België minder aantrekkelijk voor buitenlandse investeringen

De buitenlandse investeringen in ons land lopen sterker terug dan het gemiddelde. Dat blijkt uit het jongste Global Location Trends Annual Report, opgesteld door IBM Global Business Services. Over 2008 lag het aantal investeringsprojecten in ons land op 192 tegenover 240 in 2007, of een verschil van 20 procent. Dat vertaalt zich ook in een lagere banencreatie. Het aantal banen, rechtstreeks verbonden met die buitenlandse investeringen, lag in 2008 liefst 33 procent lager dan in 2007, terwijl het globale cijfer 25 procent lager lag. Voor België vertaalde zich dat in 6700 nieuwe banen tegenover ruim 10.000 banen in 2007. (zie grafiek 1) Daarmee tuimelde België als investeringsland op de internationale ladder zes plaatsen naar beneden, en komen we nu uit op de 33ste plaats. India blijft op één, terwijl de VS van plaats drie naar twee springt en daarmee over China wipt.

Opvallend bij die investeringen is de terugval van enkele sectoren waar ons land traditioneel goed scoort. Sectoren als farma en diensten zagen een terugval met respectievelijk 73 procent en 75 procent. ICT ging met 66 procent achteruit, terwijl logistiek 60 procent moest prijsgeven. De transportonderdelensector moest slechts een terugval van 10 procent slikken, dankzij onder meer een investering van 80 miljoen euro door Toyota in zijn O&O-centrum in Zaventem. De chemiesector kon dan weer bogen op een groei en zag de banencreatie stijgen met 14 procent. Daar lag een investering van de Duitse groep Evonik in haar productieplaats in Antwerpen mee aan de basis. (zie grafiek 2). Mede daardoor klimt Antwerpen naar de eerste plaats voor buitenlandse investeerders, en moet Brussel zijn toppositie prijsgeven. In dat licht is het mobiliteitsvraagstuk voor Antwerpen een bijzonder hete angel, als de metropool haar positie wil vrijwaren.

Een verklaring voor het slechte rapport ligt voor een flink deel in de kostenbesparingen die internationale bedrijven doorvoeren door de economische crisis. Daarmee gaat ook een consolidatie gepaard van de internationale activiteiten. Bedrijven opteren dan vaak voor hun thuismarkten en voor die landen waar ze een mature vestiging hebben, of ze kiezen voor die landen waar de loonkosten significant lager zijn. België valt zo vaak tussen wal en schip, meent IBM Global Business Services. De loonkosten liggen hier te hoog, en we hebben weinig buitenlandse bedrijven die hier grote vestigingen hebben die in een consolidatieproces het nieuwe centrum worden.

Terwijl buitenlandse investeerders ons land steeds meer de rug toekeren, is de evolutie voor wat investeringen vanuit België in het buitenland betreft iets genuanceerder. Met 140 projecten lag het aantal Belgische bedrijven dat in het buitenland investeert slechts 5 procent lager dan over 2007. Dat resulteerde in 8400 nieuwe banen in het buitenland, of 10 procent minder dan in 2007. Het betekent dat Belgische bedrijven vorig jaar 20 procent meer banen creëerden in het buitenland, dan er door toedoen van buitenlandse bedrijven in België nieuwe banen bijkwamen.

L.D.