‘Miljardenboete Apple is een fase in de fiscale oorlog tussen de VS en Europa’

Eurocommissaris voor Mededinging Margrethe Vestager bestempelt het fiscale regime van Apple in Ierland als “verboden staatssteun”. Ze eist dat het land 13 miljard terug-vordert van de ICT-reus. Isabel Verlinden staat aan het hoofd van het internationale transfer-pricing-departement van PwC, dat zich over het dossier buigt.

Hoe kadert u de uitspraak van de Commissie?

ISABEL VERLINDEN. “Als een fase in de fiscale oorlog tussen de Verenigde Staten en Europa. De inzet is de winst uit de Europese omzet van Amerikaanse bedrijven. Die is vrijgesteld van de Amerikaanse vennootschapsbelasting van 35 procent, tenzij die wordt gerepatrieerd naar de hoofdzetel in de Verenigde Staten. Apple heeft meer dan 25 jaar geleden met de Ierse fiscus afgesproken dat het de pan-Europese logistiek en verkoop zou faciliteren vanuit Cork. Het gaat dus veeleer om ondersteunende activiteiten. De meeste waarde wordt in de Verenigde Staten gecreëerd, waar de ontwerpers en de onderzoekers zitten. Het bedrijf betaalt in Ierland belasting als een percentage op de kosten in plaats van op de omzet. Dat kwalificeert de Europese Commissie nu blijkbaar als staatssteun.

“De Verenigde Staten lieten al verstaan dat het wegvallen van voordelige Europese rulings er niet toe hoeft te leiden dat die inkomsten – en de belasting erop – gewoon wat over de Europese landen worden verdeeld. Zo eenvoudig is het niet. Eerder deze maand liet de Amerikaanse fiscus nog weten dat de Europese Commissie zich tot een ‘suprana-tionaal organisme’ lijkt te willen verheffen, zonder rekening te houden met haar territoriale bevoegdheden.”

Maakt Ierland een kans als het in beroep gaat bij het Europees Hof van Justitie?

VERLINDEN. “Het hof moet de legaliteit toetsen, niet of de overeenkomst met Ierland ‘fair’ is. De stelling van Vestager doet wenkbrauwen fronsen. Ten eerste is de investering in Ierland geen fictieve constructie. Apple is met 5000 banen uitgegroeid tot een belangrijke werkgever in Cork. Bovendien wordt het aangevallen fiscale regime door de OESO zelf voorgeschreven bij activiteiten met een beperkt ondernemingsrisico en toegevoegde waarde. Het Ierse regime heeft dus een stevige juridische basis.”

Moet Ierland verplicht de volle pot van 13 miljard terugeisen?

VERLINDEN. “Nee. De Europese Commissie stelt dat het bedrag kan worden verminderd met de inkomsten waarop de Amerikaanse hoofdzetel van Apple recht heeft, zoals kosten voor onderzoek. Bovendien mag het bedrag worden verminderd met fiscale inkomsten waarop andere landen recht hebben na de uitspraak. De commissaris tovert losjes een alternatieve winstverdeling uit de pols. Verbazingwekkend. Maar haar voorstel kan wel goed uitkomen voor de Belgische zaak van de excess profit rulings. Er zijn ondernemingen die het argument kunnen inroepen dat ze wel degelijk belastingen moeten betalen in andere landen. Als de Commissie consistent is, kunnen die van het terug te betalen bedrag verminderd worden, in afwachting van een arrest van het Hof van Justitie. Als die de uitspraak van de Commissie vernietigt, wat niet uitgesloten is, blijft alles bij het oude.”