Crelan-baas haalt nog eens uit naar de banktaksen

Crelan-topman Luc Versele neemt het niet dat de Belgische overheid een Europese bankentaks op eigen houtje wil verhogen. Op die manier moet volgens hem een gat van 75 miljoen euro in de begroting voorkomen worden.

Het was de laatste persconferentie van Luc Versele als CEO van Crelan. Eind april wordt hij vervangen door de Fransman Philippe Voisin. Versele wordt dan voorzitter van de raad van bestuur van de coöperatieve bank. Het was de laatste keer dat hij kon uithalen naar de banktaksen en die kans liet Versele niet liggen.

Crelan betaalde vorig jaar bijna 40 miljoen euro aan bankheffingen. Voor een bank met een nettowinst van 55,2 miljoen euro is dat een zware last. “De banktaksen zijn goed voor 16 procent van de algemene kosten en 38,5 procent van de personeelskosten”, rekende Versele voor. “Onze verhouding kosten/inkomsten is gedaald van 79,3 naar 76,7 procent, maar zonder de banktaksen was dat 64 procent geweest, en dus onder ons doel van 65 procent tegen 2020.”

Banktaksen kosten banen

Volgens Versele kosten de banktaksen banen in de financiële sector: “De regering heeft de mond vol van banen, maar wij moeten er schrappen omdat de banktaksen onze winst zo fors afromen.” Crelan kondigde vorig jaar een belangrijke herstructurering aan, waarbij 160 van de 810 banen verdwijnen. Die herstructurering zit op schema, zegt Versele. Het aantal medewerkers is al gedaald tot 750, het getal dat pas eind dit jaar moest worden gehaald. Een sociaal akkoord met de vakbonden is er nog niet.

In het dossier van de banktaksen hekelde Versele vooral nieuwe plannen van de Belgische overheid. Die legt de sector nu al meer dan 800 miljoen euro aan bankheffingen op, maar daar komen Europese bijdrages voor het resolutiefonds en het depositogarantiesysteem bovenop. Alles samen is dat goed voor naar schatting 1,3 à 1,4 miljard euro.

Even zag het ernaar uit dat de bijdrage van de Belgische banken aan de Europese depositogarantie dit jaar zou dalen, maar de Belgische regering wil daar een stokje voor steken. Versele: “Europa heeft een systeem goedgekeurd waarbij de banken 8 basispunten moeten betalen op de deposito’s die gedekt worden door de waarborgregeling, zijnde de deposito’s tot 100.000 euro. Vorig jaar rekende de Belgische overheid dezelfde bijdrage aan op alle deposito’s. Door die andere berekeningsbasis zou de bankenbijdrage dit jaar 75 miljoen euro minder opbrengen. De regering is nu van plan de taks op te trekken tot 10,5 basispunten, om te voorkomen dat een gat van 75 miljoen euro in de begroting geslagen wordt.”

België kan dat doen omdat ons land de bijdrage van de banken voor de Europese depositogarantie niet opzijzet. “Het geld wordt door het Belgische garantiefonds geïnd en meteen doorgestort naar de federale schatkist”, zegt Wien De Geyter, de woordvoerster van de bankenfederatie Febelfin. Als Europa ooit eist dat dat geld op tafel komt, staat de Belgische staat ervoor garant en zal ons land het dus op een of andere manier moeten financieren. Febelfin heeft grote vragen bij die werkwijze. De bijdrages van de banken voor het Europees resolutiefonds (dat banken in nood moet ontmantelen) gaan wel naar dit fonds.

Meerwaarde op Keytrade

Het boekjaar 2016 van Crelan werd gekenmerkt door enkele uitzonderlijke elementen. Zo moest de bank nog 14 miljoen euro afschrijven op de CEO-fraude waarvan ze het slachtoffer was (over 2015 werd al 45 miljoen euro afgeschreven). Ook de personeelsinkrimping kostte geld. Aan de inkomstenzijde zorgde de verkoop van Crelan-dochter Keytrade voor een uitzonderlijke meerwaarde van circa 140 miljoen euro.

Crelan besliste dat geld te herinvesteren, onder meer in een nieuw groeiplan, in de digitalisering van de bank en in de afslanking van de organisatie. 40 miljoen werd opzijgezet in het fonds algemene bankrisico’s. Dat is een soort reserve voor toekomstige risico’s. Volgens Versele maakte Crelan in 2016 een recurrente winst, dus zonder uitzonderlijke elementen, van 70 miljoen euro. De nettowinst bedroeg 55,2 miljoen euro, een stijging met 38,5 procent in vergelijking met de 40,6 miljoen euro uit 2015.

Het bankproduct (de omzet) lag 3,5 procent lager dan in 2015, vooral als gevolg van de daling van de netto rente-inkomsten. Die daling werd deels gecompenseerd door de toename van de commissie-inkomsten uit de verkoop van buitenbalansproducten (zoals verzekeringen, beleggingen en fondsen).

Dat blijft de commerciële strategie van Crelan de komende jaren: streven naar hogere volumes van kredietverstrekking en meer commissie-inkomsten om de dalende rente-inkomsten zo veel mogelijk te neutraliseren. De bank-verzekeringsovereenkomst met Fidea werd voor tien jaar verlengd en uitgebreid naar schade- en levensverzekeringen. De bank start ook een project om meer producten voor vermogensbeheer aan te bieden.

Crelan herfinancierde in 2016 nog eens voor een miljard euro aan woonkredieten tegen lagere rentes. De negatieve impact van de herfinancieringsoperaties sinds 2013 zal vanaf dit jaar volop spelen, aldus Versele. Hij schat dat ze de bank dit en volgend jaar telkens 40 miljoen euro minder rente-inkomsten opleveren. KBC becijferde eerder dat de herfinanciering van woonkredieten voor haar jaarlijks 150 miljoen euro minder inkomsten betekende.

Dividend

De coöperatieve aandeelhouders van Crelan krijgen een dividend van 2,75 procent. Dat is minder dan de 3,25 procent van vorig jaar. “Toen waren we net het slachtoffer van de CEO-fraude geworden en was het belangrijk het vertrouwen in de bank te ondersteunen”, vertelt Versele. “In de huidige rente-omgeving blijft een vergoeding van 2,75 procent een mooi bedrag.” Eind 2016 telde de bank 290.000 coöperanten, goed voor een maatschappelijk kapitaal van 839 miljoen euro. Het eigen vermogen bedraagt 1,2 miljard euro.