Voor veel mensen is het werk een houvast tijdens corona, maar net dat zet hen aan het denken. Ze zijn minder positief geworden over hun baan en willen meer van werk veranderen dan voor corona. Zowel werkgevers als werknemers onderschatten evenwel het belang van jobinhoud voor tevreden mensen op het werk.
Sinds de uitbraak van corona is één op de vijf werknemers minder positief over zijn werk. Bijna één op drie ondervindt meer stress en haast één op de vijf werknemers merkt dat de relatie met zijn collega’s en de managementstijl verslechtert. Dat blijkt uit een representatieve steekproef van 2506 werknemers en 269 werkgevers in België tijdens het vierde kwartaal van vorig jaar. “20 procent van de ondervraagden zegt dat hun job er echt op achteruit is gegaan sinds corona. Ze ervaren minder steun van collega’s en vinden dat ze minder goed functioneren en presteren”, zegt professor Anja Van den Broeck, arbeidsmotivatie-expert van de KU Leuven Onderzoekseenheid Work and Organisation Studies. Zij begeleidde het onderzoek dat het onafhankelijke onderzoeksbureau Indiville uitvoerde in opdracht van de hr-dienstenleverancier Tempo-Team.
Opvallend is dat alle aspecten van optimaal functioneren licht achteruitgaan, behalve eentje. Werknemers zeggen minder gelukkig te zijn, meer stress te hebben en voelen hun mentaal en fysiek welzijn verminderen, maar de motivatie blijft. Dat is een opvallende vaststelling, zegt Anja Van den Broeck. Zeker is de zorgsector gingen de werkomstandigheden fel achteruit, maar veel zorgverleners bleven gemotiveerd in uitzonderlijke omstandigheden.
“In heel wat sectoren, ook buiten het transport en de zorg, is het alle hens aan dek”, legt de arbeidsmotivatie-expert van de KU Leuven uit. “Corona is op ons gevallen en het werk is een van de dingen die zijn overgebleven. Werk is een houvast gebleken. Je mist misschien het echte contact met je collega’s, maar je hebt tenminste nog contact. Werk is daarom prominenter geworden. Het gevolg is dat mensen zich gaan afvragen ‘is dit wel wat ik wil?'”
Dat zorgt er mee voor dat het aantal werknemers op zoek naar een nieuwe job sinds corona verdubbelde. Een op de tien kijkt uit naar een nieuwe baan. En dat terwijl de arbeidsmobiliteit in crisistijden normaal daalt, stipt Van den Broeck aan. Nogal wat werkgevers zullen verrast zijn door die cijfers. Uit de enquête blijkt bijvoorbeeld dat een kwart van de werkgevers vindt dat zijn werknemers net loyaler zijn geworden tijdens de pandemie. Het is wellicht schrikken voor de bedrijven die kampen met een schaarste op de arbeidsmarkt.
Jobinhoud is belangrijkst
Anja Van den Broeck heeft ook goed nieuws voor de werkgever en de werknemer. Hoewel zowel werkgevers als werknemers vooral kijken naar het loon en de werkzekerheid als ze van job willen veranderen, wijst de arbeidsmotivatie-expert erop dat die aspecten niet de beste garantie vormen voor optimaal functionerende werknemers, maar wel de jobinhoud. “De jobinhoud zorgt ervoor dat mensen het beste van zichzelf geven”, zegt Anja Van den Broeck. “Door je anders te organiseren kun je ervoor zorgen dat je mensen op het werk bijleren, zich ontwikkelen, zelf beslissingen kunnen nemen. Ongeveer de helft van de werknemers zegt dat ze zich nu niet kunnen ontwikkelen, een vijfde verveelt zich. Dat zijn cijfers om stil bij te staan.”
Zeker in het licht van het probleem met langdurig zieken en hoge absenteïsmecijfers, kan dejobinhoud een hefboom zijn. Volgens Van den Broeck leidt een goede jobinhoud tot minder absenteïsme. Zit het snor met de jobinhoud, dan voelen werknemers zich meer betrokken, hebben ze meer plezier in hun werk en presteren ze beter. Jobinhoud heeft daar dus meer impact op dan zaken als werkzekerheid, een goed evenwicht tussen werk en privé, de collega’s, management, opleidingen of loon. De verloning heeft vooral invloed op de retentie, blijkt uit het onderzoek.
Anja Van den Broeck legt de verantwoordelijkheid voor de jobinhoud zeker niet volledig bij de werkgever, maar ziet het als een samenspel van werkgever en werknemer. Ook de werknemer heeft impact op zijn jobinhoud. “Werknemers kunnen veel zelf doen om met een positiviere vibe in de organisatie te groeien”, besluit professor Van den Broeck. “Zowel werkgevers als werknemers onderschatten op dit moment het belang van jobinhoud.”