5-0 voorsprong

Afgelopen maandag werd de Nederlandse Post op de beurs genoteerd. Een wereldprimeur. Het postbedrijf van onze noorderburen staat model voor de rest van de wereld. Het heeft ook in België een sterke positie ingenomen. Niet alleen in voetbal zijn de “kezen” beter.

Vorige maandag, 29 juni, werd TNT Post Group (TPG) genoteerd op de beurzen van Amsterdam, Frankfurt, Londen en New York. Tot dan was de Nederlandse Post een onderdeel van de holding die ook het telecombedrijf omvatte. Nu zijn beide autonome entiteiten. In beide blijft de staat 44% aanhouden. Op zijn eerste dag werd TPG genoteerd tegen 50,1 gulden. De beurskapitalisatie bedraagt bijna 23,8 miljard gulden (440 miljard frank).

Over de hele wereld zijn er slechts zes landen met een rendabel postbedrijf. Overtuigende koplopers zijn Singapore en Nederland. En de Nederlandse Post wordt algemeen als een model naar voren geschoven. Gewaardeerd, maar vooral gevreesd in een sector waar de liberalisering van de markt nauwelijks vooruitgaat. Tot groot ongenoegen van de Nederlandse Post. Hoewel de monopoliewinsten van TPG uit zijn binnenlandse post natuurlijk graag worden meegenomen (zie cijfertabel).

De Belgische Post

kampt nog steeds met grote problemen. Financiële, maar vooral organisatorische. De directie weet waar ze heen wil, maar het personeel en de hardleerse vakbonden blijven de verworven rechten verdedigen. Concurrentiële bedrijven als TPG zien het ongetwijfeld graag gebeuren. Toen enkele maanden geleden de poststaking uitbrak en de kranten niet meer geleverd werden, zal ook Willy Vanderlinden, gedelegeerd bestuurder van Belgische Distributiedienst (BD) zich ongetwijfeld in de handen hebben gewreven. Nadat eerder al De Financieel Economische Tijd De Post verwisseld had voor BD, kwamen ook andere uitgevers bij Vanderlinden over de vloer voor een gesprek. Ook vandaag zijn er nog onderhandelingen aan de gang.

BD, een privé-bedrijf, werd eind 1996 overgenomen door de Nederlandse PTT (zie kader). Rond diezelfde tijd nam de Nederlandse PTT het bijna failliete Australische koeriersbedrijf TNT over. Een gewaagde megadeal, die meteen zorgde voor een wereldwijd netwerk. TPG telt vandaag ruim 100.000 medewerkers, vestigingen in 55 landen en is actief in meer dan 200 landen. TPG heeft nu drie activiteitsassen: post, express en logistiek (zie cijfertabel). De synergieën tussen de verschillende business units maken van de Nederlandse Post een nog sterkere speler.

In België zijn die drie activiteiten, plus Belgische Distributiedienst, goed voor een tewerkstelling van 700 mensen en een omzet van 6,4 miljard frank. “En goed winstgevend,” zegt Ad Ebus, general manager België en Luxemburg voor TNT Benelux.

De onbekende marktleider

In België is TNT marktleider in de expressmarkt. Voor documenten, pakjes en vracht samen heeft TNT – volgens een door het bedrijf zelf verricht onderzoek – een marktaandeel van 29%, DHL – waarin onlangs de Duitse Post een belang nam van 22,5% – volgt met 23%, UPS met 14%. Anderhalf jaar geleden nog moest TNT DHL laten voorgaan. Ad Ebus heeft er een dubbele verklaring voor: “We hebben door de introductie van electronic data interchange-systemen sterke klantenbindingen opgebouwd en daardoor verschillende grote klanten aangetrokken. Ten tweede zijn we overgeschakeld van een centrale naar een decentrale organisatie. Ook de verhuis in maart van de luchthub van Keulen naar de luchthaven van Bierset heeft de zaken een impuls gegeven.” Ad Ebus is onrustig, waarschuwt voor het interview dat hij liever rondloopt dan op een stoel zit. Het is dan ook niet echt verbazend dat hij zegt nog lang niet tevreden te zijn met het succes van TNT. Ebus: “De groei bedraagt in België momenteel 15 à 20%. Dat is het minimum dat we willen blijven behouden.”

Maar is TNT

voldoende bekend? Vraag tien mensen wie marktleider is in de expressdiensten en negen zullen antwoorden: DHL. Daarom moet een grote campagne een volledig nieuwe corporate identity communiceren. Zo wordt het in 1995 gekochte Colandel – een Brusselse nachtexpressvervoerder – nu geïntegreerd in de TNT-organisatie.

Er zijn ook nieuwe producten op komst en overnames sluit Ad Ebus zeker niet uit. Taxipost? De Belgische Post voerde gesprekken met de NMBS over een alliantie tussen Taxipost en ABX, de pakjesdienst van de spoorwegen. Maar die gesprekken zijn (voorlopig?) afgesprongen. Commentaar van Ad Ebus: “Taxipost zou mooi aansluiten bij ons bedrijf. In Nederland is EMS ( nvdr – de evenknie van Taxipost) een onderdeel van TNT Benelux. Maar ik weet van geen onderhandelingen. Hier spelen natuurlijk allerlei gevoeligheden tussen postorganisaties.”

Internationale draaischijf

Ook met zijn logistieke activiteiten is TPG actief in België. TNT Logistics Benelux heeft twee grote contracten: met het voedingsbedrijf Nutricia en de supermarktketen Nopri. Verder is er onder andere Suzuki en Mobistar. In Zaventem heeft het bedrijf een zogenaamde parts bank: TNT heeft er onderdelen voor een aantal ondernemingen in voorraad, zodat ze erg snel in het koeriersnetwerk kunnen worden opgenomen.

In Zaventem heeft TNT ook een overslagpunt voor de internationale post die uit West-Europa komt. “We sorteren en herdistribueren bulk-mail,” zegt Ad Ebus. “TPG is een grote remailer. Dat betekent dat we post voor een bepaalde klant verzamelen, hem naar Nederland brengen en van daaruit versturen.” Het segment internationale post is de snelste groeier binnen TPG. Begin juni nam PTT Post nog een belang van 22,5% in het Amerikaanse Mail 2000, dat later zal opgetrokken worden tot 45%. Mail 2000 is actief op het vlak van print and mail. TNT heeft ook een samenwerkingsakkoord getekend met Singapore Post: TNT vervoert zakenpost als vracht vanuit Noord-Amerika naar Singapore, waar deze wordt verwerkt tot individuele poststukken, die door Singapore Post verder in Azië worden gedistribueerd. Er worden ook nieuwe producten met hoge toegevoegde waarde gelanceerd. Bijvoorbeeld GlobalCollect: voor exporterende bedrijven wordt door TNT op basis van elektronisch aangeleverde informatie de facturen en betalingsuittreksels in elk land geprint en verstuurd. Weer een voorbeeld van print and mail. Zeer recentelijk heeft de Belgische Post een schoorvoetende stap gezet op deze toekomstmarkt.

Maar ook in eigen land floreert PTT Post. In 1997 ging het aantal bestelde stukken met 3,3% vooruit. In België bleef de stijging beperkt tot 0,8%. Is de achterstand nog in te halen?

GUIDO MUELENAER