‘Afscheid nemen kan zo mooi zijn’

Eenzaamheid en melancholie zijn zowel thema’s in het werk van Franz Schubert als in dat van Michaël Borremans. Beiden vinden elkaar in de productie Winterreise van Muziektheater Transparant.

De liedcyclus Winterreise van Franz Schubert, over een man die eenzaam door een winters landschap zwerft, is een van de topwerken van het romantische muziekrepertoire (zie kader ‘Jullie zullen er ook van leren houden’). Muziektheater Transparant bewerkte de cyclus tot een theatervoorstelling in een regie van Johan Simons. Na de eerste uitvoering in het Cité de la Musique in Parijs op 7 februari komt het stuk Winterreise op 22 maart naar Brussel.

Johan Simons is intendant van het Duitse theatergezelschap Münchner Kammerspiele, maar hij was bijzonder blij met deze opdracht. “Ik bewerkte de liedcyclus van Schubert in München al eens met de Oostenrijkse auteur Elfriede Jelinek. Ik blijf verwonderd over de pracht van de tekst en de muziek. De melancholie en de tristesse ervan zijn bedwelmend. Afscheid nemen kan zo mooi zijn.”

Witte tafel

In deze productie is een belangrijke rol weggelegd voor kunstenaar Michaël Borremans, die de decors ontwierp. Ook uit de schilderijen van Borremans spreken vaak diepe melancholie en eenzaamheid. Daardoor voelde hij de Winterreise goed aan. Borremans: “Toen Transparant me vroeg het decor te bouwen, koppelde ik daar wel enkele voorwaarden aan. Zo moest het eenvoudig, transporteerbaar en goedkoop zijn. Ik heb een lange tafel ontworpen, die tijdens de opvoering tot een winterlandschap transformeert.” Borremans liet in de tafel gaten boren, waarin de zanger en de musici tijdens de voorstelling takken steken. Het witte tafelkleed wekt de suggestie van sneeuw. “Eén man aan een lange tafel is een illustratie van de fundamentele eenzaamheid”, aldus Borremans.

Voor een regisseur is het geen sinecure om geprangd te zitten tussen de kracht van de liedcyclus van Schubert en de suggestiviteit van het decor van Borremans. “Ik moest vooral afstand houden en alles zuiver houden, ook al heb ik stukken hedendaagse muziek van Mark Andre aan de opvoering toegevoegd”, zegt Simons. “De liederen zijn groter dan ik, en dus mag de enscenering niet in de weg zitten. Tegenover het werk van Borremans heb ik dezelfde instelling. Mijn rol is duidelijk bescheiden. Ik moest er met een minimale regie voor zorgen dat de zanger zelfvertrouwen krijgt. Maar ik moet bekennen dat ik het prettig vind te mogen werken met twee zulke grootheden.”

Surreële romanticus

Ook Borremans heeft achting voor de muziek. “In mijn jeugd luisterde ik al veel naar romantische muziek. Zo leerde ik ook het oeuvre van Franz Schubert kennen. Ik zie Winterreise als vierentwintig bluessongs. Ook mij kun je een volbloed romanticus noemen, maar mijn ziel heeft ook een surreële kant. Ook dat wilde ik laten zien in mijn decor voor Winterreise.”

Het gaat Michaël Borremans alvast voor de wind. Tot 3 augustus loopt in Bozar ook de tentoonstelling As Sweet as It Gets, waar Borremans een honderdtal werken uit de voorbije twintig jaar toont.

Winterreise, met muziek van Franz Schubert en Mark Andre, in een regie van Johan Simons, met het Ensemble Intercontemporain en bariton Georg Nigl en pianist Andreas Staier, en met decors van Michaël Borremans, speelt in Bozar op 22 maart om 20.00 u.

www.transparant.be

As Sweet as It Gets loopt tot 3 augustus in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel.

www.bozar.be

AART DE ZITTER

“Ik zie Winterreise als vierentwintig bluessongs” Michaël Borremans

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content