Corona duwde overheidsschuld naar hoogste niveau sinds 1999

Vincent Van Peteghem © Belga Image

De overheidsschuld is in 2020 gestegen naar 515 miljard euro (bijna 50 miljard euro meer dan in 2019). Dat komt overeen met een schuldgraad van 114,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp), het hoogste percentage sinds 1999. Maar de schulden zijn nog altijd houdbaar, zo benadrukte het Federaal Agentschap van de Schuld dinsdag bij de voorstelling van zijn jaarverslag.

De reden van de stijging is niet ver te zoeken: het coronavirus. De Belgische economie belandde in een recessie en het bbp ging met 6,3 procent achteruit. Bovendien was er een groot begrotingstekort, een gevolg van de vele maatregelen die de overheden namen om de impact van de coronapandemie te verzachten. Daardoor steeg de schuldgraad, die in 2019 onder 100 procent van het bbp was gezakt, naar 114,1 procent van het bbp.

Geen drama

Dat is volgens het agentschap geen drama. ‘De huidige situatie waarin de rentes op de overheidsschulden lager liggen dan de nominale groei van het bbp verbetert de houdbaarheid van de overheidsschulden sterk’, zo staat in het jaarverslag. ‘De fundamentele vraag is dan ook of de rentevoeten op de overheidsschulden in de toekomst lager zullen blijven.’

‘Het was een bijzonder moeilijk en uitdagend jaar’, zei minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V), die bij de voorstelling van het jaarverslag aanwezig was. ‘We hebben veel inspanningen geleverd voor gezinnen en ondernemers in een jaar van onzekerheid.’ Ook de minister ziet alvast op korte termijn geen problemen voor de overheidsschuld. De coronamaatregelen, die veel kosten, zullen worden afgebouwd en en er wordt stevige economische groei verwacht. Zo gaat de Nationale Bank uit van 5,5 procent economische groei dit jaar en 3,3 procent in 2022. Tegelijkertijd blijft de rente op de schulden laag. De Nationale Bank verwacht dan ook dat de overheidsschuld dit jaar al wat zou dalen (naar 112,8 procent), al voorspelt het agentschap zelf nog een verdere stijging naar 116 procent van het bbp.

Schuldgraad moet naar beneden op langere termijn

Op langere termijn moet het natuurlijk de bedoeling zijn om de schuldgraad naar beneden te krijgen, zei ook Van Peteghem. ‘De economische groei blijft niet zo hoog als dit en volgend jaar, en de rente zal op een bepaald moment beginnen stijgen’, aldus Van Peteghem. ‘We moeten de groei voldoende hoog houden, maar de lange looptijd van de schulden (met lage rente) biedt alvast een buffer voor de toekomst.’

Het Federaal Agentschap van de Schuld gaf in 2020 voor 48,50 miljard euro aan schulden uit (vooral via lineaire obligaties, of OLO’s). De gemiddelde looptijd ervan bedroeg 13,6 jaar en de gemiddelde rente 0,03 procent. ‘Dat kost ons dus maar iets van een 15 miljoen euro per jaar’, aldus Jean Deboutte, directeur bij het agentschap.

Er werd ten slotte nog aangekondigd dat er in 2022 een nieuwe groene obligatie zal worden uitgegeven.

Partner Content