Net nu de faillissementen in de sector beginnen af te nemen, krijgen de transportbedrijven de kilometerheffing voorgeschoteld. Vanaf 1 april geldt de tolheffing voor vrachtwagens van meer dan 3,5 ton in de drie gewesten. De transporteurs maken zich op voor een lastig jaar.
De kilometerheffing vervangt het wegenvignet dat een vast bedrag per vrachtwagen kostte. “Voor een zware vrachtwagen kost een eurovignet 1250 euro per jaar”, zegt Lode Verkinderen van Transport en Logistiek Vlaanderen. “Daar doe je een onbeperkt aantal kilometers mee in de Benelux, Denemarken en Zweden. De kilometerheffing zal de transporteurs een veelvoud van dat bedrag kosten. En zodra die transportondernemer vaak in Nederland of Luxemburg moet zijn, moet hij ook nog dat eurovignet betalen.”
Doorrekenen of verdwijnen
Het Instituut Wegtransport en Logistiek België berekende de impact van de kilometerheffing op de kostprijs van wegtransport. Voor het algemeen nationaal vervoer stijgt die met gemiddeld 8 procent. De prijs van een transport in Brussel – waar de overheid tol heft op alle wegen – wordt gemiddeld meer dan 12 procent duurder.
Marc Geerts van de familiale transportgroep Corneel Geerts verwacht dat 2016 een heel moeilijk jaar wordt voor de Belgische transporteurs. “We zijn nog niet goed hersteld van de crisis en nu krijgen we deze belastingverhoging op onze nek. We zullen die heffing moeten doorrekenen aan onze klanten. Zij zitten niet te wachten op kostenverhogingen. Iedereen zoekt naar besparingen.”
Volgens Philippe Degraef van de transportfederatie Febetra zijn de marges niet van die aard dat de transportondernemingen de lastenverhoging zelf kunnen absorberen. “Het is doorrekenen of verdwijnen. En finaal krijgt de consument de rekening gepresenteerd.” De handelsfederatie Comeos heeft al berekend dat de gemiddelde winkelkar een half procent duurder wordt door de kilometerheffing.
Meer bestelwagens, minder containers
Verschillende waarnemers zien de invoering van de kilometerheffing voor vrachtwagens als een gemiste kans. Vooral omdat de maatregel geen effect zal hebben op de mobiliteit. “95 procent van het verkeer is geen vrachtverkeer en wordt niet getroffen door de kilometerheffing. De transportsector was vragende partij om gelijktijdig ook een kilometerheffing voor personenwagens in te voeren, dan pas zou je iets aan de congestie doen”, weet Lode Verkinderen. Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) kondigde al aan op termijn werk te willen maken van een kilometerheffing voor personenwagens. Eerst ervaring opdoen met de vrachtwagens.
Het Federaal Planbureau berekende dat het aantal voertuigkilometer afgelegd door zware vrachtwagens op Belgische wegen tegen 2030 zou dalen met 6 procent. Vrachtwagens zouden beter beladen worden door de kilometerheffing, bepaalde goederenstromen zullen verplaatst worden naar het buitenland en we kunnen ook een verschuiving verwachten naar andere vervoersvormen. Die 6 procent minder vrachtwagenkilometers zullen echter de mobiliteit niet verbeteren, omdat het toenemende personenvervoer de ruimte meteen opvult.
“Ook voor de concurrentiepositie van onze havens is de kilometerheffing geen goede zaak”, beweert Marc Geerts. “Men wil van België een logistiek centrum maken, maar jaagt de logistieke bedrijven weg.” Transportondernemer Geerts roept zijn Aziatische klanten die containers naar Antwerpen sturen dan ook op voor de haven van Rotterdam te kiezen. “Wij rijden die containers naar het Ruhrgebied. Met de kilometerheffing zullen we extra belastingen moeten betalen voor de rit van Antwerpen naar Maasmechelen. Dan moeten we nog een stukje door Nederland rijden en daarvoor moeten we een eurovignet kopen. In Duitsland hebben we dan de LKW-Maut. Als onze klant nu zijn container naar Rotterdam stuurt, kunnen we tot in Venlo rijden met een eurovignet en vermijden we de kilometerheffing. Dat is toch niet zo slim van onze regeringen.”
