‘Belgisch inflatierecept smaakt slecht’

© belga

De ECB stelt al jaren alles in het werk om de inflatie op te krikken tot 2 procent. In België is het zover, maar is dat nu goed of slecht nieuws? We vragen het aan Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

De inflatie in België is in maart gestegen tot 2,24 procent. Dat is het hoogste peil sinds eind 2012. De ECB stelt al jaren alles in het werk om de inflatie op te krikken tot 2 procent. In België is het dus zover, in tegenstelling tot de andere eurolanden. Heeft België op dit moment eigenlijk wel baat bij een inflatie van 2 procent, of juist niet? Drie vragen aan Trends-hoofdredacteur Daan Killemaes.

Moeten we blij zijn met een Belgisch inflatiecijfer van meer dan 2%?

Daan Killemaes: “Niet echt. De relatief hoge Belgische inflatie is niet het resultaat van een doorstomende Belgische economie, maar vooral een gevolg van een hogere btw op elektriciteit, van te weinig concurrentie in een aantal dienstensectoren, en van het typisch Belgische fenomeen van de automatische loonindexatie. De belastingverhogingen zijn goed voor ongeveer 0,5 procentpunt extra inflatie, en verklaren een groot deel van het inflatieverschil met de eurozone. Een deel van de stijging van de koopkracht die de regering Michel via de voordeur cadeau deed via lagere lasten op arbeid en via een verlaging van de personenbelasting, verdwijnt dus opnieuw langs de achterdeur via een hogere inflatie. Daarnaast zijn consumenten ook de dupe van een tekort aan concurrentie in een aantal sectoren, zoals in de telecomsector. Leveranciers kunnen er vlot hun winstmarges beschermen door hogere kosten door te rekenen in hogere prijzen. De prijzen in de dienstensector stijgen in elk geval sneller dan in de industrie, die meer blootgesteld staat aan de internationale concurrentie. De snellere prijsstijgingen in de dienstensector zijn ook het resultaat van de automatische loonindexatie, waarbij de bedrijven de hogere lonen meteen kunnen doorrekenen in hogere prijzen. België kampt al langer met deze beperkte loon-prijsspiraal, en in het verleden mocht de gouverneur van de Nationale Bank al meermaals in Frankfurt gaan uitleggen waarom de Belgische inflatie uit de pas liep.”

Wat is de impact op het beleid van de regering-Michel?

Daan Killemaes:“De relatief hoge inflatie is toch wel een stevige maar geen verrassende streep door de rekening van dit beleid. De regering-Michel wil op de eerste plaats de creatie van jobs in de private sector aanzwengelen via een versteviging van de concurrentiekracht. De bedrijven zagen hun competitiviteit toenemen dankzij een indexsprong en dankzij lagere lasten op arbeid, waardoor de loonkostenhandicap met de buurlanden deels kon weggewerkt worden. Een deel van deze inspanning dreigt nu verloren te gaan, want door de automatische loonindexatie in België zal de hogere Belgische inflatie zich vertalen in sneller stijgende lonen. Via de automatische loonindexatie zijn het dus finaal de bedrijven die de hogere btw op elektriciteit betalen. De loonhandicap met de buurlanden dreigt opnieuw toe te nemen, wat ons jobs zal kosten. De verlaging van de lasten op arbeid had dus een groter jobeffect gehad, als deze belastingverlaging niet gefinancierd werden met andere belastingenverhogingen, maar met een verlaging van de overheidsuitgaven. Het jobeffect had ook groter geweest als de btw-verhogingen uit de index werden gehouden, maar dat bleek politiek een brug te ver.”

Hoe komt het dat de inflatie in de eurozone niet op het gewenste peil raakt, en in België wel?

Daan Killemaes:“In de eurozone zien we een heel andere inflatiedynamiek. De eurozone worstelt nog altijd met een overmatige schuldenlast, zowel in de publieke als de private sector, en met een zwakke vraag in de nasleep van de financiële crisis van 2008 en de Europese schuldencrisis van 2011-2012. Tel daarbij een vergrijzende bevolking, een zwakke productiviteitsgroei, een alles behalve sterke wereldeconomie die kampt met overcapaciteit, en recent ook fors gedaalde olieprijzen, en het resultaat is dat de eurozone flirt met deflatie. De Europese Centrale Bank wil voorkomen dat de eurozone verstrikt raakt in een deflatie die de bestedingen en investeringen nog meer afremt, en voert daarom een heel expansief monetair beleid. Op zich zijn dalende prijzen niet slecht voor een economie, maar in een omgeving van hoge schulden en weinig vertrouwen, is een inflatie van enkele procenten een must als smeerolie voor de economie. België kampt in wezen ook met deze structurele factoren die op de inflatie wegen, maar voegt daar dus een dosis zelfbereide inflatie aan toe. Deze inflatie is goed voor al wie in België in de schulden steekt, maar haalt deze koopkracht weg bij de spaarder en weegt op de jobcreatie. Het Belgische inflatierecept is dus weinig bruikbaar om het Europese inflatieprobleem op te lossen.” (BO)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content