“België staat stil… en gaat dus achteruit”

Wereldwijd is de economische vrijheid toegenomen, zo blijkt uit de Index of Economic Freedom. Maar landen uit de eurozone en zeker België blijven ter plaatse trappelen. De uitgave van de Amerikaanse denktank Heritage Foundation is al aan zijn twaalfde editie toe en heeft een reputatie opgebouwd. Welgeteld 161 landen krijgen een plaats op basis van criteria die de economische vrijheid meten.

België zakt van de 21ste naar de 22ste plaats (zie ook Trends van 12 januari 2006, blz. 26). “Een typisch verschijnsel voor landen uit de eurozone,” commentarieert Ana Isabel Eiras, een van de opstellers van de index. “Qua economische vrijheid scoren ze sterk, maar ze worden bijgehaald door enkele landen die diepgaande maatregelen genomen hebben. Zoals de nieuwe Europese lidstaten, waarvan er een aantal de vlaktaks hebben ingevoerd.”

TRENDS. Welke criteria hanteert u bij het opstellen van de index?

ANA ISABEL EIRAS (HERITAGE FOUNDATION). “We kijken naar een tiental parameters, zoals de fiscale druk, de loon- en prijzenpolitiek, het investeringklimaat en het beslag dat de overheid op de economie legt. Op basis daarvan krijgen landen een score. Hoe lager de score, hoe groter de economische vrijheid. We verdelen de landen in vier groepen: vrije landen, meestal vrije, meestal onvrije en onderdrukte landen waar er bijna geen economische vrijheid bestaat. 99 landen scoren beter dan vorig jaar en de gemiddelde score is met 0,22 gedaald tot 2,98. Wereldwijd is de economische vrijheid dus gestegen.”

België valt met de 22ste plaats (score: 2,11) net buiten de kopgroep van economisch meest vrije landen. Verwondert u dat?

EIRAS. “Neen. De voorbije twaalf jaar heeft België op een aantal vlakken goede prestaties neergezet. Geloof het of niet, maar in die periode is de fiscale druk zelfs gedaald. Ook het investeringsklimaat is verbeterd en de handelsbarrières werden verder afgebouwd. Maar het zware beslag dat de overheid op de economie legt en de rigide arbeidsmarkt zorgen ervoor dat het nettoresultaat nul is.”

België blijft dus ter plaatse trappelen?

EIRAS. “Ja, en dat betekent achteruitgaan, want in economische vrijheid hebben landen als Ierland belangrijke stappen gezet. Door een gunstig investeringsklimaat, onder andere via een aantrekkelijk fiscaal beleid, wist Ierland vele buitenlandse bedrijven aan te trekken. Op de ranking is de Keltische tijger gestegen naar plaats drie, net achter Singapore en Hongkong.”

Welke maatregelen moet België nemen om een betere score te behalen? En wat mag er zeker niet gebeuren?

EIRAS. “Voorstellen als een bevriezing van de huurprijzen zijn af te raden. Een substantiële verlaging van de vennootschapsbelasting zou een goede zaak zijn. Uit onze index blijkt dat er een sterke band bestaat tussen de hoogte van de vennootschapsbelasting en de stijging op de ranglijst. Landen met een tarief onder de 20 % behoren steevast tot de sterkste groeiers. Niet alleen op de ranking overigens. Er is een duidelijk oorzakelijk verband tussen economische vrijheid en economische groei. De sterkste klimmers op de ranking kenden de jongste tien jaar een gemiddelde groei van meer dan 4 %.”

A.M.