Wat bezielde Bois Sauvage om plots haar belang in Recticel te verkopen?

De polyurethaanverwerker Recticel voelt zich verraden door zijn referentieaandeelhouder Bois Sauvage, omdat die zijn participatie in het bedrijf heeft verkocht aan Recticels Oostenrijkse rivaal Greiner. Wat heeft Bois Sauvage bezield?

Scheiden doet lijden. Recticel weert zich als een duivel in een wijwatervat, nadat de holding Bois Sauvage haar participatie van 27 procent in het bedrijf op slinkse wijze heeft verkocht aan Recticels Oostenrijkse rivaal Greiner. Daarmee komt een onverkwikkelijk einde aan een innige aandeelhoudersrelatie, die begon toen Bois Sauvage in 1989 in het kapitaal van Recticel stapte. Toen de Generale Maatschappij negen jaar later haar meerderheidsbelang in Recticel verkocht aan een groep Vlaamse investeerders onder leiding van de toenmalige CEO, Luc Vansteenkiste, diende Bois Sauvage zich aan als een Belgische verankeraar. Bij een herschikking van het aandeelhouderschap in 2003 bouwde Bois Sauvage zijn belang in Recticel uit tot ruim 27 procent.

Bois Sauvage was sindsdien de schuwe maar betrouwbare referentieaandeelhouder van Recticel, al moest het vaak slikken bij de soms dramatische koersevolutie van het aandeel. Dat kampeerde in 2009 een tijdlang rond 2 euro en bleef lange jaren hangen tussen 4 en 8 euro. Guy Paquot, de Luikse oprichter van Bois Sauvage, bleef er ogenschijnlijk stoïcijns onder. Hij bevestigde herhaaldelijk niet te willen uitstappen, al dook de jongste jaren almaar vaker het gerucht op dat Bois Sauvage zijn participatie te gelde zou willen maken. Nu is het zover, tegen een verkoopprijs van 13,5 euro per aandeel, een niveau dat sinds juli 1998 niet meer was gehaald.

Koud gepakt

Dat Bois Sauvage een belangrijke participatie van de hand doet, is zeker niet het meest opmerkelijke feit. Het doet dat niet voor het eerst. Zo verkocht Bois Sauvage in de herfst van 2010 zijn belang van zowat 14 procent in de zakenbank Bank Degroof. Toen bracht dat 200 miljoen euro in kas. Met de uitstap uit Recticel strijkt de holding bijna 204 miljoen euro op. Wel opmerkelijk is de manier waarop Bois Sauvage uitstapt, en de timing. Net nu Recticel-CEO Olivier Chapelle de groep drastisch heeft geherstructureerd en het potentieel van het bedrijf wordt ontgonnen, krijgt een grote rivaal een blokkeringsminderheid in handen.

Bovendien zijn het management van Recticel en het grootste deel van de raad van bestuur koud gepakt door het nieuws. “Ik ben verbaasd door de manier waarop dit dossier is gelopen, zonder overleg en redelijk vijandig naar het management van Recticel en de rest van de raad van bestuur”, zegt een waarnemer. “Ook bij de verkoopprijs kun je vraagtekens plaatsen.” Bois Sauvage houdt het bij de droge mededeling dat de verkoop van het belang het bedrijf zal toelaten zijn schuldenlast te verminderen en zich te beraden over nieuwe investeringen. Welke richting dat kan uitgaan, is een mysterie.

Divers pluimage

Bois Sauvage heeft belangen in een mengelmoes van bedrijven, gaande van de materialengroep Umicore en het pralinemerk Neuhaus tot de Amerikaanse kunststoffenspecialist Noël Group en de Duitse Berenberg Bank, de op één na oudste bank ter wereld. Dat die participaties van zo’n divers pluimage zijn, is een erfenis van de oprichter Guy Paquot. Hij verdiende zijn strepen bij Bank Nagelmackers voor hij Bois Sauvage oprichtte door negentien grotendeels uitgeleefde ondernemingen samen te voegen.

Zoals het een privébankier past, was het Paquots overtuiging dat een investeerder nooit al zijn eieren in één mandje mag leggen. “Maar een logica vind je daar niet”, zegt een analist. “Er is geen rode draad. Als je je dus afvraagt in welke twee of drie sectoren Bois Sauvage groot wil zijn, dan is dat niet duidelijk. Er is geen industriële visie, maar een diversificatievisie. Is dat verkeerd? Natuurlijk niet. Maar in een industriële visie zou je twee of drie terreinen kiezen en daar met een buy-and-buildstrategie keizerrijkjes opbouwen in functie van je middelen en je risicoprofiel. Maar dat doet Bois Sauvage niet.”

Het helpt niet dat Bois Sauvage amper communiceert over zijn strategie. De holding, die nog altijd wordt gecontroleerd door de familie Paquot (Nicole Thys, de weduwe van Guy Paquot, heeft nog ruim de helft van de stemrechten), laat niet in haar kaarten kijken. Dat frustreert de analisten en de beleggers. “Dat straft hen ook op de beurs. Een belegger weet niet waar hij zijn centen insteekt”, aldus een analist. Bois Sauvage noteert dan ook tegen een fikse décote, zeg maar het negatieve verschil tussen beurskoers en de intrinsieke waarde van de participaties, die richting 30 procent gaat. “Veel holdings noteren met een décote, maar deze is wel heel hoog.”

Nieuwe generatie

Dat gebrek aan transparantie over de strategie is niet nieuw. Het was ook zo onder leiding van Guy Paquot, die in 2019 onverwachts overleed tijdens een familiereis naar Botswana. Hij was toen al lang voorzitter af, maar bleef de dominante kracht. Tijdens zijn laatste jaren vormde hij vooral een tandem met de toenmalige voorzitter, Frédéric van Gansberghe, maar bereidde hij ook de opvolging door de volgende generatie voor. Dat moest Paquots oudste dochter Valérie worden. Haar twee zussen bemoeien zich niet met de holding.

Eind 2017 werd Van Gansberghe op eigen verzoek opgevolgd door Paquots neef Pierre-Yves de Laminne de Bex. Toen die vorig jaar overleed, nam Valérie Paquot de fakkel over als voorzitter. “Het bedrijf leiden is haar vrij snel en onverwachts in de schoot gevallen. Het plotse overlijden van haar vader was een zware klap, maar ze doet het toch maar”, zegt een bron.

Nochtans was Valérie Paquot, die vrijgezel is en geen kinderen heeft, niet voorbestemd om een leidinggevende rol te spelen bij Bois Sauvage. Ze is verpleegster en werkte op de dienst intensieve zorg in diverse ziekenhuizen in Zwitserland. Ze was ook zes jaar actief als gezondheidsmedewerker voor het Rode Kruis in Afrika en het Midden-Oosten. Sinds 2015 is ze de voorzitter van Neuhaus, maar voorts had ze weinig voeling met het bedrijfsleven, tot ze vorig jaar de sterke vrouw van Bois Sauvage werd.

Paquot is ook niet opgeleid om te oordelen over strategieën, complexe financiën, fiscale constructies of de waardering van een bedrijf. “Ze mijdt dat ook”, zegt een bron. “Maar ze heeft wel een neus voor wat in een bedrijf gebeurt en ze is hoegenaamd niet naïef. Ze kan heel snel een simpele vraag stellen die duidelijk maakt dat ze het allemaal begrepen heeft. En als ze iets niet weet, zal ze dat ook zeggen. Ze zal niet doen alsof ze het weet. En daar heeft ze ook geen scrupules over”, zegt een andere bron. “Maar al ontgaat het financieel-technische haar, ze kan de synthese van een goed of een slecht dossier maken. Ze heeft een heel goed buikgevoel, wat je niet mag verwarren met impulsiviteit.”

Eieren voor zijn geld

Paquot is zich bewust van haar gebrek aan ervaring. In alle dossiers laat ze zich bijstaan door CEO Benoit Deckers. De facto vormt het tweetal het managementcomité. Deckers heeft een uitgesproken financiële achtergrond. Hij was dertien jaar groupcontroller bij Neuhaus, voor hij naar Bois Sauvage overstapte. Daar was hij een handvol jaren attaché van de directie, om daarna CFO te worden. Sinds begin 2017 is hij er CEO.

Deckers, die in tegenstelling tot Valérie Paquot als Franstalige heel goed Nederlands spreekt, blijft meer op de achtergrond, maar kent zijn dossiers, heet het. “Hij is geen tafelspringer en is veeleer bescheiden”, klink het. Hij staat ook niet echt bekend als een bouwer of de man van de grote visie, maar hij volgt de dossiers op en doet de synthese. “Hij is op financieel-technisch niveau Paquots vertrouwensman en verdient zeker de titel van CEO.”

Hoewel Valérie Paquot ontegensprekelijk de dominante kracht is bij Bois Sauvage, is ze bepaald geen haantje-de-voorste. “Zij en Deckers zijn gewone mensen, met wie je zowel serieus kunt praten als grapjes maken. Ze zijn rechtdoorzee en houden hun woord”, zegt een waarnemer.

Paquot en Deckers staan ervoor bekend dat ze de CEO’s van de bedrijven waarin Bois Sauvage participeert veel vrijheid gunnen. Bovendien etaleert Paquot de nodige empathie. “Ze kan mensen heel goed lezen en gemakkelijk met hen omgaan.” Daarom is de onverwacht botte aanpak van het dossier-Recticel zo verrassend. Volgens sommige waarnemers heeft het mogelijk een rol gespeeld dat Paquot Recticel niet uit de eerste hand kent. Deckers en Van Gansberghe vertegenwoordigden Bois Sauvage in de raad van bestuur van Recticel. Paquot heeft zelfs nooit een ontmoeting gehad met Johnny Thijs, de voorzitter van Recticel. “Ze stond dus iets verder af van Recticel. Misschien verklaart dat deels deze beslissing.”

Bois Sauvage heeft allicht gewoon eieren voor zijn geld gekozen, nu er met Greiner een kandidaat-koper met een zak vol geld voor de deur stond. Gezien de historiek van de aandelenkoers is dat niet bepaald verwonderlijk. Al klinkt ook de vraag of het ook zo zou was gelopen, als Guy Paquot het nog voor het zeggen had gehad. Hoe dan ook veroorzaakt de heisa rond Recticel nu ironisch genoeg net datgene wat Bois Sauvage het meest verfoeit: uitgebreid in de belangstelling staan.