‘Europa en Rusland: maak van een koude oorlog geen hete oorlog’

Volgens Hilde Vautmans, Open Vld-delegatieleider in het Europees Parlement en schepen van landbouw in Sint-Truiden, is een tweede Ford Genk-drama is in de maak in de fruitstreek.

België is een toonaangevend perenland, of moet ik zeggen was? Want de perenboycot van Rusland drijft onze fruittelers tot wanhoop. Een tweede Ford Genk-drama is in de maak in de fruitstreek. De Haspengouwse fruitboeren lijden onder de aanhoudende boycot die startte in de zomer van 2014. De koude oorlog tussen Rusland en het Westen moet ophouden, want die koude oorlog mogen we niet laten escaleren tot een echte oorlog. Daar heeft niemand iets aan, en het is slecht voor iedereen. Hier is geen winnaar.

U hebt de spandoek misschien al zien hangen in Sint-Truiden. “Politiekers, geef ons Rusland terug!” Begin deze maand verlengde de Russische president Vladimir Poetin het verbod op de invoer van Europees fruit en groenten tot eind 2017. Het was het zoveelste een-tweetje tussen Europa en Rusland, in een wedstrijd waarin geen doelpunten worden gescoord. Integendeel: iedereen staat buitenspel. Het gevolg van de sancties is dat onze fruitboeren hun afzet kwijt zijn en kwaad zijn. Ook in andere Europese landen als Frankrijk en Griekenland zijn de fruittelers en de landbouwers het beu.

Onze conférencepeer was gewild en gesmaakt in Rusland. Ze was goed voor een export van 130.000 ton naar onze Russische buren, of 60 procent van de totale perenexport. Het derde jaar van de Russische boycot zal de doodsteek van veel van onze fruitboeren zijn. En andere markten vinden lukt niet zo goed met de conférencepeer. Van die 130.000 ton hebben we 7000 ton kunnen recupereren door andere markten aan te boren. Onvoldoende. Het gevolg: de perenboeren verkopen met verlies tegen 0,15 cent per kilo. Een jaar overbruggen is doenbaar, maar het derde is te veel. De sector kreunt, zoekt steun en wil financiële compensaties. Ze gaat in overleg met de overheden.

Toen ik onlangs ging praten voor een volle zaal fruitboeren, zag ik voor de eerste keer dat het niet meer ging. De trotse gezichten waren getekend door stress. Zij zijn het slachtoffer van iets wat ver boven hun hoofden afspeelt. Ze begrepen niets meer van Europa. Deze rollercoaster van negatieve verhalen moet stoppen. Toen ik een delegatie ontving in het Europees Parlement, zag ik weer hoop, want we werken aan interim-oplossingen.

De enige echte oplossing is de opheffing van de Russische boycot en de herziening van onze Europese sancties. Trouwens, bijna niemand weet nog hoe het is begonnen. In juni 2014 startte Europa met sancties tegen Rusland omdat het de Krim had bezet en het daarna de Minsk-akkoorden niet respecteerde. Maar je kan niet blijven ruzie maken met buren, zeker niet met Rusland. Maar het echte probleem is een geopolitiek probleem waar niemand gezichtsverlies meer wil lijden. Er wordt maar gespind en niemand raakt nog uit het web.

De steekspelletjes tussen Rusland, Europa en de NAVO doen de gewone man bloeden. Intussen zitten de NAVO, Europa en Rusland elkaar het leven zuur te maken met grootschalige troepenbewegingen, omdat Rusland zijn tanden laat zien. Mijn mening is dat we als een eensgezind en versterkt Europa de dialoog moeten aangaan in deze crisis die al twee jaar duurt. We moeten als Europa de geopolitieke situatie op tafel durven te leggen en overleggen. Daar worden politici voor betaald. Europa moet uit zijn kot komen, het is misschien een zure appel of in dit geval een zure peer om in te bijten, maar het moet. Want dit gaat niet alleen om peren, zoveel andere sectoren zijn ook getroffen. Europa en de NAVO moeten ophouden met kibbelen met Rusland en andersom.

Het heeft geen zin dat er een anti-Europese stemming groeit in Rusland. Nu zitten we rondjes te draaien, zijn we in een vicieuze cirkel beland en is alles geblokkeerd. Niemand durft nog gezichtsverlies te lijden. Waar zijn we mee bezig? Er groeien generaties op aan beide zijden van de loopgravenoorlog die weigerachtig staan tegenover Europa.

Want deze koude oorlog dreigt te escaleren. En we stevenen af op een ijskoude oorlog die misschien een hete oorlog wordt met echte slachtoffers en faillissementen. Dan zijn we ver van huis. De Russische gewone man en de lokale fruitboer uit Haspengouw of de wijnboer uit de Provence heeft daar niets aan.

Onze landbouwsector is van de ene dag op de andere dag in een handelsconflict gerold. Een conflict waar het niets mee heeft te maken. Aan de internationale beleidsmakers: stop met ruziemaken, en dan ga ik met plezier fruit uitdelen in Moskou.