BIJBEL

Nieuwe vertaling

De bijbel herovert de boekhandel. Wat er aan de hand is, vernam u al in Trends van 21 oktober 2004, waarin de Nieuwe Bijbelvertaling ( NBV) aangekondigd werd. Imposant: tien jaar werk, een eerste oplage van 230.000 exemplaren én een samenwerking tussen de protestantse, katholieke en joodse gemeenschap. Ondertussen lossen lof en afkeuring elkaar af. Vele katholieken houden vast aan de Willibrordvertaling (uit 1978, herzien in 1995). Te zuinig in commentaar en te bruusk in de woordkeuze, luidt het her en der over de NBV. Dat laatste stuit op nog meer kritiek aan protestantse zijde, waar nog velen zweren bij de bronvaste vertaling uit 1951, die teruggrijpt naar de Statenvertaling uit 1637. Er is ook ophef over enkele vrijmoedige ingrepen, zoals de kribbe die een voederbak werd, het verdwijnen van de gij-vorm en van de beruchte ijdelheid der ijdelheden. Dat misbaar is – zeker bij katholieken – vreemd, want de meeste zaken waren al aangepast in de Willibrordvertaling. Juist het al bij al vrij geringe verschil met die katholieke editie valt op. Al moet gezegd dat de NBV vlotter leest.

Kortom, u hoeft uw oude bijbel niet meteen te vervangen. Bent u aan een nieuw exemplaar toe, kunt u wel de NBV overwegen. U kunt dan onder meer kiezen voor de standaardeditie met of zonder deuterocanonieke boeken (NBG/KBS, 33,50 of 29,50 euro). Of laat u zich verleiden door de dundrukeditie (NBG/Jongbloed, 39,50 euro), met het kostbare voorkomen van een oud brevier? In de literaire editie (Querido/Jongbloed, 39,50 euro) staat het leescomfort centraal: de tekst in één kolom, de versnummers verbannen naar de (te) schaarse voetnoten. Een aparte literaire editie verschijnt in de Gouden Reeks met prenten van Gustave Doré (Athenaeum/P&VG, 84,95 euro) – een parel. Zo wordt de bijbel doelbewust gepresenteerd als klassiek literair werk. Wie zweert bij de verheven taal uit de aloude editie, kan terecht in een paralleleditie (Jongbloed, 57,50 euro), waarin de oude Statenvertaling afgedrukt staat naast de NBV.

Ondertussen werkt Nico ter Linden aan een kinderbijbel (verwacht in 2005). De jongste jaren pakte hij uit met het zesdelige Het verhaal gaat… , waarin hij bijbelverhalen vertelt en verheldert. Nu ligt ook een bloemlezing daaruit, De mooiste bijbelverhalen (Balans, 17,50 euro), in de boekhandel. Daar komt nog een merkwaardige uitgave naast, De bijbel – Een vertaling in beelden (Ten Have, 59,90 euro), die de bijbel vooral presenteert via kunstwerken en foto’s van de heilige plaatsen. Hoe verbeeldden kunstenaars als Michelangelo en Bruegel de bijbel in hun werk?