Salariswagens: ‘Mobiliteitsproblemen los je op met een mobiliteitsbeleid, fiscale problemen met een fiscale hervorming’

Joris Vandenbroucke, fractieleider SP.A in het Vlaams Parlement, vindt dat we een fiscaal probleem niet mogen proberen oplossen met een ingreep op mobiliteitsvlak: ‘Het opzetten van ingewikkelde, fiscale koterijen met cash-for-cars-regelingen of met een mobiliteitsbudget, schiet tekort.’

‘Onhoudbaar’, dat was de eensgezinde reactie op het nieuws dat er vorig jaar in ons land alweer bijna 300.000 salariswagens extra op onze wegen beland zijn.

Zelfs de betrokken sectoren zien stilaan in dat we een grens hebben bereikt als we in de toekomst nog – letterlijk – vooruit willen gaan in dit land. Ik juich dit groeiend besef toe en zoek graag taboeloos mee naar oplossingen. Die zullen immers radicaal moeten zijn.

Salariswagens zijn een oplossing voor een fiscaal probleem, de te hoge lasten op arbeid. Maar ondertussen veroorzaken ze mee ons gigantische mobiliteitsprobleem door een toename van autobezit en -gebruik met gigantische files tot gevolg.

Met de cash-for-cars-regeling wil de federale regering een halt toeroepen aan het uitdelen van salariswagens door mensen te laten kiezen voor fiscaal voordelig cash geld in plaats van een fiscaal voordelige wagen. De appetijt daarvoor blijkt verre van groot te zijn. De lokroep van een comfortabele wagen met tankkaart des te meer.

Een mobiliteitsbudget dan maar? Een fiscaal voordelig stuk loon dat kan – moet – gespendeerd worden aan verschillende vervoersopties. Dat biedt meer keuzevrijheid, klinkt het. Maar is dat een garantie op meer succes? Om dit te doen slagen heb je vooral voldoende en kwaliteitsvolle alternatieven voor de wagen nodig, zoals stipt en comfortabel openbaar vervoer en veilige fietspaden.

Om het fiscaal probleem van de te hoge lasten op arbeid op te lossen, heb je een fiscale hervorming nodig. Om ons mobiliteitsprobleem op te lossen, heb je een mobiliteitsbeleid nodig. Het opzetten van ingewikkelde, fiscale koterijen met cash-for-cars-regelingen of met een mobiliteitsbudget schiet op beide fronten tekort. Het is inefficiënt, ingewikkeld en tijdrovend. Om een echte omslag te creëren en onze (lucht)wegen opnieuw vrij te maken, moeten we twee radicale keuzes maken.

Ten eerste moeten we kiezen voor een forse verlaging van de lasten op arbeid. Dit zal ervoor zorgen dat er geen fiscale vluchtwegen gezocht moeten worden in de vorm van salariswagens, mobiliteitsbudgetten of ingewikkelde inruilsystemen. Hoe doen we dat? Door inkomen uit vermogen en inkomen uit werk gelijk te belasten. Inkomen is inkomen, een euro is een euro. Alle inkomsten worden progressief belast. Dat is eerlijker, rechtvaardiger en levert een bredere belastingbasis op die ruimte schept om de lasten op arbeid met 10 procent te verlagen. Het is tijd voor een tax shift die ervoor zorgt dat we mensen gewoon met euro’s in plaats van auto’s kunnen betalen. Zo kunnen we salariswagens afschaffen, zonder loonverlies. Zo beschikken werknemers in alle vrijheid over hun loon, van de eerste tot de laatste eurocent.

Ten tweede hebben we nood aan een mobiliteitsbeleid dat ervoor zorgt dat autobezit voor zoveel mogelijk mensen overbodig wordt en het autogebruik vermindert. Door 230 miljoen euro per jaar te besparen op de investeringsmiddelen voor nieuwe spoorwegen en treinen, betwijfel ik of de trein een beter alternatief wordt voor de auto dan vandaag. De Vlaamse regering legt dan weer 64 miljoen euro klaar omvier spitsstroken aan te leggen zodat nog meer mensen, alleen, met de wagen, over de snelwegen door de spits kunnen geduwd worden. Ondertussen moet De Lijn haar tramnet in Gent inkorten omdat er te weinig geld is om haar tramsporen goed te onderhouden. Zo organiseer je files in plaats van ze aan te pakken. Er is toch niemand die nog gelooft dat er minder files komen door meer auto’s en meer wegen? Als je mensen écht meer keuzevrijheid wil geven in hoe ze zich verplaatsen, moeten we een radicaal ander investeringsbeleid voeren. Wegcapaciteit is er genoeg, duurzame alternatieven voor de auto absoluut niet.