Wat is dat toch met die artsen? Goed nieuws over het beroep is er de voorbije jaren nauwelijks geweest. Te veel artsen, binnenkort te weinig, een tanende populariteit, te hoge werkdruk of de communautaire perikelen rond de numerus clausus, het houdt niet op. Nu blijkt dat ruim 20 % van de zelfstandige artsenpraktijken onvoldoende rendabel is. Erger nog: het aantal artsen dat zich in de financiële risicozone bevindt, is op drie jaar meer dan verdubbeld, blijkt uit de berekeningen van de Federatie voor Vrije en Intellectuele Beroepen (FVIB). De studie kon geen onderscheid maken tussen huisartsen en specialisten, maar laten we er vooral geen doekjes om winden: de klappen vallen vooral in de hoek van de huisartsen.
En we moeten niet denken dat het tij binnenkort wel zal keren. Het beroep van huisarts kampt met een serieus imagoprobleem en zal nog lang onder druk blijven staan. Geld is daar natuurlijk een van de voornaamste oorzaken van. Het honorarium van de Belgische huisarts bengelt aan de staart van het Europese peloton. Het beeld dat een diploma geneeskunde garant staat voor een welstellend leven is al lang achterhaald. Dat wordt alleen maar bevestigd door de FVIB-studie.
Het is daarbij vooral ook de absurd hoge inkomensspanning tussen huisartsen en specialisten die maakt dat studenten steeds vaker resoluut mikken op een opleiding tot specialist. Bovendien ontbeert het huisartsen vaak nog aan voldoende sociale bescherming en zijn velen hun onregelmatige leven beu, zeker in stadscentra waar ook bijkomende problemen zoals veiligheid een steeds grotere rol beginnen te spelen.
Dat leidt er dus toe dat een aantal onder hen er de brui aan geeft of naar Nederland trekt, zoals honderden voorgangers de voorbije jaren, omdat daar de honoraria en werkomstandigheden heel wat aantrekkelijker ogen. Die evolutie, gekoppeld aan impact van de numerus clausus, maakt dat een dramatisch tekort aan huisartsen in heel wat regio’s binnen een aantal jaren bijna niet meer vermeden kan worden.
Daarom deze oproep aan de overheid om het beroep van huisarts als de bliksem terug op te waarderen. Zo’n opwaardering kan er bijvoorbeeld komen door patiënten te verplichten altijd eerst langs de huisarts te passeren, zodat die opnieuw meer de vitale draaischijf voor eerstelijnszorg wordt, of door maatregelen te nemen om het verstikkende administratieve takenpakket van de artsen te verlichten. Van zo’n omkadering, die trouwens heel wat nieuwe jobs zou kunnen opleveren, profiteren bijvoorbeeld al wel de specialisten in ziekenhuizen.
En natuurlijk moet daarbij ook aan de honoraria worden gesleuteld. Er zijn vele mogelijkheden, gaande van een verhoging van de erelonen tot een volledige gelijkschakeling van de honoraria voor alle artsen, zoals in Noorwegen. Het blijft bijna eender welk ereloonsysteem er komt, zolang de overheid maar niet te lang meer talmt.
Bert Lauwers
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier