Transporteconoom Wouter Dewulf over de Boeing-crashes: ‘Boeing zal dit wel overleven’

De in 2016 gelanceerde Boeing 737 Max 8 werd het paradepaardje van de vliegtuigbouwer uit Seattle, met ruim 5000 bestellingen en 350 geleverde toestellen. Maar na twee vliegtuigcrashes in vijf maanden ontaardde het sprookje in een nachtmerrie.

Een aantal landen houdt het toestel aan de grond, het Boeing-aandeel dook de voorbije maandag 5 procent lager. ‘Als Boeing snel heel heldere signalen kan geven, dan komt het dit drama te boven’, analyseert Wouter Dewulf, transporteconoom aan de universiteit Antwerpen.

Het aandeel van Boeing opende de voorbije maandag 13 procent lager, maar kon weliswaar wat herstellen. Is Boeing zijn status van betrouwbare belegging kwijt?

WOUTER DEWULF. ‘Beleggers hebben een hekel aan onzekerheid. Er zijn blijkbaar, op basis van wat we vandaag weten, opvallend veel gelijkenissen tussen beide crashes. De ongevallen gebeurden telkens in de eerste minuten na het opstijgen. Boeing zal heel snel met aanbevelingen moeten komen. Imagoschade kan dodelijk zijn. Van Malaysia Airlines zijn twee vliegtuigen gecrasht en het overleefde slechts na een heel zware herstructurering.’

De Boeing 737 Max 8 is technologisch bijzonder vernuftig.

DEWULF. ‘Piloten kunnen normaal gezien na een opleiding van enkele uren van oudere naar nieuwere versies van hetzelfde type vliegtuig omschakelen. De luchtvaartmaatschappijen dwingen de bouwers daar ook toe, want zo besparen ze op opleidingskosten. Toch is dit toestel door de brandstofzuinigere aerodynamica fundamenteel anders. De boordcomputer neemt veel meer de handelingen van de piloten over. Het is de elektronica die vliegt, ook bij noodsituaties neemt de elektronica vaak over. De piloot helpt enkel nog een beetje. Het toestel is technisch dus bijzonder performant, maar misschien is er nog een probleem met de interactie met de piloten.’

De luchtvaartmaatschappij TUI vliegt als enige in België met de Boeing 737 Max 8. Zij houdt nu voorlopig haar toestellen aan de grond.

DEWULF. ‘Twee crashes zijn uiteraard dramatisch, maar we mogen niet panikeren. Met de wagen naar Zuid-Frankrijk rijden is nog altijd minstens honderd keer gevaarlijker.’

China houdt de toestellen aan de grond, maar geeft daar zelfs geen technische reden voor.

DEWULF. ‘Heeft het te maken met het sluimerende handelsconflict met de Verenigde Staten? ‘Amerikaantje pesten’? China heeft trouwens een schitterend veiligheidsrecord. Als het land de Boeing 737 Max 8-toestellen aan de grond houdt, heeft dat slechts een beperkte impact. Maar de Chinezen kunnen nog altijd niet zonder Airbus en Boeing. De Chinese luchtvaartmaatschappij, Comac, wordt enkel voor regionale vluchten gebruikt.’

Blijft Boeing na die twee crashes overeind?

DEWULF. ‘Boeing zal dit wel overleven. Maar de vliegtuigbouwer zal snel heel heldere signalen moeten geven. Want een derde crash op korte termijn met dit vliegtuigtype zou catastrofaal kunnen uitdraaien. De vliegtuigbouwer wijst uiteraard het liefst naar de piloten, of naar gebrekkig onderhoud. Het Indonesische Lion Air (de luchtvaartmaatschappij waarvan vijf maanden geleden ook een Boeing 737 Max 8 is neergestort, nvdr) heeft al langer een bedenkelijke reputatie. Maar de vorige crash bij Ethiopian Airlines dateerde uit 2010. En de kapitein van het verongelukte toestel was heel ervaren.’