Van bordenwasser tot miljardair: Heinz Hermann Thiele bepaalt het lot van Brussels Airlines

De Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa vreest dat Heinz Hermann Thiele de moeizaam bereikte 9 miljard euro dure deal met de Duitse overheid zal torpederen. Thiele kocht in maart plots een tiende van de aandelen van Lufthansa. Vandaag heeft hij al meer dan 15procent van de aandelen. Wie is de miljardair die mee wikt en beschikt over het lot van Lufthansa, en dus ook over diens dochter Brussels Airlines?

In een interview met de Duitse krant Frankfurter Allgemeine Zeitung plaatst Heinz-Hermann Thiele vraagtekens bij de deal tussen Lufthansa en de Duitse overheid. Die laatste pompt 9 miljard euro in de luchtvaartmaatschappij. Dat gebeurt deels als nieuwe aandeelhouder. De Duitse overheid neemt, via het corona-overheidsvehikel WSF, een belang van 20 procent in Lufthansa Groep voor 306 miljoen euro. WSF verwerft die nieuwe aandelen voor een prikje: 2,56 euro, of de boekwaarde van Lufthansa. Het aandeel noteert nochtans rond 10,5 euro. WSF vindt die korting van ruim drie kwart volkomen gerechtvaardigd. Zonder overheidssteun moet Lufthansa wellicht al einde juni bescherming zoeken tegen zijn schuldeisers. Dan zouden de aandeelhouders alles kwijt zijn. En op de private markt – bij de banken of via de uitgifte van obligaties – zou Lufthansa vandaag geen geld vinden, motiveert WSF.

De Duitse miljardair Heinz-Hermann Thiele veegt de vloer aan met die motivering. Volgens hem heeft Carsten Spohr, CEO van Lufthansa Groep, niet het onderste uit de kan gehaald bij zijn onderhandelingen met de overheid. De nieuwe aandelen zijn volgens Thiele te goedkoop. Hij twijfelt ook bij de motivering, als zouden de aandeelhouders alles verliezen. “Ik ga niet blokkeren of tegenwerken. Maar ik hoop toch dat er nog dingen kunnen wijzigen”, waarschuwt de Duitse miljardair.

Genoeg reden voor Lufthansa om vraagtekens te plaatsen of de deal doorgaat. Normaal gezien moet die worden goedgekeurd tijdens een buitengewone algemene vergadering volgende week donderdag 25 juni. Het aandeelhouderschap van Lufthansa Groep is erg versnipperd. Heinz-Hermann Thiele heeft ruim 15 procent. Hij werd pas recentelijk aandeelhouder, tijdens de coronacrisis. Een tweede belangrijke aandeelhouder, ook al sinds kort, is de Amerikaanse zakenbank Morgan Stanley, met ruim 7 procent van de aandelen.

Lufthansa wijst erop dat bij een aanwezigheid van minder dan de helft van de aandeelhouders een tweederde meerderheid moet beslissen. Bij een aanwezigheid van meer dan de helft, volstaat een gewone meerderheid. Op 5 mei, tijdens de gewone algemene jaarvergadering, was 31 procent van de aandeelhouders aanwezig. Met zijn ruim 15 procent van de aandelen kan de Duitse miljardair de overheidsredding dus blokkeren.

Oorlogskind

Heinz Hermann Thiele is het prototype van de Duitser die groot werd door de ontberingen van de Tweede Wereldoorlog. “Ik leerde te overleven in moeilijke tijden. Dat is een essentiële drijfveer voor mijn managementstijl”, zei hij in het zakenblad Wirtschaftswoche in een van zijn schaarse interviews.

In 1945 sloeg hij met zijn moeder, zijn oudere broer en zijn zus op de vlucht voor de Sovjet-troepen. Wekenlang waren ze op onderweg van Oost- naar West-Duitsland en leden ze honger. De vader van Thiele, voordien een bemiddelde advocaat, was een krijgsgevangene. Heinz werd bordenwasser bij de rederij Hapag-Lloyd. Zijn studie rechten financierde hij deels als vrachtwagenchauffeur. Dat rijbewijs had hij in het leger gehaald. Bij de Bundeswehr klom hij op tot pantsercommandant. Ook als atleet kon hij zich onderscheiden: Thiele liep de 100 meter in 10,8 seconden.

Knorr-Bremse

Het echte zakenwerk begon in 1969. Heinz Hermann Thiele werd jurist bij Knorr-Bremse in München. Een oom was een van de familiale aandeelhouders van dat industriële conglomeraat. Knorr-Bremse werd het levenswerk van de Duitser. In 1984 werd hij gedelegeerd bestuurder, in 1989 was hij de enige aandeelhouder. Hij maakte van de onderneming een wereldspeler in remsystemen voor treinen, metrotoestellen en vrachtwagens. Daarnaast produceert Knorr-Bremse automatische deuren, luchtkoeling en zelfrijdende systemen.

Van een naar Duitse normen kleine kmo, met een omzet van 254 miljoen euro en 3500 werknemers in 1985, maakte Thiele een beursgenoteerde reus. In 2019 haalde Knorr-Bremse een omzet van bijna 7 miljard euro en een nettowinst van 632 miljoen euro met 29.000 werknemers. De onderneming heeft honderd fabrieken in dertig landen. Metro’s en treinen van China tot de Verenigde Staten steunen op het materiaal. Het bedrijf zegt dat “meer dan 1 miljard mensen elke dag opnieuw vertrouwen op onze remmen”.

Alles opofferen

Het ondernemingssucces maakte van Heinz Hermann Thiele een van de rijkste Duitsers. De beurswaarde van Knorr-Bremse bedraagt ongeveer 13 miljard euro. De familiale holding Stella Vermögensverwaltung bezit 70 procent van de aandelen. Stella is voor twee derde in handen van Thiele en voor een derde in handen van zijn dochter Julia. Zij is advocate. Zijn zoon Henrik verliet het bedrijf abrupt in 2017, na ruzie met zijn vader.

“In de familie vond ik geen geschikte opvolger”, gaf Heinz de voorbije zomer toe in de Duitse krant Frankfurter Allgemeine. In dat interview liet hij nog meer in zijn kaarten kijken. “Ik betaalde een heel hoge prijs voor mijn succes. Je moet als een bezetene tekeergaan en al de rest daaraan opofferen. Ik raad het iedereen af. Je neemt heel veel risico’s, terwijl je vooraf nooit kan inschatten hoe die gaan uitdraaien. Soms ga ik spreken voor managers. Die denken dat ik hen een mooi uitgestippeld parcours ga voorspiegelen voor hoe ze succes kunnen boeken. Dat is behoorlijk naïef.”

In datzelfde interview ontkende Heinz Hermann Thiele met klem dat hij zijn bedrijf niet kon loslaten. In 2007 stopte hij als CEO bij Knorr-Bremse en sinds 2017 is hij niet langer de voorzitter van de raad van bestuur. Hij werd erevoorzitter, maar wel een die zijn opvolger als CEO in 2019 aan de deur zette. Hij houdt kantoor naast dat van de CEO en is daar vier dagen per week. Bovendien wordt Heinz Hermann Thiele opnieuw verkozen tot bestuurder bij de volgende algemene vergadering.

Ervaren manager

Thiele bemoeit zich sterk met de operaties. Dat doet hij ook bij zijn tweede grote belang, in Vossloh, een beursgenoteerde producent van onder meer spoorrailklemmen. Nadat Heinz Hermann Thiele in 2014 de hoofdaandeelhouder werd – de holding controleert vandaag de helft van de aandelen – zette hij het management aan de deur.

Over zijn belang bij Lufthansa hield Thiele tot gisteren, dinsdag 16 juni, de lippen op elkaar. Eind maart verliep een gesprek met CEO Carsten Spohr blijkbaar goed. Spohr is blij met de ervaren manager in zijn raad van bestuur. Thiele kent Lufthansa goed en vliegt vaak in eerste klasse. Carsten Spohr zal de komende dagen wellicht toch wat meer overleggen met zijn grootste aandeelhouder.