Rendabiliteit banksector blijft ondermaats

De rendabiliteit van de Europese banken blijft laag. Het gemiddeld rendement op eigen vermogen bedraagt amper 4 procent, zo blijkt uit een studie van consultant Roland Berger.

De jaarlijkse studie van het adviesbureau Roland Berger toont dat de Europese banksector zich in 2013 voort herstelde. Zowel de solvabiliteit als de rendabiliteit zijn verbeterd. De solvabiliteit is vooral verbeterd door de vermindering van risicogewogen activa ten opzichte van het totaal van de activa en door de versterking van de kapitaalbuffers.

Maar de rendabiliteit van de sector blijft zwak. De Europese banken maakten vorig jaar wel 62 miljard euro winst voor belastingen, tegenover amper 9 miljard euro in 2012. Maar die verbetering is voor een groot deel toe te schrijven aan het herstel van de Spaanse banken. In Italië en in mindere mate in Duitsland daalde de rendabiliteit van de banken door een verslechtering van de kredietportefeuilles. In de meeste landen stond de winst onder druk als gevolg van de lagere rentemarges.

Uitgedrukt in rendement op eigen vermogen (return on equity) haalde de Europese banksector in 2013 een mager rendement van 4 procent. “Dat is te weinig, zeker als je rekening houdt met de vlakke rentecurve en de zwakke economie”, zegt Bruno Colmant, partner bij Roland Berger Strategy Consultants in Brussel. “Om een bevredigend peil te halen zou het rendement op eigen vermogen moeten stijgen tot 8 à 10 procent.”

Naast de magere economische groei en de ongunstige rentecurve zijn de belangrijkste obstakels voor de banken de nieuwe wettelijke vereisten, de digitalisering, en de intrede van nieuwe spelers. Sinds 2008 is het marktaandeel van de banken in de financiering van de economie van de eurozone gedaald van 71 procent tot 62 procent vorig jaar. Verwacht wordt dat de opmars van investeerders die niet uit de banksector komen (shadow banking) zich doorzet.

In België bestaat de grootste uitdaging voor de banken erin de operationele kosten te drukken, besluit Colmant. Veel Belgische banken houden vast aan een duaal distributiemodel, wat betekent dat ze zowel moeten investeren in de hervorming van hun kantorennetwerk als in de ontwikkeling van een digitaal platform.