Biostatisticus Tom Wenseleers (KU Leuven): ‘Heropflakkering covid-19 vereist geen nieuwe maatregelen’

Het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames als gevolg van covid-19 zit opnieuw in de lift. Moeten we ons opmaken voor een vervelende winter, met een heropflakkering van het virus die nieuwe maatregelen vraagt, of houden de vaccinatiedijken stand? “De situatie is bijlange niet zo explosief als vorig jaar”, zegt Tom Wenseleers, biostatisticus van de KU Leuven.

Hoe alarmerend is het stijgende aantal besmettingen?

TOM WENSELEERS. “Dankzij de hoge vaccinatiegraad stijgt het aantal nieuwe infecties veel minder snel dan vorig jaar. Wel wordt nog ongeveer 3 procent van de bevestigde gevallen een week later gehospitaliseerd. De hospitalisatiecijfers stijgen dus ook wat, maar de kans op een overbelasting van de ziekenhuizen lijkt op dit ogenblik quasi onbestaande. Vooral het niet-gevaccineerde deel van de bevolking zorgt voor het stijgende aantal hospitalisaties. De dubbel gevaccineerde mensen blijven grotendeels buiten schot. Op basis van data uit het Verenigd Koninkrijk is het risico op hospitalisatie bij dubbel gevaccineerde mensen vergelijkbaar als bij een zware griep. Dat risico is aanvaardbaar. Er dringen zich dus nog geen nieuwe maatregelen op. Ook in de scholen is de situatie onder controle en moeten we de zaken rationeel blijven bekijken. Voor kinderen blijft het risico van covid-19 heel klein. In België is de kans op een hospitalisatie na een infectie bij jongeren en kinderen onder 24 jaar ongeveer 1 op de 500. Ondertussen is bijna 70 procent van de 12- tot 17-jarigen ook volledig gevaccineerd.”

Wat bij een samenloop van een griepepidemie en een covid-19-golfje?

WENSELEERS. “Dan kan het moeilijker worden, maar de situatie is toch veel minder explosief dan vorig jaar. De cijfers stijgen, maar ze doen dat zoals verwacht en binnen de perken. Covid-19 heeft nog geen volledig endemisch karakter. Het toenemende aantal besmettingen bij 60-plussers is wel zorgwekkend. Ik raad iedereen daarom vooral aan zich te laten vaccineren, als dat nog niet zou zijn gebeurd, en 65-plussers om voor hun boosterprik te gaan.”

Opvallend is dat er de voorbije tijd geen nieuwe varianten zijn opgedoken die besmettelijker of dodelijker zijn. Hoe moeten we die vaststelling interpreteren?

WENSELEERS. “Het ziet er goed uit. We hebben nog geen sterk bewijs van varianten die een voordeel hebben ten opzichte van de deltavariant. Wel bestaat er een kans dat er in de deltalijn opnieuw een nieuwe, gevaarlijkere variant ontstaat. Om die reden hebben we er baat bij de viruscirculatie zo veel mogelijk te beperken, om de kans op het ontstaan van nieuwe varianten door mutatie te verminderen. Landen met een beperkte beschikbaarheid van vaccins en een lage vaccinatiegraad vormen daar een groter risico. Wereldwijd sterven er volgens een analyse van The Economist naar schatting nog 28.000 mensen per dag aan covid-19. Maar de cijfers evolueren in de goede richting. Eind augustus zaten we nog aan meer dan 40.000 doden per dag. De kans is klein dat er mutaties zullen opduiken waarbij de vaccins geen bescherming meer bieden tegen ernstige ziekte. Aangepaste vaccins of boosterprikken zouden daar bovendien redding kunnen brengen. De kans dat je vroeg of laat opnieuw besmet wordt met covid-19 is groot, maar de kans op hospitalisatie blijft klein voor wie dubbel gevaccineerd is.”