Abdicaties

De wereld is volop in beweging, met een nooit eerder geziene intensiteit en snelheid. Onzekerheid, angst en verkramping krijgen in zulke omstandigheden al te vaak de bovenhand. Als het de rol van leiders is om dan recht te staan, de hand aan de ploeg te slaan en de zaken positief in beweging te zetten, dan hebben we in die goed begrepen, democratische zin van het woord echt wel behoefte aan leiders. In Vlaanderen en in België, maar zeker ook in de wereld.

Tegen die achtergrond is de ‘affaire-DSK’, voor zover bevestigd wordt wat we nu weten, erg te betreuren. Als het gaat over iemand als Dominique Strauss-Kahn, algemeen directeur van het Internationaal Muntfonds (IMF) en topfavoriet bij de volgende Franse presidentsverkiezingen, dan overtreffen de zaken die hem ten laste worden gelegd het louter juridisch-strafrechterlijke. De smet van zijn gedrag kleeft ook op het blazoen van het IMF, een instelling die om haar rol in het internationale financieel-economische gebeuren naar behoren te kunnen vervullen, eerst en vooral op grote credibiliteit en integriteit moet kunnen terugvallen.

Het wangedrag van Strauss-Kahn heeft uiteraard an sich niks te maken met de reputatie en de kwaliteit van het werk van het IMF, maar de afstraling van het ene op het andere staat buiten kijf. DSK kelderde niet alleen zijn eigen carrière en ambities, zijn gedrag werpt ook een schaduw over bijvoorbeeld de eurocrisis. Met een zwalpende Europese besluitvorming en uit de hand lopende crisishaarden als Griekenland, was en is een prominente rol voor het IMF meer dan wenselijk. Dat zal minstens voor even moeilijk liggen, want het morele gezag van de organisatie kreeg een stevige deuk door de affaire-DSK.

De abdicatie van een figuur als Dominique Strauss-Kahn is des te erger als men weet dat de man echt wel de capaciteiten in zich had om als leider mee de kar te trekken in deze financieel-economisch penibele tijden. Razend intelligent, charismatisch en van vele economische en politieke markten thuis: had de man er een meer gedegen levenswandel op nagehouden, dan kan men zich voor een instelling als het IMF bezwaarlijk een betere leider inbeelden.

De abdicatie van DSK is geen alleenstaand feit, zeker voor wie naar de Belgische realiteit kijkt. Voor alle duidelijkheid: we willen absoluut niks insinueren over DSK-achtig gedrag in ons land. We maken de vergelijking enkel omdat we ook mensen zien die via het democratische proces solliciteren naar het vertrouwen van de burger en het vervolgens vertikken om die verantwoordelijkheid op te nemen. In het zuidelijke landsgedeelte is het bon ton geworden om in dat verband met een beschuldigende vinger te wijzen in de richting van N-VA-boegbeeld Bart De Wever. Maar dat discours klinkt hoe langer hoe minder overtuigend.

Het niet opnemen van verantwoordelijkheid gebeurt in België vooral langs Franstalige kant. Dat konden de Vlaamse ondernemers die onlangs via VOKA geconfronteerd werden met de Waalse partijvoorzitters ondubbelzinnig concluderen ( zie interview met Luc De Bruyckere op blz. 18). Het mangelt de Franstaligen aan zelfvertrouwen en durf om op te staan en manmoedig de problematiek van hun eigen regio in handen te nemen. Ze weten dat ze daarvoor, mits duidelijke afspraken gemaakt worden, nog geruime tijd op Vlaamse solidariteit kunnen en mogen rekenen. Maar publiekelijk pretenderen ze dat dit niet zo is en Elio Di Rupo lijkt met de aanvaarding van de formatieopdracht nu toch de stap naar verantwoordelijkheid te doen. Maar wat is realiteit en wat schijn? Het is een publiek geheim dat de PS-voorzitter de opdracht met hangende pootjes aanneemt. Politiek gezien, kon een weigering echter niet. Bovendien zal pas blijken hoezeer Di Rupo écht wil slagen (en dus verantwoordelijkheid wil dragen) op het moment dat hij concrete voorstellen op tafel legt. Als die niet in belangrijke mate tegemoetkomen aan de gematigde Vlaamse eisen, die tot nu toe voor de Franstaligen onbespreekbaar waren, dan neemt ook hij zijn verantwoordelijkheid niet. Dan blijft ook Di Rupo op het beproefde pad van de Franstaligen, namelijk alle hens aan dek om het Belgische status-quo te bestendigen. En blijft de abdicatie voortduren.

JOHAN VAN OVERTVELDT

Hoezeer Di Rupo écht wil slagen, zal pas blijken op het moment dat hij concrete voorstellen op tafel legt.