Bankcommissie breekt met boekhoudcommissie

Minister Fientje Moerman verhuist de Commissie Boekhoudkundige Normen volgende maand van de Commissie voor het Bank- en Financiewezen naar het ministerie van Economische Zaken. CBF-voorzitter Eddy Wymeersch is blij dat hij ervan af is.

Door een hervorming van de financiële markten krijgt de Commissie voor het Bank- enFinanciewezen ( CBF) het toezicht op het beurswezen in ons land. Als gevolg van deze maatregel gaat de CBF ook waken over de boekhoudkundige normen die beursgenoteerde bedrijven moeten naleven.

Deze taak behoort traditioneel tot de bevoegdheden van de Commissie voorBoekhoudkundige Normen ( CBN). Die functioneert traditioneel binnen de CBF, die het wetenschappelijk en administratief secretariaat van de CBN verzorgt. De huidige voorzitter is Jean-Pierre Maes, tevens adjunct-directeur van de CBF. Samen met een jaarlijkse bijdrage van het bedrijfsleven (2 euro per vennootschap) financiert het ministerie van Economische Zaken de werkingskosten van de CBN.

Maar de kritiek op de werking van de CBN zwelt aan. Vooral het bedrijfsleven is niet gelukkig met haar recente adviezen, waardoor de fiscus een aantal beursgenoteerde ondernemingen een extra aanslag aan hun been lapt.

Ook de positie van Maes komt steeds meer onder druk te staan. Door zijn eigengereide optreden verliest de bureaucraat steeds meer het vertrouwen van zijn mentor, minister van Begroting Johan Vande Lanotte ( SP.A). Hij zoekt nu steun bij de harde kern van de PS, die het bedrijfsleven niet goed gezind is. Maar de pragmatische CBF-voorzitter Eddy Wymeersch, die niet goed met Maes overweg kan, maakt van de hervorming van de financiële markten gebruik om de structurele samenwerking tussen de CBF en de CBN op te blazen. Vanaf 1 januari 2004 verliest Maes zijn titel als adjunct-directeur van het CBF, maar hij blijft voorzitter van de CBN.

Intussen zocht en vond minister van Economie Fientje Moerman ( VLD) een oplossing voor de impasse. In november verhuist de administratie van de CBN – vier medewerkers – naar de federale overheidsdienst (FOD) Economie, afdeling International Accounting Standards.

Geen gezichtsverlies

Blijven nog twee knelpunten: de financiering en de verdeling van de bevoegdheden. Op dit ogenblik verdient Maes als adjunct-directeur van CBF dubbel zoveel als de grote baas van de FOD Economie. Met alleen de bijdrage van de vennootschappen – in totaal zo’n 440.000 euro – kan je de CBN-voorzitter en zijn medewerkers niet betalen. Naar verluidt zou de CBF bereid zijn tot aan het einde van de legislatuur – het mandaat van de huidige commissieleden loopt volgend jaar af – de loonkosten voor haar rekening blijven nemen. Wat de taakverdeling betreft, krijgt de CBF binnenkort bij Koninklijk Besluit de exclusieve bevoegdheid over de normering van de beursgenoteerde bedrijven. De CBN zal zich dan op de regelgeving van de niet-beursgenoteerde bedrijven toeleggen. Zo wordt de mogelijkheid gecreëerd zonder gezichtsverlies de jongste CBN-adviezen, die vooral de beursgenoteerde bedrijven treffen, te omzeilen.

Maar dit Belgische compromis lost het fundamentele probleem niet op. Theoretisch heeft de CBN immers het gelijk aan haar kant en hanteert ze alleen de internationale principes van het boekhoudrecht. Zo moeten de jaarrekeningen volgens de internationale boekhoudnormen een getrouw beeld geven van de bedrijfseconomische werkelijkheid. Deze norm sluit mooi aan bij de huidige vraag van de markt naar transparantie. Ons land kampt echter met het probleem dat de balansen als grondslag voor de vennootschapsbelasting dienen, terwijl de meeste andere landen een gescheiden stelsel van economische en fiscale jaarrekeningen kennen. In die zin zou de Belgische wetgever zijn belastingregime beter ook eens aanpassen aan de internationale ontwikkelingen.

De Belgische wetgever moet een gescheiden stelsel van economische en fiscale jaarrekeningen invoeren.