Peter Devlies (CEO AXA Bank) over de aanpak van woonkredieten: ‘Beschamend dat bankiers aandringen op regulering’

Verrassing alom: niet enkel de toezichthouder stuurt aan op strengere regels voor de toekenning van woonkredieten, ook de banken zelf doen dat bij monde van hun federatie Febelfin. “Ik vind het beschamend dat de banksector er niet in slaagt zijn kernactiviteit, de transformatie van kortetermijndeposito’s naar langetermijnkredieten, op een gezonde manier te managen”, zegt Peter Devlies, de CEO van AXA Bank.

Was u verrast door de reactie van Karel Van Eetvelt (CEO Febelfin) op de waarschuwing van de Nationale Bank dat banken te soepel kredieten verstrekken?

PETER DEVLIES. “Ja en neen. Ik deel de bezorgdheid van Febelfin. Maar meteen pleiten voor meer regels is te kort door de bocht. Het is aan de bankiers om hun verantwoordelijkheid te nemen en hun metier op een gezonde manier te managen. Zo moeilijk is dat bij de toekenning van een krediet nu ook weer niet. Je kijkt naar de terugbetalingscapaciteit van de klant en je zorgt dat je een redelijke marge neemt om de kosten en de risico’s te dekken en het eigen vermogen te versterken.”

Maar net die marges zijn de voorbije jaren substantieel gedaald, en dat baart de Nationale Bank zorgen.

DEVLIES. “De marges zijn inderdaad met tientallen procentpunten gezakt, dat is redelijk heftig. Maar die daling werd gecompenseerd door de forse groei van de kredietmarkt, waardoor de banken hun inkomsten min of meer op peil konden houden. De vraag is of de kredieten kunnen blijven groeien, en voor hoe lang? Als de lage marges niet langer worden gecompenseerd door een volumegroei in kredieten, kan de situatie ongezond worden. De Nationale Bank maakt zich daar terecht zorgen over en heeft volkomen gelijk die problematiek op tafel te leggen.”

Hoe komt het dat de banken er niet in slagen gezonde marges aan te rekenen?

DEVLIES. “De rentecurve is vlak, de concurrentie bikkelhard en we hebben allemaal veel deposito’s. Op de deposito’s die je bij de ECB parkeert, moet je een strafrente van 40 basispunten betalen. Sommige banken kennen dan liever een krediet toe tegen een halve procent, daar verdienen ze tenminste nog iets aan. Dat is kortetermijndenken: men kijkt in de eerste plaats naar de winstgevendheid in het lopende kwartaal of jaar, en pas daarna naar het toekomstige renterisico. Vooral in autokredieten is de situatie dramatisch. Dat is voor mij de kanarie in de koolmijn. Autokredieten zijn een verlieslatend product geworden.”

Is iemand daar beter van geworden?

DEVLIES. “De klant. Maar geen enkele bank, nee. In woningkredieten stel ik vast dat de race to the bottom om volumes binnen te halen de marktaandelen nauwelijks heeft beïnvloed. Je kunt je afvragen waar we als sector mee bezig zijn: niemand heeft gewonnen, en intussen rijden we ons in de vernieling.”

Deelt u de mening van Karel Van Eetvelt, die vindt dat we tegen een deel van de bevolking moeten zeggen dat ze geen lening kunnen krijgen?

DEVLIES. “Ik ben het niet eens met die uitspraak, maar het is wel noodzakelijk dat er een maatschappelijk debat over wordt gevoerd. Het kan niet de bedoeling zijn dat banken enkel het tweede verblijf of het opbrengsteigendom van een vermogende klant financieren, en tegen jongeren of singles zeggen dat ze geen woning kunnen kopen. Banken hebben ook een maatschappelijke rol. Maar er moet een evenwicht zijn tussen financiële gezondheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Door de stijgende kosten en de druk op de marges dreigen we op een punt te komen dat retailklanten voor een bank gewoon niet meer rendabel zijn. Daar moeten we als maatschappij over bezinnen.”