FACQ-topman Damien Vanden Dael: ‘Wij zijn een deel van de oplossing voor het klimaatprobleem’

Groothandels zijn al meermaals dood verklaard. Maar FACQ, de grossier in badkamers en verwarming, bestaat dit jaar toch maar mooi 140 jaar. “Toegevoegde waarde creëren is onze levensverzekering”, zegt de familiale topman Damien Vanden Dael in een zeldzaam interview.

Damien Vanden Dael, de topman van FACQ, leidt ons enthousiast rond in het nieuwe gebouw van de groothandel langs de E40 in Merelbeke. Vanden Dael, telg van de vijfde generatie van de eigenaarsfamilie, groet zijn medewerkers, vraagt uitleg aan de installateurs die het ventilatiesysteem monteren en wijst op de mooie lichtinval in het gestroomlijnde gebouw. De gevel is 300 meter lang en 16 meter hoog. Met een oppervlakte van 30.000 vierkante meter is het de grootste FACQ-vestiging van het land. Het magazijn is sinds begin dit jaar operationeel. Nu wordt nog met man en macht gewerkt aan de afwerking van de showroom, het sanicenter voor de installateurs en een verdieping met kantoren. Tegen eind deze zomer moet het Flanders Headoffice van FACQ helemaal klaar zijn.

Waarom zet u in digitale tijden nog zo’n groot en opvallend gebouw neer? Wilt u een statement maken?

DAMIEN VANDEN DAEL. “We zijn een nationaal bedrijf. Nabijheid is voor onze klanten heel belangrijk. We willen dat de installateurs een FACQ-vestiging kunnen bereiken op maximaal een halfuur rijden. Daarom werken we met drie logistieke centra in België: Zaventem voor Brussel en de Rand, Luik voor Wallonië en Merelbeke voor Vlaanderen. We hadden een magazijn in Oudenburg, maar dat was te klein en niet voldoende centraal gelegen. Daarom zijn we naar Merelbeke gekomen. Vanuit dit nieuwe distributiecentrum bedienen we de Vlaamse markt, en het moet de toekomstige groei kunnen volgen. Met dit gebouw willen we ook de visibiliteit van onze sector verhogen. In te veel sectoren zijn de distributiespelers onbekend, terwijl ze een belangrijk deel van de keten zijn.”

Hoeveel investeert u in deze site?

VANDEN DAEL. “Dat kan ik niet bekendmaken, maar we zijn de eigenaar en de gebruiker van dit gebouw. Waren we geen familiebedrijf, dan zou dit gebouw er anders uitzien. Dit is een gebouw van een bedrijf dat zich wil tonen en investeert voor de lange termijn. We geven het goede voorbeeld. We installeerden hier bijna 2000 zonnepanelen, er is vloerverwarming, we werken met geothermische energie. Daarvoor zijn 51 boorgaten gemaakt met een diepte van 140 meter. We recupereren ook het regenwater voor eigen gebruik.”

Hoe was 2019 voor FACQ?

VANDEN DAEL. “Zoals elk jaar hadden we een goed jaar op een vrij vlakke markt. We hebben de grens van 300 miljoen euro omzet gehaald, een groei met meer dan 5 procent tegenover 2018. We hebben meer dan 850 medewerkers en 42 verkooppunten in België. Dat zullen er 44 zijn aan het einde van het jaar, want we openen vestigingen in Ieper en Genk. Een van de uitdagingen is het vinden van personeel. We hebben permanent tussen 15 en 30 vacatures openstaan.”

Wat is de motor achter uw groei?

VANDEN DAEL. “Onze groei komt van het vertrouwen dat de klanten in ons stellen en van onze investeringen. Ik denk dat we al 38 jaar ononderbroken groeien. We hebben een duidelijke strategie, we focussen op de professionals op de bouwmarkt. De doe-het-zelver is nooit onze doelgroep geweest. Alleen bedrijven die duidelijke keuzes maken, houden stand. Een vakman heeft behoefte aan advies, aan service, aan nabijheid, aan logistieke soepelheid. Dat is onze kernactiviteit en het is het grootste deel van de markt. Vorig jaar hebben we aan 30.000 professionele klanten gefactureerd: installateurs, aannemers, onderhoudsbedrijven, bouwontwikkelaars, publieke diensten.”

De economie vertraagt. Wat verwacht u van 2020?

VANDEN DAEL. “Ik leid dit bedrijf sinds 1997 en ik herinner me geen enkel jaar zonder dreiging. 2020 wordt volgens mij zoals de andere jaren, niet beter en niet slechter. We kijken altijd minimaal naar de volgende drie à vijf jaar. Wat er dit jaar zal gebeuren, zal onze weg niet veranderen. We bestaan 140 jaar en we zijn sterker dan ooit. Familiebedrijven hebben voor- en nadelen. Maar als het bedrijf goed geleid wordt, is een eigenaarsfamilie een voordeel. Je wordt niet opgejaagd door de korte termijn en je kunt denken op lange termijn.”

Staan er festiviteiten op stapel voor het 140-jarig bestaan?

VANDEN DAEL. “Ik houd niet van verjaardagen, maar 140 jaar is uitzonderlijk voor een Belgisch bedrijf. Maar het is niet omdat je oud bent, dat je ook de beste bent. Ik ben liever de beste dan de oudste. We zullen er in de loop van het jaar zeker nog over communiceren.”

Hoe belangrijk is e-commerce voor uw bedrijf?

VANDEN DAEL. “E-commerce doen we al sinds 2000. We gebruiken de technologie voor onze professionele klanten. Bij ons is e-commerce veel meer dan bestellingen opnemen. Het gaat om offertes, productinformatie, technische fiches, de beschikbaarheid van de producten in het magazijn, de stand van zaken van de bestellingen, facturen, noem maar op. We hebben een app ontwikkeld waarmee de installateurs hun bestellingen in realtime kunnen volgen tot in de vrachtwagen. Zo kan de professional zich concentreren op zijn werk op de werf. E-commerce is voor ons een werkinstrument.”

De groothandels staan in veel sectoren onder druk. Merken proberen rechtstreeks naar de klanten te gaan. Is dat voor sanitair en verwarming anders?

VANDEN DAEL. “Dat is voor ons geen groot risico. Ook in de bedrijfswereld zijn er veel modefenomenen. Als je de mode volgt, verkoop je alleen via internet, heb je geen stock, geen personeel en geen service. In theorie kun je alles uitbesteden. Maar ik hoor dat digitale spelers nu weer kiezen voor echte winkels. De waarheid ligt ergens in het midden. Onze doelstelling is toegevoegde waarde te creëren met onze activiteiten. Dat is onze levensverzekering. We doen veel en we zijn efficiënt in wat we doen. We informeren, promoten nieuwe producten, stockeren ze, leveren ze, leveren diensten, geven krediet. Natuurlijk staat de marge van pure boxmovers onder druk. Je moet waarde toevoegen. Je moet wakker, nieuwsgierig en gemotiveerd blijven om je staande te houden in de snel veranderende bedrijfswereld, en dat zijn we.”

Is er nog ruimte om in België te groeien, of is het tijd om naar het buitenland te gaan?

VANDEN DAEL. “Die vraag amuseert me altijd. Als we de Belgische markt helemaal afgedekt hebben, zullen we nadenken over de volgende stappen. Zolang er plaats is om hier te groeien, zullen we het hier doen. In 2005 waren we geselecteerd voor de Onderneming van het Jaar en de eerste vraag van de jury was waarom we niet naar het buitenland trokken. Mijn antwoord was: ‘Ik ben zoals Colruyt.’ Er is een keiharde internationale concurrentie, en toch is Colruyt, dat vooral actief is in België, een van de rendabelste supermarktketens van Europa. We doen zoals zij: zolang er plaats is, doen we hier voort. Als de Belgische markt verzadigd is, hebben we twee mogelijkheden. Ofwel nemen er een nieuwe activiteit bij in België, ofwel doen we onze huidige activiteiten ook in het buitenland.”

Over welke termijn spreken we dan?

VANDEN DAEL. “Tussen vijf en tien jaar zullen we dat punt hebben bereikt. Onze markt verandert elke dag, de producten en de vragen van onze klanten evolueren. We kunnen in onze sector blijven, of we kunnen andere dingen doen. Ik ben optimistisch over de toekomst.”

Zaterdag begint Batibouw. Als exposant is FACQ er een van de vaste waarden. U gelooft nog in beurzen?

VANDEN DAEL. “Ik geloof in beurzen net zoals ik in showrooms geloof. Wie twee of drie keer in zijn leven investeert in een nieuwe badkamer, beslist niet op basis van een foto op het internet. Mensen willen de producten zien en voelen. Ze willen zich goed informeren over de technieken en vergelijken. De producten zien is de beste manier om niet ontgoocheld te zijn na de aankoop. Onze sector heeft veel te tonen en uit te leggen. Ik geloof dat België de klimaatdoelstellingen niet zal halen zonder efficiënte groothandels en installateurs die de bouwtechnieken van de toekomst verkopen en installeren.”

Veroorzaakt de klimaatdiscussie ook geen onzekerheid op de bouwmarkt? Wat vandaag als de juiste keuze wordt verkocht, wordt morgen afgekraakt.

VANDEN DAEL. “De transitie gaat traag, maar is onvermijdelijk. De regelgeving verandert en de oplossingen veranderen. Als we alle residentiële gebouwen in België klimaatneutraal kunnen maken, zijn we al een heel eind opgeschoten. Je kan vandaag keuzes maken die ecologisch én economisch zijn. Water recupereren, warmtepompen, zonnepanelen: het gaat om een mix van oplossingen. Onze sector is een deel van de oplossing om de klimaatdoelen te halen. We doen ook zelf inspanningen. Ons distributienetwerk is nieuw of pas gerenoveerd. Op de helft van onze gebouwen hebben we zonnepanelen geïnstalleerd. 80 procent van de gebouwen recupereert het regenwater. Onze vrachtwagenvloot is up-to-date. Hetzelfde geldt voor onze bedrijfswagens. We plaatsen laadpalen op onze parkings. We doen heel wat.”

Hoe moeilijk is het dat Vlaanderen, Brussel en Wallonië verschillende bouw- en energienormen hanteren?

VANDEN DAEL. “Dat maakt het natuurlijk complex. Het zou handig zijn mochten de eisen en de bouwnormen uniform zijn voor heel het land. Maar dat is niet alleen een probleem voor onze sector. Kijk naar de mobiliteit: wat een verspilling. Dat is echt onaanvaardbaar voor het milieu, de economie en de levenskwaliteit. Ik betreur het dat de mobiliteitsproblemen zo laag op de prioriteitenlijstjes van onze overheden staan.”

Hoe ervaart u de federale politieke stilstand?

VANDEN DAEL. “Voor mij zijn twee zaken belangrijk. Eén: we hebben continuïteit in het beleid nodig voor de economie en de ecologie. Je kan de spelregels niet elk jaar veranderen, dat is niet te beheren. En twee: ik zou willen dat de politieke wereld wat meer aandacht schenkt aan de ondernemers in België. De rol van de lokale entrepreneurs die in eigen land investeren, valt niet te overschatten. Voor multinationals gaan alle deuren open. Ik heb de indruk dat de politiek alles doet om buitenlandse investeerders aan te trekken en de lokale ondernemers verwaarloost. Daar vergissen onze politici zich.”

U staat niet te applaudisseren voor de komst van Alibaba naar Luik?

VANDEN DAEL. “Dat is niet te begrijpen. Je moet zulke spelers buiten houden zolang ze hier geen belastingen betalen en zich niet aan de spelregels houden. De grenzeloze globalisering is economische zelfmoord voor landen zoals het onze. We moeten dat durven te zeggen. Ik woon hier met mijn familie. Mijn ouders wonen hier, mijn vrienden wonen hier. Dat is mijn perspectief als lokale ondernemer.”