Bent u al ingeponst ?

Marokko : Nederlanders laten er garnalen pellen, Vlamingen hemden stikken. Een Ukkels bedrijf stopt er miljoenen konsumentengegevens in computerbestanden. Hebt u een bonuskaart van bijvoorbeeld Artis Historia ? Dan bent u in Fes ingeponst.

Fes (Marokko).

Stilte, dat is het eerste wat opvalt in het bedrijf Fedaso in de Marokkaanse stad Fes. In twee zalen zitten telkens 60 meisjes voor computerschermen gegevens in te tikken, maar er klinken geen ratelende computerklavieren. De meisjes werken immers op een monoklavier met acht sensitieve toetsen, metalen plaatjes die ze met de vingers van de rechterhand even aanraken. Zo stoppen ze geruisloos, via een reeks toetskombinaties, een stroom van papier met miljoenen gegevens in computerbestanden.

Fedaso is een volle dochter van de Ukkelse direct marketing onderneming Sopres van Yves Poll en Alain De Schouwer. Fedaso is een data-entry bedrijf, waar Sopres allerlei gegevens over konsumenten laat inponsen. “Wie zich bijvoorbeeld een bonuskaart van Artis Historia aanschaft,” legt De Schouwer uit, “vult een vragenlijst in waarvan wij de antwoorden hier verwerken.” De Schouwer toont een eksemplaar : de lijst vraagt naar naam, adres, beroep, leeftijd, aantal kinderen en zo meer. Hoe vaak de Artis-klant bepaalde produkten koopt, is ook een vraag, net zoals Vindt u dat er nood is aan een populair-wetenschappelijk tijdschrift voor 12 tot 15-jarigen ?

De Marokkaanse ponssters leveren kwaliteit van westers niveau en zijn tienmaal goedkoper dan hun Belgische kollega’s, volgens De Schouwer. “Voor een 38-urenweek betaal je een Belgische ponsster jaarlijks 900.000 frank, voordelen als maaltijdcheques, groepsverzekering en dergelijke inbegrepen”, zegt De Schouwer. “Onze Marokkaanse ponssters verdienen voor een 48-urenweek 90.000 frank per jaar, inclusief sociale voordelen. Dat is 10 % meer dan het Marokkaanse minimumloon, de sociale voordelen niet meegerekend.”

Terwijl Belgische ponssters doorgaans laaggeschoolden zijn, werken in Fedaso licentiaten Frans of Engels, juristen, meisjes die enkele jaren geneeskunde studeerden en dies meer. “Het onderwijs is hier goed,” zegt De Schouwer, “maar er is geen werk. Althans, slechts 15 % van de aktieven hebben officieel een job. De rest komt rond met allerlei baantjes, karweitjes of handeltjes, zoals je aan het nijvere gekrioel in de medina of oude stadsgedeelte van Fes ziet. Onze ponssters hebben een officieel bediendenkontrakt. Dat geeft hen een aantal belangrijke voordelen : ze mogen een bankrekening openen, een appartement huren, enz.”

Kosten zoals elektriciteit, water, telefoon, loon van kaderleden en huur zijn vergelijkbaar met het Belgische niveau, volgens De Schouwer. Alle kosten samengevoegd, ook de lonen van de ponssters, is Marokko viermaal goedkoper dan België, volgens De Schouwer : “Een dokument van een belangrijke retailorganizatie in België verwerken kost Fedaso 4,2 frank. Een Belgisch ponsbedrijf zou ons 16 frank per stuk aanrekenen. De prijs die we aan onze klant vragen, is 6 frank per dokument, wat een winstmarge geeft van 1,8 frank. Lieten we hetzelfde stuk in België ponsen, dan zouden we voor dezelfde marge 18 frank moeten vragen aan onze klant, driemaal meer.”

BERMUDA.

Begin ’93 zocht Sopres in België en Nederland een ponsbedrijf om antwoorden te verwerken op een grootscheepse enquête over konsumentengedrag. “De goedkoopste offerte bedroeg 60 frank per antwoordenlijst,” vertelt De Schouwer. “We zochten verder in de Bermuda-eilanden, de Filipijnen en het ex-Oostblok, tot wij per toeval op het Marokkaanse Infotrade in Fes stootten. Dat ponsbedrijf vroeg 12 frank per lijst.”

De samenwerking vlotte en in januari ’95 kocht Sopres Infotrade voor 3 miljoen frank over en noemde het Fedaso. Sopres investeerde 17 miljoen frank in inrichting en informatica. In ’95 haalde Fedaso een omzet van 30 miljoen frank, voor ’96 mikt De Schouwer op 36 miljoen, met een winst tussen de 8 en 10 miljoen. Omdat zijn produktie volledig voor uitvoer bestemd is, dient Fedaso 5 jaar lang geen belasting te betalen, daarna is de winst slechts voor de helft belastbaar, tegen 36 %.

Fedaso is streng. Wie ‘s morgens te laat komt, krijgt straf, in de ponszalen wordt geen woord gerept. Anderzijds komt een arts regelmatig gratis op bezoek en kunnen de ponssters een zachte lening krijgen om bijvoorbeeld een schaap te kopen.

In ’96 zal Fedaso uitgroeien tot 150 ponssters, maar verder wil De Schouwer niet gaan. “Is dat onvoldoende, dan trekken we naar een ponsbedrijf in Mauritius waarmee we vroeger al werkten,” aldus De Schouwer. “Maar wie de 3 k’s goeie kwaliteit, grote kwantiteit en lage kost tegelijk wil vinden, moet in Marokko wezen.”

JVG

DE PONSSTERS VAN FEDASO Marokkaanse ponssters zijn 10 keer goedkoper dan hun Belgische kollega’s.