ASPERGES VAN HET VEV

Asperges à la flamande. Ga ze proeven met vrienden op restaurant. Ze zijn vandaag vers en heerlijk.

Welk aspergerecept bereidt Mieke Offeciers ( VEV) in haar Haute Cuisine? Wie wordt de baas in de tweestrijd tussen het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) en het VEV? Tweestrijd? Neen toch! Het VBO sloot onlangs een “gemeenschappelijk standpunt over het sociaal overleg” met het VEV, het VBO en de Union wallonne des Entreprises (UWE). Doel is de samenwerking te stroomlijnen. Parallel en tersluips werden op de jaarvergadering van het VEV op FTI Technoland nieuwe statuten goedgekeurd die de onderschikking van de Vlaamse ondernemersorganisatie aan het VBO kunnen vergemakkelijken. Wat niet de eerste de beste waarnemers doet besluiten dat het VEV zich opstelt als de Vlaamse vleugel van de federale werkgeversorganisatie. Gemeenschappelijk aan de twee ontwikkelingen – het “standpunt” en de statutenwijziging – is de eensgezindheid over de prioriteit van het sectorale overleg.

Het VEV was traditioneel de vereniging van individuele ondernemingen in Vlaanderen. Onder René De Feyter werd gekozen om samen te werken tussen het VEV en de sectoren op voorwaarde dat deze hun structuur aanpasten aan de decentralisering van België – dus met Vlaamse, Waalse, Brusselse vleugels – en dat de Vlaamse verzelfstandigde vleugel dan aansluiting zocht met het VEV. Meer sociaal-economisch overleg zou plaatsgrijpen binnen de gewesten was en is de trend, en dus moest de bevoegdheidsverdeling tussen centraal en decentraal doorzichtig zijn.

Volgens de nieuwe statuten van het VEV is een splitsing geen voorwaarde meer om lid te kunnen worden van de bestuursorganen van het VEV. Dit sluit aan bij de laatste nieuwjaarstoespraak van VEV-voorzitter Karel Vinck, die pleitte voor een toenadering tot de bedrijfstakorganisaties, zonder de voorwaarde van René De Feyter te herhalen. De zelfstandigheid van bestuursleden van federale bedrijfstakorganisaties binnen het VEV is kleiner dan deze van bestuursleden van gedecentraliseerde vleugels van federale bedrijfstakorganisaties binnen het VEV. Dus wordt de beleidzelfstandigheid van het VEV structureel uitgehold.

Voeren het VBO en het VEV een wederzijds dupespel op? Het VBO denkend dat het de Vlaamse werkgevers via een federale sectorale binding kan lassoën, het VEV denkend dat de dynamiek van de Belgische decentralisering haar zoveel onderhandelingsbevoegdheid in de schoot zal blijven werpen, dat de sectorale organisaties verplicht zullen zijn meer op haar een beroep te doen.

Kijken we voorbij 2000. Gui de Vaucleroy, de nieuwe voorzitter van het VBO, is verstandig. Waarom pakte hij dan uit met een gekke boutade bij zijn aanstelling? Gui de Vaucleroy ridiculiseert een gediversifieerd Belgisch arbeidsvoorwaardenbeleid met het volgende voorbeeld: “Ik kan een caissière in een Delhaize in Kraainem niet verschillend betalen omdat ze in Vlaanderen of in Wallonië woont.” Neen, dat vraagt ook niemand. Wat wel wordt gevraagd en verdedigbaar is, is dat in de toekomst een caissière van Delhaize in Brugge meer verdient dan een caissière in Aarlen. Waarom? Omdat al vandaag en dat nog voor een lange tijd de productiviteit in Vlaanderen hoger ligt dan in Wallonië (vergezeld gaande van een verschil in het inkomensniveau van de beide Belgische deelstaten). Dat mag best leiden tot verschillende loonniveaus en dus gediversifieerde vergoedingen. De Luxemburgse caissière kan daarop besluiten om te verhuizen naar Brugge om meer te verdienen. Als ze behoorlijk Nederlands leert (zoals de duizenden Franse arbeiders en bedienden van Noord-Frankrijk die in West-Vlaanderen gaan werken, terwijl de Walen van Henegouwen rustig in hun werkloosheid en hun verworven rechten blijven zitten) is zij bovendien hartelijk welkom in de Brugse Delhaize.

Indien dat gediversifieerde arbeidsvoorwaardenbeleid hier geworteld geraakt, doet België niets anders dan de nieuwste Europese inzichten over de regionale dynamiek toepassen. De Europese Unie ontdekt dat het storten van miljarden uit regionale structuurfondsen aan het Meetjesland, de Algarve, Henegouwen enzovoort, bezigheidstherapie oplevert voor de steuntrekkers.

De diversificatie is een thema in vele ondernemingen die interne grenzen (Vlaanderen/Wallonië) of buitengrenzen overspannen. Herman Verwilst, Belg en chief executive officer (CEO) van Fortis, verdient minder per jaar dan de tophandelaars in de dealing room van zijn Nederlandse dochter MeesPierson. Mag dat kunnen? Ja, dat mag kunnen, want hij toucheert zijn wedde op basis van compensatieschalen die verschillen van de Nederlandse. Die verschillende compensatieschalen weerspiegelen onderliggende sociale en economische divergenties die aanvaardbaar zijn. Dat is de realiteit van Europa en de realiteit van fusiegroepen met dochters in verscheidene landen. Diezelfde realiteitszin moet hier kansen krijgen.

Verbleekt het Vlaams Economisch Verbond tot een Economisch Verbond met unionistische trekken precies op het ogenblik dat het debat over de confederalisering of het einde van België onder Vlaamse democraten en Vlaamse liberalen op een beschaafde wijze wordt heropend? Wil het VEV asperges à la belge opdienen op een moment dat het seizoen van de asperges à la flamande aanbreekt?

FRANS CROLS