechtvaardigen dat we een hele manufacturingstructuur en supply chain onderhouden. Ook Apple doet dat niet”, zegt Pauwels, die tevreden terugblikt op de voorbije drie jaar. “In 36 maanden hebben we een bedrijf van A tot Z uitgebouwd. We hebben niet alleen een product ontwikkeld met de allerhoogste normen, maar ook een hele productie-infrastructuur en commerciële infrastructuur, en we zijn van een tiental mensen naar 175 gegroeid. Ik heb al veel gedaan in mijn leven, maar over wat we hier hebben gedaan, kan je zeggen dat het not often done is.”

Binnen vijf jaar moet Biocartis een echte revenue engine zijn die niet meer afhankelijk is van externe financiering, stelt Pauwels. Al kan het occasioneel wel via de beurs geld ophalen, zodra het bedrijf beursgenoteerd is. “En inhoudelijk willen we absoluut de standaard in de moleculaire diagnostiek zijn.”

Pronota in woelig water

Met al die doelen voor ogen, heeft Biocartis een nieuwe structuur uitgedokterd. Tot voor kort bestond het bedrijf uit een Zwitserse moedervennootschap, Biocartis SA, en dochterbedrijven in België en Nederland. Onlangs werd de intellectuele eigendom voor Idylla vanuit Zwitserland naar Mechelen versast, nadat dat eerder al het geval was voor de activiteiten errond. Evalution, een platform om biomerkers te analyseren, wordt dan weer ondergebracht in een nieuw biotechbedrijf, dat verrassend genoeg ook het Gentse Pronota omvat. Pronota, dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling en commercialisering van biomerkers, zat in woelig vaarwater. “We waren bezig om Evalution in een nieuw Zwitsers bedrijf te steken, maar toen bleek dat de fusie van Pronota met een Amerikaans bedrijf was afgebroken”, blikt Windels terug. Pronota werd overgenomen omdat het meteen content oplevert voor het platform van Biocartis. “En gevalideerde content”, merkt Windels op. “Er mag idealiter geen risico meer zitten in die biomerkers. We lopen al genoeg risico in de rest van onze business”, zegt Windels. Bovendien was door de overname meteen ook de continuïteit van Pronota gegarandeerd.

De combinatie Evalution-Pronota werd herdoopt in MyCartis. “We willen MyCartis laten uitgroeien tot een volwaardig biotechbedrijf met een eigen platform”, zegt Pauwels. Het kapitaal van MyCartis wordt met 7,5 miljoen euro verhoogd door twee bestaande Biocartis-aandeelhouders, Rudi Mariën en de investeringsmaatschappij Valiance, en nieuwkomer Biover II van Annie Vereecken. Dat trio heeft al toegezegd om volgend jaar opnieuw 7,5 miljoen euro in te leggen. Nadien worden de aandelen van MyCartis pro rata verdeeld onder de initiële aandeelhouders van Biocartis, onder wie Mariën, Valiance, het Zwitserse Debiopharm, JJDC (Johnson & Johnson Development Company, de durfkapitaalpoot van het moederbedrijf van Janssen Pharmaceutica), Korys (de investeringsholding van de familie Colruyt), en Pauwels zelf.

Pronota-CEO Katleen Verleysen stapt niet mee over naar MyCartis. De Nederlander Paul Ladestein volgde haar op. Hij werd eind vorig jaar aangetrokken om de Zwitserse businessunit van Biocartis te leiden. “Hij is commercieel zeer beslagen, en bouwde de Europese afdeling van het Amerikaanse lifesciencesbedrijf Luminex uit”, zegt Windels.

Kapitaaloperaties

Intussen dient zich voor Biocartis al de zesde kapitaalronde aan. Daarbij wordt 64,5 miljoen euro opgehaald. Naast de bestaande aandeelhouders en een paar nieuwe kleinere, zijn de belangrijkste financiële trekkers JJDC en Hitachi Chemical Corporation. Ook het Tina-fonds van PMV draagt bij. Daarmee tekent Biocartis voor een van de grootste private kapitaaloperaties in Europese lifesciences van de voorbije jaren. Er is in een tweede closing voorzien, waarbij het bedrag kan opgetrokken worden tot 75 miljoen euro. Met inbegrip van de 15 miljoen euro voor Evalution, wordt dus tot 90 miljoen euro opgehaald. “Dat is enorm”, vindt ook Pauwels. “Het geeft ons de buffer om ons project te versnellen. Als er volgend jaar een hindernis op de markt zou opduiken, is dat voor ons geen probleem”, zegt hij, impliciet verwijzend naar mogelijk uitstel voor de beursgang. Beursgang of niet, Pauwels zal aanblijven als CEO tot een geschikte opvolger is gevonden. “Ik heb een duidelijke afspraak met de raad van bestuur en de aandeelhouders dat ik blijf zolang het nodig is”, klinkt het. Pauwels zette al eerder een stap opzij, maar moest toch weer vol aan de bak nadat zijn opvolger Greg Parekh vroegtijdig was vertrokken. “Met de hulp van Hilde en een heel sterk team, lukt het wel. Maar het is een zware belasting, zeker als beursgenoteerd bedrijf, waarbij je extern veel moet vertellen en minder tijd intern kan besteden. Het is onmenselijk om in dit tempo te blijven werken zonder dat je er een keer tussenuit kunt. Maar als blijkt dat ik hier nodig ben, zal ik er wel staan. Al kijk ik er wel naar uit om het weer wat rustiger aan te doen”, zegt Pauwels, die zich nadrukkelijk afzet van elke vorm van personencultus. “Ik hoef al die aandacht voor mij persoonlijk niet.”

Windels lijkt al langer de geknipte figuur om Pauwels als CEO op te volgen. Maar zij staat niet te popelen voor die rol. “Ik probeer haar al lang te overtuigen. Maar ze moet het ook willen en er zelf van overtuigd zijn”, zegt Pauwels, terwijl hij naar zijn CFO kijkt. “Ik hou veel borden in de lucht, maar sta liever op de tweede rij”, reageert Windels. “Bovendien is in de voetsporen van Rudi treden geen walk in the park. Voor het bedrijf is het beter dat het iemand is met een brede wetenschappelijke, klinische, commerciële en diagnostische ervaring, en het traject van CEO al doorlopen heeft. De investeerders en later de publieke aandeelhouders zullen dat ook zo zien. Maar die persoon zal moeten passen in ons Biocartis-DNA.”

Pauwels droomt intussen al hardop van een bezinningsperiode na zijn vertrek als CEO. “Niet dat ik me zes maanden wil terugtrekken in een Tibetaans klooster”, klinkt het. “Gewoon in het dagelijkse, maar heel drukke leven een paar rustpunten inbouwen, om te reflecteren over waarmee we bezig zijn en waar we naartoe gaan. Ik ben altijd enorm geïnteresseerd in de grote trends en hoe die te vertalen naar de nieuwe dingen die we doen.”

BERT LAUWERS, FOTOGRAFIE EMY ELLEBOOG

“Over wat we met Biocartis hebben gedaan, kan je zeggen dat het not often done is” Rudi Pauwels