De Federal Reserve (Fed), het stelsel van Amerikaanse centrale banken, verhoogt zoals verwacht het belangrijkste rentetarief in de Verenigde Staten in één klap met 50 basispunten, ofte 0,5 procentpunten. Dat heeft de Fed woensdag aangekondigd na zijn maandelijkse rentevergadering. Zo’n forse stijging was geleden van 2000.
De nieuwe renteverhoging – in maart kwam er al 25 basispunten (0,25 procent) bij, goed voor de eerste rentestijging sinds 2018 – moet helpen om de torenhoge inflatie te bestrijden. Die bedroeg in maart 8,5 procent op jaarbasis, de sterkste stijging van de consumptieprijzen in veertig jaar.
Door de rente te verhogen, wordt lenen duurder en zou de vraag dalen. Maar tegelijk dreigt een hogere rente ook de economische groei te vertragen, en mogelijk zelfs tot een recessie te leiden. In het eerste kwartaal kromp de Amerikaanse economie al onverwacht, maar volgens Fed-baas Jerome Powell is er geen onmiddellijk gevaar voor een recessie, zo zei hij woensdag in een toelichting op het Fed-rentebesluit.
Het belangrijkste rentetarief komt nu op 0,75 tot 1 procent te staan. Er zullen de komende maanden nog meer renteverhogingen volgen, bevestigde Powell. ‘De inflatie is veel te hoog. We handelen snel om ze te laten dalen’, zei hij. ‘Het comité is het er vrij algemeen over eens dat bijkomende verhogingen met 50 basispunten op de tafel moeten liggen bij de volgende paar meetings.’ Maar een sprong met 75 basispunten, waar een aantal analisten al van uitgingen, leek de Fed-topman af te wijzen. Dat wordt niet actief overwogen, klonk het. Zo’n stap is geleden van 1994.
Obligaties
Een andere maatregel om de inflatie in te tomen, is de afbouw van de balans vol opgekochte obligaties. Dat betekent in feite dat er minder geld de economie in stroomt. Tijdens de coronacrisis kocht de Fed net voor tientallen miljarden dollars obligaties op om geld in de economie te pompen. De obligatieportefeuille zwol zo aan tot zowat 9.000 miljard dollar. Vanaf juni zal de afbouw beginnen aan een ritme van 47,5 miljard dollar per maand, om na drie maanden te versnellen naar 95 miljard dollar.
Lockdowns in China
In een toelichting meldt de Fed ‘zeer attent te zijn op inflatierisico’s’. Daarbij wordt er niet alleen verwezen naar de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, maar ook naar nieuwe lockdowns wegens corona in grote Chinese steden, waaronder metropool Shanghai. Die ‘verergeren naar verwachting de verstoring van toeleveringsketens’, wat de prijzen verder kan opdrijven.
Ook andere westerse centrale banken, zoals die van het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen en Australië, hebben de rente al opgeschroefd. De Europese Centrale Bank (ECB), verantwoordelijk voor de eurozone, aarzelt nog. Vicepresident Luis de Guindos zei onlangs dat de historisch lage rente voor de eurolanden in juli omhoog zou kunnen, maar dat dit nog lang geen zekerheid is.
