De Europese Centrale Bank versoepelt zoals verwacht haar beleid. Frankfurt verlaagt de rente nog dieper onder nul en zal langer geld in de economie pompen. Beleggers hadden duidelijk meer verwacht en reageerden bijzonder ontstemd
De Europese Centrale Bank (ECB) kondigt zoals verwacht een nieuw rondje stimulus aan. Het verse geld dient om de inflatie in de eurozone aan te wakkeren. Volgens de cijferaars in Frankfurt zullen de prijzen volgend jaar maar 1 procent stijgen, terwijl de ECB naar dubbel zoveel inflatie streeft.
De nieuwe economische prognoses voor de komende jaren tonen dat het ECB-beleid vooralsnog weinig zoden aan de dijk brengt. Toch houdt Draghi voet bij stuk dat zijn stimulus aanslaat. “We doen meer omdat het werkt, niet omdat het faalt”, beklemtoonde de Italiaan.
Verse stimulus
Concreet duwt Draghi de depositorente dieper onder nul, van -0,2 procent naar -0,3 procent. Dat betekent dat banken meer ‘strafrente’ moeten betalen als ze geld in Frankfurt willen parkeren. Op die manier wil de ECB de banken ertoe aanzetten de miljarden geld die ze toegeschoven krijgen effectief te investeren. Als de banken nog meer geld willen, kunnen ze trouwens nog altijd zo goed als gratis aan het loket in Frankfurt passeren. De beleidsrente – het tarief waartegen banken geld kunnen ontlenen bij de ECB – blijft ongewijzigd op het bodemtarief van 0,05 procent.
Voorts beslist de ECB haar stimulusprogramma te verlengen. Frankfurt plande voorheen minstens tot september 2016 staatspapier en andere schuldpapier op te kopen. Nu verlengt Draghi dat programma tot minstens maart 2017, “of langer als het nodig is om ons doelstelling te halen”. Opvallend is dat de ECB de omvang van dat programma ongewijzigd laat. Dat betekent dat de centrale bank maandelijks 60 miljard euro schuldpapier blijft opkopen, zoals ze al sinds maart doet.
Toch komt er ook extra geld. In de strijd tegen de crisis verstrekte de ECB goedkope kredieten aan de banken (LTRO) en kocht ze staatspapier van probleemlanden. Maar die leningen lopen binnenkort af en dan dreigt de balans van de ECB ongewild te krimpen. Daarom belooft Draghi nu het geld van de obligaties die op vervaldag komen direct te herinvesteren.
Marktreactie
Op de markten gingen beleggers zwaar op de rem staan, een duidelijk signaal dat ze meer stimulus verwacht hadden. In de aanloop naar de rentevergadering hadden verschillende ECB-bestuursleden gezinspeeld op een stevige versoepeling. De markt las daarin dat het inkoopprogramma van 60 miljard euro uitgebreid zou worden, en sommigen opperden zelf een daling van de depositorente tot -0,5 procent.
Die hooggespannen verwachtingen lieten blijkbaar veel ruimte voor teleurstelling. Op de valutamarkt stijgt de euro van 1,05 naar 1,08 dollar, de Europese tienjaarsrentes stijgen 10 tot 20 basispunten en de Europese beurzen verliezen tot 2 procent. Draghi had op de persconferentie na afloop van de rentevergadering een antwoord klaar voor de ontgoochelde belegger: “Onze nieuwe maatregelen vragen tijd om begrepen te worden.”
Jasper Vekeman
